Tanısından Tedavisine
Gut hastalığı zengin hastalığı veya damla hastalığı olarak bilinmektedir. Eklemlerde ani bir şekilde ortaya çıkan hastalık bu bölgelerde şişlik, hassasiyet, kızarıklık ve ağrı şeklinde kendini belli eder. Mikrobik özelliğe sahip olmayan gut hastalığı romatizmal bir metabolik sendrom hastalığıdır. Toplumda erkeklerde kadınlara göre daha yüksek oranda rastlanır. Kadınlarda ise menopoz döneminde daha sık görülür.
Genellikle beslenme bozukluğu sonucu oluştuğu düşünülen gut hastalığı sadece yeme düzensizliklerinden kaynaklanmaz. Sanıldığının aksine gut hastalığı et yemek ile oluşmaz. Metabolizma bozukluklarında da görülen gut hastalığı ülkemizde her 100 kişiden 3’ünde bulunur. Diyabet, metabolik sendrom hastalıkları, şişmanlık gibi durumlar da gut hastalığı sebebi olabilir.
Akıllarda oluşan soru işaretlerini giderebilmek adına gut hastalığı nedir, en yaygın görülen gut hastalığının belirtileri nelerdir, hangi uzmanlık bölümünde tedavisi nasıl yapılır gibi konuları detaylarıyla inceledik. Derlediğimiz bilgiler alt başlıklarda sizleri bekliyor olacak.
Gut Hastalığı Nedir?
- Sağlıklı bir vücut, sindirim ve emilim sonrası açığa çıkan protein atıklarını ürik aside çevirerek vücuttan atar.
- Eğer ürik asidin vücuttan atılımında bir problem oluşursa ya da aşırı üretimi söz konusu ise bu atık madde vücutta birikir ve kandaki değeri yükselir.
- Ürik asit özellikle eklemlerde birikir ve şişliğe, ağrılara sebep olan iltihaplanma oluşturur.
- Bazen ürik asit birikimi böbreklerde de olur.
- Böbreklerde taş oluşumuna neden olan ürik asit bazen de taş oluşturmadan böbreklerde geri dönüşü olmayan hasarlara neden olabilir.
Gut Hastalığı Evreleri
Gut hastalığı, diğer metabolik hastalıklardan farklı olarak ataklar halinde seyreder. 4 ana evreye sahip plan hastalığın evre özellikleri birbirinden farklıdır.
- Akut Atak: Eklemlerde başlayan yaklaşık olarak 5-10 gün süren ilk evredir. Belirtiler aniden gözlenebilir.
- İnterkritik Dönem: İlk evrenin başladığı hızla paralel olarak bu dönemde şikayetler azalır; ancak bu durum yanıltıcıdır.
- Kronik Gut: Atakların kronikleşme sürecine girdiği evredir. Ağrı ve şişlikler sıklaşır. Acil müdahale gerektirir.
- Tofüslü Gut: Tofüs eklemlerde ürik asit birikmesi sebebiyle oluşan şişliklerdir. 4. evrede bu şişlikler artar ve hareket kabiliyeti azalır.
Gut hastalığının tanısının konulması için mutlaka uzman bir hekime danışılması gerekir. Sağlık ocaklarının yaptığı tetkikler hastalığın tanısının koyulmasında etkin olmayabilir. Kanda ürik asit yükselmesi tek başına gut hastalığının tanısının konmasında yeterli değildir. Gut hastalığının kesin tanısı için eklem sıvılarında ürik asit kristalleri varlığının saptanması gerekir.
Gut Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
- Ataklar halinde gelişen gut hastalığının ilk evresi oldukça şiddetlidir.
- Zaman zaman ortaya çıkan hastalık genellikle ayak başparmağı ekleminde iltihaplanma oluşturur.
- Gut hastalığı ayak şişmesi sonucunda ayak başparmağında aşırı hassasiyet, kızarıklık ve ağrı hissi oluşur ve bu ağrı gece ya da sabaha karşı aşırı şiddetlenerek uykudan uyanmaya neden olabilir.
- Eklemde ani olarak başlayan akut atak evresinde 5-10 günlük şişme ve ağrı gözlenir.
- Şikâyetlerin tamamen yok olduğu ve iyileşmenin yaşandığı interkritik dönemin hemen ardından tekrar alevlenme gözlenir.
- Yaşanılan birçok alevlenmenin ardından hastalık tedavi edilmediğinde kronikleşir.
- Kronik gut döneminde bir ya da daha fazla eklemde kalıcı şişlik, ağrı ve bunu takiben de hareket kısıtlılığı gözlenir.
- Bu dönemin hemen ardından gelen tofüslü gut evresinde ürik asit kristalleri kümeler halinde birikerek cilt altı dokularında birikintiler oluşturur.
- Ürik asit birikimlerine tofüs adı verilir. Tofüsler genellikle ayak başparmağı ve tarak kemiği başta olmak üzere, parmak üstlerinde, el , diz ve dirsek yanlarında ve büyük eklemlerde yer alır.
- Böbrek taşına sebep olan gut hastalığı özellikle bel ve karın sancılarına davetiye çıkarır.
Gut Hastalığı Tedavisi Nasıl Yapılır?
- Kan tahlilinde en yüksek ürik asit değeri olan 7 mg/dl üzerinde bir sonuç çıkarsa bu durum gut hastalığının habercisi olabilir.
- Gut hastalığı kişiye özel etkileri olan bir hastalık çeşididir.
- Şiddetli ataklar geçiren gut hastaları için uzun süreli tedavi gerekir.
- İlaç tedavisi ile birlikte su tüketiminin artırılması, gut hastalığı beslenme şekli düzenlenerek kişiye özel diyet uygulamaları ile atakların önüne geçebilir.
- Başta aspirin olmak üzere rastgele ilaç alımı gut hastalarında atakları tetikler.
- Doktora danışılmadan herhangi bir ilaç kullanılması uygun değildir.
Gut Hastalığı Soru – Cevap Köşesi
1) Gut hastalığı öldürücü müdür?
Gut hastası bazı insanlar yaşamları boyunca sadece bir kez atak geçirirken bazı kişiler ise eklemlerinde kronik hasarlar meydana gelecek şekilde şiddetli ataklar geçirebilir.
2) Gut hastalığı geçer mi?
Hastalığın kesin bir tedavisi olmamasına rağmen doğru ilaç tedavisi ve sağlıklı beslenme kuralları uygulanarak ataklar önlenebilir. Hastalığın evrelerine göre tedavi farklılık gösterir. Kandaki ürik asidin fazla olduğu ve atağın gözlenmediği evrelerde hastalara ürik asidi düşürmeye yarayan ilaç tedavisi uygulanır. Bu ilaç tedavisi ile ürik asidin yapımı engellenir ya da ürik asidin vücuttan atımı artırılır.
3) Gut hastalığı hangi bölüm tarafından tedavi edilir?
Hastanelerin İç Hastalıkları ve Romatoloji bölümleri gut hastalığının tedavisiyle ilgilenir.
4) Gut hastalığı genetik midir?
Evet, genetik yatkınlığı olan bir hastalıktır.
Gut Hastalığı Diyeti Nasıl Uygulanır?
- Gut hastalığında uygulanan diyetin hastalığın tedavisi açısından önemi büyüktür.
- Peki, gut hastalığımız varsa ne yememeliyiz? Yüksek oranda ürik asit içeren proteinli gıdaların tüketimi sınırlandırılmalıdır. Özellikle kırmızı et tüketimi atak evrelerinde diyetten tamamen çıkarılmalıdır. Diğer evrelerde ise kırmızı et küçük porsiyonlar halinde sadece 1 öğün yaklaşık 60 gram şeklinde tüketilebilir.
- Karaciğer, böbrek, dalak, işkembe, kelle, paça, kokoreç gibi sakatatlar gut hastalığı diyet listesinde yer almamalıdır. Sucuk, salam, sosis, pastırma gibi işlenmiş gıdalar ve ördek eti, kaz eti gibi yağlı kümes hayvanı etleri de gut hastalığı yasak yiyecekler listesindedir.
- Kabuklu deniz ürünleri, tam yağlı peynirler ve önerilenin üstünde dana, koyun, hindi, tavuk ya da balık tüketilmemelidir.
- Gut hastalığı beslenme listesinde kuru baklagillere ve bazı sebzelere de sınırlama getirilir.
- Kuru fasulye, nohut, mercimek, barbunya ve börülce gibi kuru baklagiller günlük olarak 6 kaşığı geçmemelidir. Ayrıca ıspanak, bezelye, karnabahar, kuşkonmaz gibi sebzelerin de günlük tüketimi 4 yemek kaşığını geçmemelidir.
- Maya kullanılarak hazırlanan hamur işleri ve tüm kuru yemiş çeşitleri yasaklar arasındadır. Gazlı içecekler, alkol, içeriği bilinmeyen her tülü gıda, kepek, çavdar, yulaf içeren tüm besinler ile tam yağlı süt ve yoğurt gibi ürünler de gut hastalığı diyet listesi içinden çıkarılmalıdır. Yumurta, haftada 2 gün haşlanmış olarak tüketilebilir. Tereyağı, margarin, kuyruk yağı gibi tüm katı yağlar diyette yer almamalıdır.
- Her gün tempolu yürüyüş ve en az 2.5 litre su içilmesi önerilen gut diyeti ile atakların önüne geçilerek ilaç tedavine daha olumlu yanıt verilmesi sağlanabilir.
Gut Hastalığına Ne İyi Gelir?
1) İbrahim Saraçoğlu Kereviz Kürü
Gut hastalığı, bitkisel tedavi yöntemleri ile atakların etkileri azaltılabilir. Profesör Dr. İbrahim Saraçoğlu gut hastaları için kereviz kürü önermektedir. 3 ay boyunca haftada 3 kez bir porsiyon kereviz tüketiminin gut ataklarını önemli ölçüde azalttığını belirten Saraçoğlu, kerevizin iyice haşlanarak tüketilmesini önermektedir.
Uygulanışı:
- Yaklaşık 300-350 gram kereviz ince ince dilimlenir.
- 300 mililitre kaynar su içine atılarak yaklaşık 10 dakika ağzı kapalı olarak kaynatılır.
- Haşlanan kereviz suyu ile birlikte yemeklerden yarım saat önce aç karnına tüketilmelidir.
2) Limon Suyu
Gut hastalığı bitkisel çözüm önerileri arasında ise limon suyu tüketilmesi de yer alır. Vücudun alkali olmasını sağlayarak kandaki ürik asidi düşürür.
- 1 adet limon suyunun içine 1,5 tatlı kaşığı karbonat atılır.
- Elde edilen karışıma 1 bardak su eklenerek günde 3 kez aç ya da tok karnına içilir.
3) Elma Sirkesi
- Gut hastalığı elma sirkesi sayesinde atak evrelerini kolayca atlatabilir.
- 1 bardak su içerisine eklenen 1 yemek kaşığı elma sirkesi günde 3 kez öğünlerden önce tüketilebilir.
4) Hacamat
- Bitkisel önerilerin yanı sıra, gut hastalığına sülük tedavisi de atak evrelerinde alternatif bir uygulama olabilir.
- Bu uygulamaya ek olarak gut hastalığına hacamat tedavisi de yer almaktadır.
Detaylı bilgi için:
Gut Hastalığına Ne İyi Gelir? 10 Bitkisel Çözüm
Gut Hastalığı Tedavi Edilmezse Ne Olur?
- Gut hastalığı tedavi edilmediğinde vücutta ciddi problemlere yol açabilir.
- Erken dönemde tedavi edilmeyen gut hastalığında ürik asit eklemlere birikir ve iltihaplanmaya neden olur.
- İltihaplanmalar çevre dokulara yayılır ve sinirlere baskı yaparak geri dönüşü olmayan hasarlara yol açar.
- Yüksek ürik asit cilt altında ürat kristallerine dönüşür ve özellikle aşil tendonu, ayak tabanı, el- ayak parmakları, kulak sayvanı ve dirseklerde birikir.
- Tofüs denilen bu birikintiler zamanla bu bölgedeki dokuların ve kemiğin hasar görmesine neden olarak hareket kısıtlamalarına yol açar.
- Böbreklere yerleşen tofüsler böbrek taşı ve böbrek fonksiyonlarında bozulmalara yol açar.
- Ayrıca gut hastalığı yüksek tansiyon ve diyabet gibi kronik hastalıkları da tetikleyici olabilir.
--
Nefis Yemek Tarifleri WhatsApp kanalı açıldı, hemen siz de katılın.
5 milyon'dan fazla kişinin takip ettiği Youtube kanalımızda videolu tariflerimizi bulabilirsiniz.
15 milyondan fazla kişinin indirdiği Nefis Yemek Tarifleri uygulaması ile 850.000'den fazla denenmiş tarif her zaman yanınızda. Hemen siz de indirin.
Blog sayfamızda sağlıklı yaşam, diyet ve kişisel bakım konularını kapsayan yazılar genel bilgilendirme amaçlıdır. Kategoride çeşitli hastalıklar için evde bitkisel çözüm önerileri, besleyici fonksiyonel gıda takviyeleri, doğal cilt ve saç bakımı maskesi tarifleri ile uygulanışları, kilo kontrolüne yardımcı diyet listeleri ve sağlıklı beslenme programları yer almaktadır. İlgili besinin, ürünün ya da diyet listesinin etkileri her bünyede değişkenlik gösterebilir. Yazı yayına alındıktan sonra, zaman içerisinde güncelliğini ve geçerliliğini yitirebilir. Sunmuş olduğumuz bilgiler hiçbir zaman doktor teşhisinin yerini tutmaz, reçete niteliği taşımaz. Bilgileri uygulamadan önce alanında uzman görüşü almanızı tavsiye eder; aksi durumda oluşabilecek yan etkilerden sitemizin sorumlu tutulamayacağını önemle hatırlatırız.
Bilgi verdiginiz için teşekkürler