Etten Daha Değerli Protein Kaynağı!
Çok Pahalı Trüf Mantarı
Trüf mantarı dünyanın en ünlü ve pahalı mantar türüdür. Havyardan sonra gelen en pahalı yiyecektir. Fransa’da onun için 17 ayrı şehirde festivaller yapılır. 70 kadar çeşidi olan mantarın bazıları açık artırma ile satışa sunulur. Dünyanın en lüks restoranlarının menülerini süsler. Tadı ve kokusu, onu özel kılan nedenler arasındadır. Bu denli pahalı olmasının bir nedeni de az miktarda toplanıyor olmasıdır.
Fransa, İtalya, İspanya ve İsveç gibi ülkelerde trüf mantarı hakkında çok kapsamlı yoğun araştırmalar yapılır. Türkiye’de kendiliğinden yetişen mantar türünün değeri ve ekonomik önemi ise ne yazık ki yeterince bilinmez. Yetiştiriciliğine yeni yeni başlanmıştır. Şifalı özelliği de olan trüf mantarı hakkında bilgi edinmek istiyorsanız bu yazı size yardımcı olacaktır.
Trüf Mantarı Nedir?
Trüf mantarı, mantar ailesinin Ascomycetes sınıfına ait bir türüdür. Genel olarak meşe ve fındık ağacıyla mikorizal ortaklık oluşturarak yetişir. Kendine özgü aroması ve tadı olan bu mantar, dünyaca ünlü şeflerin ve aşçıların ilgi odağıdır.
Yüzeyi sert kabuklarla kaplı oluğu için soyulması gerekir. Aromasını kaybetmemesi için soyma işlemi mantar piştikten sonra da yapılabilir. Toprağın altında yetişen ve ağaçlarla ortak yaşayan trüf mantarının bulunması ve toplanması diğer mantar türlerine göre zordur. Köpek ve domuz gibi hayvanlar tarafından kolayca tüketilir.
Pek çok çeşidi bulunan mantar, tadına, aromasına ve şekline göre çeşitlilik kazanır. Pek çok ülkede yetiştiriciliği yapılan bir mantardır. Taze trüf mantarı beyaz bir iç yapıya sahiptir ve çeşitlerine göre büyüklükleri de değişir. Bezelye tanesi boyutundan portakal büyüklüğüne kadar olan çeşitleri vardır. 1 kilogram ağırlığa kadar çıkabilirler.
Trüf Mantarı Özellikleri ve Çeşitleri
Trüf mantarı özellikleri hakkında şu bilgiler sunulabilir: Mantar, olgunluk sürecine ulaştığında 100 gr ağırlığa kavuşur. Bu olgunluk dönemi onun en lezzetli olduğu zamandır. Ağırlığının çoğunu su oluşturur. Tazeyken tüketilirse gerçek tadı ve aroması alınır. Bekledikçe bu özelliklerini kaybeder. O nedenle toplandıktan sonra en fazla 4 – 5 gün içinde tüketilmesi gerekir.
Kurutulmaya uygun bir mantar türü değildir. Trüf mantarı tadı ve aroması bozulmasın diye cam saklama kabında ve buzdolabında tutulmalıdır. Su ile temasına izin verilirse kolayca çürür. Kuru kalmasına önem gösterilmelidir. Trüf mantarları mikorizal oluşturdukları ağaçların köklerinde ve toprağın yaklaşık 5 – 20 cm altında yetişir ve kesinlikle yüzeye çıkmazlar. Trüf mantarı çeşitleri yaklaşık 70 adet olup en pahalı ve lezzeti olanları ise şunlardır:
- Tuber magnatum – Beyaz trüf
- Tuber melanosporum – Siyah kış trüfü
- Tuber aestivum – Yaz trüfü
- Tuber uncinatum
Beyaz trüf, en az bulunan ve en lezzetli olan çeşididir. Çiğ olarak tüketilebilen bir mantardır. Rengi ve yapısıyla patatesi andırır. Beyaz trüf mantarı günümüzde en çok İtalya’nın kuzeybatısında yer alan Piedmont bölgesinde yetiştirilir.
Trüf Mantarı Yetiştiriciliği: Trüf Mantarı Nerede Yetişir?
- Trüf mantarı üretimi oldukça zordur. Bu mantar türünün dünyadaki yetiştiriciliği, %45 Fransa’da, %35 İspanya’da, %20 İtalya’da olmak üzere gerçekleşir. Fransa’da 20 bin kişi trüf mantarı yetiştiriciliği işinde çalışır. Toprağın 5 ile 20 cm altında ağaç köklerinde yetişir.
- Ülkemizde doğal olarak yetişen mantarın, çiftlik yetiştiriciliğine ise yenilerde başlanmıştır. Kara elmas olarak da isimlendiren siyah trüf, en pahalı olan çeşidi sayılsa da bu tanımlamaya, beyaz trüf daha uygundur. Çünkü çok az sayıda bulunur.
- Bu mantar türü, Ph değeri 7- 8 olan topraklarda ve meşe ile fındık ağacı olan yerlerde onlarla birlikte yetişir. Çam, sedir, gürgen, kayın ve huş ağaçları diplerinde de ona rastlamak mümkündür. İstanbul ve Trakya’da bol miktarda yetiştiği ormanlar vardır.
- Türkiye’de trüf, Şanlıurfa, Karaman, Konya, Malatya, Sivas ve Elâzığ gibi illerimizde kendiliğinden yetişir. Birkaç farklı türüne Bolu ve Manisa’da da rastlanır.
- Trüf çiftlikleri ormanlık alan gibidir. Genç trüf fidanlarının dikimleri ise kasım-aralık aylarında veya mart-nisan aylarında yapılır.
- Çok pahalı bir mantar türü olduğu için olduğu için trüf mantarı tohumu bulmak da pek kolay değildir.
Trüf Mantarı Fiyatı Ne Kadar?
- Yalnız Türkiye için değil tüm dünya genelinde oldukça pahalı bir mantar türüdür.
- Ülkemizde trüf mantarı fiyatı açısından net bir şey söylemek mümkün değildir.
- Yetmiş adetten fazla çeşidi olan mantarın her biri için fiyat özellikleri farklıdır.
- Mantarının fiyatı her ülkede değişiklik gösterir.
- Ortalama bir söylemle bir kilogram mantarın fiyatı 3000 – 4000 Euro aralığındadır.
- Trüf mantarı açık artırma ile satılan besin maddesi olduğu için sabit bir fiyat taşımaz.
- Doğada yetişen çeşitlerini bulup toplamayı öğrenirseniz çok ekonomik olarak tüketebilirsiniz.
- Bolu ormanları bunun için en uygun alanlar içerisinde yer alır.
Trüf Mantarı Ne Zaman Toplanır?
- Mantarın doğada bulunması ve toplanması için özel eğitimli trüf mantarı köpekleri kullanılır.
- Aroması çok farklı olan mantar, olgunluk dönemine ulaşınca dışarıya çok hoş bir koku yayar. Bu koku nedeniyle eğitimli köpekler tarafından kolayca bulunur.
- Doğal ortamda mantarı arama zamanı, yağmuru takip eden 10 ila 14 gün sonrasıdır.
- Hasadı yapılması açısından trüf mantarı mevsimi ilkbahar, yaz ve sonbahardır.
- Nisan yağmurlarından sonra başlanıp ekim ayı sonlarına kadar toplanır.
- Çiftlik üretimleri için de bu mevsimler uygun olan süreçlerdir.
Trüf Mantarı Besin Değerleri
- Doğal antioksidan özelliği ile vücut direncini artıran trüf mantarı içeriğinde A, B1, B2, B3, B5, B6, B7, B9, B12, C, D2, E, K1, K2, Ergosterol ve D2 vitamini barındırır.
- Ayrıca içerisinde yüksek oranda protein ile enerji veren karbonhidrat ve serbest amino asitler de bulunur.
- Besin değeri çok yüksek bir mantar türüdür.
- Mutluluk molekülü içeren yapısıyla, mutluluk hormonunun salgılanmasına etki eder.
Trüf Mantarı Faydaları Nelerdir?
- Besin değerlerinden de anlaşılacağı gibi insan sağlığı için çok faydalı bir gıda maddesidir.
- Trüf mantarı etten daha değerli bir protein kaynağıdır. Etteki proteinden çok daha etkili protein değerine sahiptir.
- Cinsel gücü artırıcı özelliği nedeniyle doğal bir afrodizyaktır.
- Omurilik hastalarına önerilir. Omuriliği güçlendirici etkisi vardır.
- Kolesterol hastalığının tedavisinde çok etkilidir.
Trüf Mantarı Nasıl Pişirilir, Tüketilir?
- Lüks restoranların menülerinde farklı özellikte yemekler olarak yer alan trüf mantarı halk arasında daha ekonomik şekillerde tüketilir. Trüf mantarı yemeği yapımı, mantar oldukça pahalı olduğu için çok fazla tercih edilmemektedir.
- Beyaz trüf mantarı pişirmeden yenebildiği için salataların, makarnaların ve omletlerin üzerine ince ince dilimlenerek tüketilebilir.
- Bu mantardan elde edilen ve aromasını taşıyan trüf mantarı yağı ve kreması da yiyeceklere konabilir. Daha ekonomik bir seçim olur.
- Pirinçli ya da arpa şehriyeli risottonun üzerine konarak tüketimi yaygındır.
- İçerdiği aroma ve tat nedeniyle et yemeklerine de yakışır.
- Trüf mantarının fazla bekletilmeden taze olarak tüketilmesi önemlidir.
- Toplandıktan sonra birkaç gün içinde tüketmek gerekir.
- En çok tüketilen çeşidi siyah trüf mantarıdır.
- Altıgeni andıran yumru şeklindedir.
- Etli iç kısmı ise kahverengidir.
- Siyah trüften yağ, votka ve sos yapılır.
- Pahalı bir gıda maddesi olan trüf mantarını çok pişirmeden tüketmek daha doğrudur ama özel yemek tariflerinde de rahatça kullanılabilir.
Domalan Mantarı Nasıl Bulunur? Faydaları Nelerdir? Nasıl Pişirilir?
--
Nefis Yemek Tarifleri WhatsApp kanalı açıldı, hemen siz de katılın.
5 milyon'dan fazla kişinin takip ettiği Youtube kanalımızda videolu tariflerimizi bulabilirsiniz.
15 milyondan fazla kişinin indirdiği Nefis Yemek Tarifleri uygulaması ile 850.000'den fazla denenmiş tarif her zaman yanınızda. Hemen siz de indirin.
Blog sayfamızda faydalı bilgiler kategorisini kapsayan yazılar genel bilgilendirme amaçlıdır. Kategoride söz konusu içeriğin açıklayıcı tanımlamalarına, en belirgin faydalı özelliklerine, doğru ve etkili kullanım tavsiyelerine kolaylıkla tek yazıdan ulaşabilirsiniz. Yazı yayına alındıktan sonra, zaman içerisinde güncelliğini ve geçerliliğini yitirebilir. İlgili besinin ya da ürünün faydaları her bünyede farklı etkiler gösterebilir. Sunmuş olduğumuz bilgiler hiçbir zaman doktor teşhisinin yerini tutmaz, reçete niteliği taşımaz. Bilgileri uygulamadan önce alanında uzman görüşü almanızı tavsiye eder; aksi durumda oluşabilecek sorunlardan sitemizin sorumlu tutulamayacağını önemle hatırlatırız.
İlk yorumu sen yaz.
Yaptığın yorumlarla diğerlerine yardımcı ol.