Böbrek Taşı ve Tedavisi Hakkında Merak Edilen Her Şey
Boşaltım sisteminin en önemli organlarından biri olan böbrek, sağlıklı bir insanda 2 adettir ve karın bölgesinin alt bölümünde yer alır. Sağ böbrek diyaframın altında, sol böbrek ise dalağın arka kısmında yer alır.
Boyutları 9-13 santimetre arasında değişen böbrekler, kandaki üre, kreatinin ve ürik asit gibi zararlı ve atik maddeleri süzerek vücuttan idrar ile dışarı atılmasını sağlar. Yaşamsal faaliyetlerin sürdürülmesi için elzem olan protein, glikoz, su, magnezyum, potasyum ve tuz gibi minerallerin vücut içinde dengeli miktarlarda olmasını sağlar. Sahip olduğu renin hormonu sayesinde kan basıncını dengeleyen böbrek, salgıladığı eritropoetin hormonu yardımıyla da kemik iliğini uyarır ve kan hücrelerinin yapımına yardımcı olur.
Kandaki kalsiyum ve fosfor oranının dengelenmesinde de önemli rol oynayan böbrekler vücuda alınan D vitamininin verimli olarak kullanılmasını sağlayarak sağlıklı kemik ve diş yapısının oluşmasını destekler.
Böbrek Taşı Nedir? Nasıl Oluşur?
Böbrek kanalları içinde oluşan mineral yapıdaki sert kitlelere böbrek taşı denir. Böbrek taşı çeşitleri, kalsiyum oksalat, sistin, ürik asit ve enfeksiyon taşı olmak üzere dört çeşittir. Böbreğin süzülen idrarı topladığı ve vücut dışına atmak için kullandığı kanallarda oluşan sert mineral bileşikler olan böbrek taşlarının henüz tam olarak neden olduğu anlaşılamamaktadır. Doğuştan idrar yollarında bozuklukları ve gut gibi sistemik hastalıkları olanlarda böbrek taşı oluşumu daha yaygındır.
Peki, böbrek taşı genetik mi? Genetik yatkınlık ve idrarda bulunan koruyucu maddelerin bazı insanlarda eksik üretilmesi de böbrek taşı nedenleri arasındadır. Yüksek rakımlı, sıcak ve tropikal ülkelerde böbrek taşı oluşumu daha sık görülür. Güneş ışınlarına maruz kalmak D vitamini sentezini artırır ve yüksek D vitamini kalsiyum, magnezyum gibi minerallerin bağırsaklardan daha fazla emilmesine neden olur, dolayısıyla idrarla atımı da fazlalaşan bu mineraller kalsiyum taşları oluşturur. Özellikle tekrarlayan idrar yolları enfeksiyonları böbrek taşı oluşumunda oldukça etkilidir.
Kronik pankreas hastalıkları, kronik bağırsak iltihabı, tiroit hastalıkları da böbrek taşı oluşumuna zemin hazırlar. Böbrek taşı oluşumuna en çok neden olan hastalıklardan biri olan gut hastalığında, vücuttaki ürik asit miktarı artar ve vücuttan atım miktarı da artarak ürik asit taşı oluşumuna neden olur.
Bu hastalıklara ek olarak sıvı tüketiminin az olması, fiziksel aktivitenin yetersiz olması, sağlıksız beslenme alışkanlıkları da böbrek taşı nedenleri arasındadır. Böbrek taşı zararları olan ve böbreğin kaybedilmesine bile neden olabilen ciddi bir problemdir ve mutlaka tedavi edilmesi gerekir.
Böbrek Taşı Belirtileri Nelerdir?
- Böbrek taşının en önemli belirtisi idrarda kanama ve taş parçalarıdır. Böbreğin bulunduğu vücudun yan bölgelerinde çok şiddetli bir ağrı ile kendini gösteren böbrek taşı, kıvrandırıcı ağrılara neden olur. Ağrıya bulantı ve kusma eşlik eder.
- Sık sık kendini tekrar eden idrar yolları enfeksiyonları ve iştahsızlık böbrek taşı belirtileri arasında yerini alır.
- Şiddetli bıçak saplanır gibi ağrılar olabildiği gibi zaman zaman dayanabilir tarzda sızı şeklinde ağrılara da rastlanabilir.
- Şiddetli ağrıya yol açan şey böbrekten çıkarak idrar kanalına, yani üretere geçen taşlardır. Zaman zaman ağrının şiddeti artıp azalabilir. Fiziki muayene ile ağrının yeri belirlenir ve böbrek taşı şüphesine karşı idrar tahlili yaptırılabilir. İdrar tahlilinde eritrosit ve lökositlerin varlığı böbrek taşı olabileceğinin ilk kanıtıdır. Ancak en net sonuç ultrasonografi ile alınabilir.
- Basit ve pratik bir tanı yöntemi olan ultrasonografiye ek olarak boş ya da ilaçlı böbrek filmi, bilgisayarlı tomografi ya da spiral gibi yöntemlerde uygulanabilir. Bu tanı yöntemleri taşın bulunduğu yeri, sayısını ve taşın ya da taşların çapını belirlemeye yardımcı olur. Bu bilgiler sayesinde tedavi planı yapılır.
Böbrek Taşı Nasıl Düşer?
Böbrek taşı düşürülmesi sancılı bir süreçtir. Ağrının şiddeti ve taşın ne kadar zamanda düşeceği kişinin bünyesel özelliklerine ve taşın yapısına bağlıdır.
Böbrek taşlarının geneli herhangi bir işleme gerek kalmaksızın kendiliğinden düşer. Böbrek taşı düşürülürken ağrı kesiciler kullanmak taşın doğal yolla düşürülmesine katkıda bulunur. Ağrı kesicilere ek olarak doktor tarafından böbrek kanalındaki kasları çözmeye ve taşı düşürmeye yardımcı olan ilaçlar da önerilebilir. Bu ilaçlar hem taşın düşürülmesine hem de ağrının azaltılmasına yardımcıdır.
Günde en az 2.5- 3 litre su içmek hem yeni taş oluşumunu önler hem de var olan taşların düşürülmesine yardımcı olur. Böbrek taşı ağrısı yaşanan bölgeye sıcak su torbası koymak ağrının kontrol altına alınmasına ve böbrek kanallarında yaşanan kas spazmlarının açılmasına yardımcı olabilir; ancak bu yöntemi uygulamadan önce mutlaka doktora danışılması gerekir.
Eğer ağrı nedeni yaşanan herhangi bir iltihaplanma ise sıcak su torbası ciddi problemlere yol açabilir. Böbrek taşı olanların düzenli fiziksel aktivite yapmaları da taşların düşürmesini kolaylaştırır. Günlük 45 dakika ile 1 saat arasında yapılan orta tempolu yürüyüşler böbrek taşı düşürmeye yardımcı olur.
Böbrek Taşı Ameliyatı ve Tedavi Yöntemleri
Böbrek taşının tedavisinde kullanılan modern yöntemlerin başında böbrek taşı kırma diğer adı ile ESWL gelir. Modern olduğu kadar pratik ve ağrısız bir tedavi yöntemi olan ESWL, vücut dışında meydana getirilen basınç dalgalarının böbrekteki taşlara odaklanarak kırılmasıdır. Bu yöntem böbrek taşlarının küçük parçalara ayrılarak vücuttan atılmasını sağlar. Büyük böbrek taşlarının tedavisinde uygulanamayan bu yöntem idrar yolu enfeksiyonu ve idrar yollarında tıkanıklık yaşayanlarda, aşırı kilolularda ve kanama bozuklukları olanlarda uygulanamaz.
Bir diğer ameliyatsız yöntem ise üreteroskopi yöntemidir. Endoskopik yollar kullanılarak ve özel ışıklara sahip bir alet ile taşın bulunduğu idrar kanalına girilir. Taşa ulaşılarak küçük parçalara ayrılır ve direk dışarı alınır. İdrar kanalını tamamen taşlardan temizleyen bu yöntem hasta için oldukça kolay ve hızlı bir yöntemdir.
Böbrek taşı kırma sonrası hasta aynı gün normal yaşantısına geri dönebilir. Taş kırma yöntemi ile tedavi edilemeyecek derecedeki büyük taşlar ise böbrek taşı ameliyatı ile alınır. Cilt üzerinden açılan bir kesi yardımıyla böbreğe giriş yapılır ve bu taşlar kırılarak cerrahi yöntemlerle dışarı alınır.
Böbrek Taşı ve Ağrısına İyi Gelen Şifalı Bitkiler
- Yaban Mersini İdrar yolu enfeksiyonları için oldukça faydalı bir meyve olan yaban mersini, içeriğindeki güçlü anti bakteriyel bileşenler sayesinde böbrek taşı düşürmede de etkilidir. Taze olarak ya da kuru olarak tüketilebilen yaban mersini böbrek ağrıları için de faydalıdır.
- Kırkkilit Otu İçeriğinde yer alan yüksek silisyum sayesinde böbreklerdeki toksinlerin atılmasında yardımcı olan kırk açar otu, hasarlı dokuların onarımında da oldukça etkilidir. İdrar söktürücü özelliği ile dikkat çeken bitki, idrar yolları enfeksiyonlarına faydalıdır.
- Sürünen Ayrık Otu En iyi idrar söktürücü bitkilerden biri olan sürünen ayrık otu, idrar miktarını artırır ve toksinlerin vücuttan atılmasına yardımcı olur. Böbrek taşı oluşumunu engellemeye yardımcı olan bitki, taşların düşürülmesini de destekler.
- Isırgan Otu Toksinlerin atılmasında ve vücuttaki ödemin sökülmesinde önemli rol oynayan ısırgan otu, böbrek taşının düşürülmesine de yardımcı olur. Yüksek vitamin ve mineral içeriği ile beslenme programlarında da özel bir yere sahip olan bitki, demir, potasyum ve kalsiyum açısından zengindir.
- Maydanoz Beslenme programlarında yaygın olarak kullanılan maydanoz böbrek taşı eriten bitkiler arasındadır. Böbreklerin düzenli olarak çalışmasını destekler ve böbreği temizleyici özelliğe sahiptir. Böbrek taşlarının düşürülmesine yardımcı olan maydanoz aynı zamanda böbrekte tümör gelişimini de durdurur.
- Avokado Çayı: Avokado yaprağı kurusu ile hazırlanan çay, akşam yemeklerinden 2 saat sonra tüketildiğinde böbrek taşı düşürülmesinde etkilidir. İçeriğinde yer alan organik sitler böbrek taşlarının ufalanmasına ve vücuttan dışarı atılmasına yardımcı olur. Düzenli olarak kullanılan avokado çayı, böbrek aşı oluşumunu da engeller.
- Gilaburu Bitkisi: Kayseri ve çevresinde yetişen gilaburu böbrek taşı düşüren bitki çeşitleri arasındadır ve birçok hastalığın tedavisinde faydalıdır. Özellikle böbrek taşlarının düşürülmesinde oldukça etkili olan bitkinin içeriğindeki bileşenler taşların kimyasal yolla parçalanmasını ve sancısız bir şekilde vücuttan atılmasını sağlar. Böbrek taşı Saraçoğlu tarafından da ele alınmıştır. Saraçoğlu, gilaburu bitkisi kullanarak hazırlanan kürlerin böbrek taşı düşürülmesinde etkili olduğunu bildirmektedir.
--
Nefis Yemek Tarifleri WhatsApp kanalı açıldı, hemen siz de katılın.
5 milyon'dan fazla kişinin takip ettiği Youtube kanalımızda videolu tariflerimizi bulabilirsiniz.
15 milyondan fazla kişinin indirdiği Nefis Yemek Tarifleri uygulaması ile 850.000'den fazla denenmiş tarif her zaman yanınızda. Hemen siz de indirin.
Blog sayfamızda sağlıklı yaşam, diyet ve kişisel bakım konularını kapsayan yazılar genel bilgilendirme amaçlıdır. Kategoride çeşitli hastalıklar için evde bitkisel çözüm önerileri, besleyici fonksiyonel gıda takviyeleri, doğal cilt ve saç bakımı maskesi tarifleri ile uygulanışları, kilo kontrolüne yardımcı diyet listeleri ve sağlıklı beslenme programları yer almaktadır. İlgili besinin, ürünün ya da diyet listesinin etkileri her bünyede değişkenlik gösterebilir. Yazı yayına alındıktan sonra, zaman içerisinde güncelliğini ve geçerliliğini yitirebilir. Sunmuş olduğumuz bilgiler hiçbir zaman doktor teşhisinin yerini tutmaz, reçete niteliği taşımaz. Bilgileri uygulamadan önce alanında uzman görüşü almanızı tavsiye eder; aksi durumda oluşabilecek yan etkilerden sitemizin sorumlu tutulamayacağını önemle hatırlatırız.
İlk yorumu sen yaz.
Yaptığın yorumlarla diğerlerine yardımcı ol.