Kafein Nedir? Faydaları ve Zararları, Nelerde Var? Ne İşe Yarar?

Kafein: Merak Edilen Tüm Yönleriyle

Kafeinsiz kahve yahut – kafein içermez – ifadelerini alışveriş esnasında pek çok ürün etiketinde görebilirsiniz. Hatta bazı sağlık programlarına kafein konu bile olmaktadır. Uzmanlar tarafından ele alınan kafein bağımlılığı uzun uzun tartışılır. Hayatın pek çok alanında karşınıza çıkan kafein nedir? İnsanları kendine bağımlı yapan, yenilen pek çok üründe yer alan ve zaman zaman zararları üzerine sohbetler yapılan kafeini daha yakından tanımanız için karşınızdayız. Bu sayfada yer alan bilgileri okuduktan sonra kafeinin sağlığa olan etkileri ve kafein içeren gıdaları öğrenmiş olacaksınız.

Kafein Nedir?

Kafein doğal bir maddedir. Genellikle bitkilerin yapısında bulunur. Kafein farmakoloji alanında beyni uyaran maddeler listesinde yerini almaktadır. Uyandırıcı ve uyarıcı etkiye sahip olması yönüyle bilinmektedir. Her kişide farklı olmak üzere sinir sistemini uyarır ve bir süre kişiye dinçlik verir. Yeryüzünde bulunan 50’den fazla bitkinin yapısında yer alan kafein her bitkide farklı bölümlerde bulunur. Bazı bitkilerin yaprağında olurken bazılarının kök kısmında oluşabilir. Bu bitkilerin toplanıp kurutulması ile kafein tüketilebilir hale gelir. İçeceklerde yoğun şekilde, gıdalarda ise belirli bir seviyede bulunur.

Kafein Zararları ve Yan Etkileri

Kafein genellikle sıcak ve soğuk içeceklerde, bazı çaylarda ve gıdalarda bulunur ve tüketildiğinde kana karışır. Uzmanlar tarafından yapılan araştırmalar sonucunda kafeinin faydaları ve zararları tespit edilmiştir. Şimdi sizler için kafeinin sağlığa olan etkilerini ve zararlarını listeledik. Tüketmeden önce göz atmanızı tavsiye ederiz:

• Gün içinde kahve ve çay tüketen kişilerin belirli bir ölçüye geldiğinde dur demesi gereklidir. Çünkü çay ve kahvede kafein bulunur. En çok 3 fincan kahve ve 6 bardak çay tüketimi kişi için ideal olacaktır. Fazla tüketimde öncelikle uykusuzluk problemini meydana getirir.
• Kafein zararları arasında sık idrara çıkma görülebilir. Bu durum ise iş ve seyahat ortamlarında size stresli süreçler yaşatabilir. Çok fazla idrara çıkma ise vücutta yer alan minerallerin atılmasına neden olur.
• Eğer kalp rahatsızlığı yaşıyorsanız, kafein tüketirken ölçülü olmanız tavsiye edilir. Çünkü kafein kalp çarpıntısını tetikler.
• Kansızlık kafein etkileri arasındadır. Çok sık kafeinli içecek içen kişilerde demir emilimi kısıtlanır ve bu durumun sonucunda kansızlık hastalığı meydana gelir.
• Kafeinin zararları arasında mide problemleri de dikkat çekecektir. Midede salgılanan asit miktarını yükseltip mide hastalıklarına meydan verecektir.
• Eğer evde evcil hayvan besliyorsanız kafeinli içeceklerden kesinlikle bu hayvanları uzak tutmalısınız. Çünkü evcil hayvanların sistemi kafeini sindirecek özelliğe sahip değildir ve ölüme neden olabilir.

Kafein Faydaları, Ne İşe Yarar?

Kafeinin zararları olduğu gibi sağlığa olan olumlu etkileri de bulunmaktadır. Merak edilen kafein faydaları ise şu liste ile daha iyi açıklanabilir:

• Uyumamanız gerekiyorsa ve işlerinizi yetiştirmeniz için enerjiye ihtiyacınız varsa kafein bu noktada size dinçlik verecektir. Kafeinli içecekler ile birkaç saat daha ayakta kalabilirsiniz.
• Kafeinli gıdaların metabolizmaya olan etkisi bulunmaktadır. Özellikle de şekersiz şekilde içilen kahvelerin yağ yakıcı bir içecek olduğu bilinir.
• Yeşil çayda bulunan kafein maddesi ile kolayca ödem atılmaktadır. Ödemin atılması ise kilo verme sürecinin hızlanması demektir.
• Kafein sadece gıda alanında değil kimya alanında da pek çok şekilde kullanılmaktadır. Kafeinli ilaçlar ile bazı böcek türlerini öldürebilirsiniz. Bitkilerin daha canlı ve uzun ömürlü olması için kafein iş başında olacaktır.
• Kafeinin belirli bir oranda tüketilmesi karaciğer sağlığını koruyacaktır.
• Sporcular için kafein enerji kaynağıdır. Kan akışını hızlandırır ve sporcunun ihtiyacı olan gücü sağlar.
• Kafein ağrı kesici özelliği ile dikkat çeker. Bu nedenle kafein baş ağrısı ve kemik ağrısı gibi durumlarda tüketilebilir. Çay veya kahveden kafein alabilirsiniz.
• Kafein böbrek üstü bezlerinin aktif şekilde çalışmasını sağlar. Adrenalin salgılanmasına destek olarak daha rahat solunumu destekler.

Kafein etkisi ne kadar sürer?

Kafein kana karıştığında kişiden kişiye farklı sürede etkili olacaktır. Kafein alındığında yaklaşık 15 dakika sonra etkisini görebilirsiniz. Yüksek miktarda alınan kafein normal şartlarda en çok 6 saat kadar etkili olacaktır. Fakat tüketimi tehlikeli olan gebelik döneminde 11 saat kadar kalabilir. Bu nedenle doktorlar hamile kadınların kafein alımını yasaklar. Çünkü anne karnındaki bebekte kafein neredeyse 100 saat etkili olmaktadır.

Kafein Nelerde Var?

Kafeinin bazı bitkilerin yapısında bulunduğunu sayfa başlarında ifade etmiştik. Fakat bu açıklamayı biraz daha netleştirmek iyi olacaktır. Yiyecek ve içecek seçimi yaparken hangi besinde kafein var bilmek en doğal hakkınız. Bu nedenle kafeinin bulunduğu gıdaları şöyle ifade etmek istedik:

• Kafein içerdiği ifade edilen bazı ağrı kesicilerde
• Çikolata türlerinde
• Kola türlerinde
• Soğuk çay çeşitlerinde
• Çayda
• Türk kahvesinde
• Nescafe türlerinde
• Enerji içeceklerinde
• Filtre kahve seçeneklerinde
• Yeşil çay gibi bazı bitki çaylarında kafein yer alır.

Kafein İçermeyen İçecekler Nelerdir?

Bazı kişilerin kafeine karşı hassasiyeti oluşur ve bu durum kafein alerjisi olarak tanımlanır. Bu kişilerin kafeinsiz içecekler içmesi gereklidir. Kafein alerjisi olan kişiler için içecek rehberi olacak listemiz şu şekildedir:

• Beyaz çay
• Elma çayı
• Portakal çayı
• Rooibos çayı
• Yasemin çayı
• Ekinezya çayı
• Papatya çayı
• Ayran
• Meyveli süt

Kafein Vücuttan Nasıl Atılır?

Gün içinde 5 gramdan fazla kafein alındığında kafein zehirlenmesi meydana gelebilir. Zehirlendiğinizi anlamak için birkaç belirti yeterli olacaktır. Solunumda güçlük, şiddetli baş ağrısı ve iştah kaybı bu belirtilerdendir. Bu gibi durumlarda vücudunuzdaki fazla kafeini atmanız gereklidir. Aksi halde uzun bir süre kendinizi yorgun ve hasta hissedebilirsiniz. Kafeini vücuttan atmak için ise:

• Bol miktarda su içmelisiniz.
• Hareket ederek kafeinden arınabilirsiniz. Terleme yoluyla da kafeini vücudunuzdan atmak kolay olacaktır.
• Muz yiyerek kafeinin etkisini azaltabilirsiniz.
• Kuru yemiş veya avokado gibi magnezyum açısından zengin besinleri tüketerek kafeinin etkisini bastırabilirsiniz.
• Lavaboya çıkmak için ılık limonlu su içebilirsiniz. Ilık limonlu su çok kısa sürede metabolizmanızı çalıştıracak ve kafeini vücudunuzdan atacaktır.

Kafein Bağımlılığı Nasıl Anlaşılır?

Kafein bağımlılığı bir madde bağımlılığı değildir. Öncelikle bu konuyu netleştirmek gereklidir. Kafein bağımlılığı vücudun kafeinli içeceklere karşı oluşturduğu alışkanlıktır. Araştırmalar sonucuna göre bir kişi eğer 7 gün boyunca düzenli olarak kafein tüketirse; 7. gün sonunda kafein almadığı zamanlarda şiddetli şekilde kahve ya da çay isteyecektir. Eğer gün içinde 4 fincandan fazla şekilde kahve tüketiyor ve 7 bardaktan fazla çay içiyorsanız siz de bir kafein bağımlısı olabilirsiniz. Kahve veya çay tüketmediğinizde baş ağrısı ya da yorgunluk hissi oluşuyorsa kendinizi kafein bağımlısı kabul edebilirsiniz.

Kafeini sıkça tüketen kişilerde yoksunluk hissi oluşabilir. Bu durum genellikle psikolojik açıdan ele alınmaktadır. Güne başlarken, iş telaşları arasında veya ders çalışırken ihtiyaç duyulan kafein kişide artık alışkanlık haline gelmiştir. Eğer kişi birkaç saat kahve ya da çay tüketmezse kendini yorgun ve bitkin hissedecektir. Bu durum da beyin tarafından kişiye yapılan bir oyun olarak kabul edilmektedir. Yetişkin bir kişinin gün içinde alması gereken kafein miktarından fazlası, zararları ile sağlığı tehdit edecektir. Siz yine de tüketirken temkinli olmaya çalışın!

Uyku Getiren Şeyler: Yiyecek, İçecek ve Bitkiler

Uykusuzluk Çekenlere Ninni Gibi Gelecek 8 Etkili Tavsiye

Kahve Çeşitleri Nelerdir? Türk ve Dünya Kahveleri Resimli Anlatım

Soğuk Kahve Çeşitleri Nelerdir? Ev Yapımı Soğuk Kahve Tarifleri

Türk Kahvesinin Faydaları Nelerdir? Türk Kahvesi Çeşitleri ve Özellikleri

Yeşil Kahve Zayıflatır Mı? Faydası Nedir?

Türk Kahvesinin Zararları: Aşırı Tüketimin Hiç Duymadığınız 9 Riski

Kahvenin Faydaları: Hangi Kahve Neye İyi Gelir?

Dibek Kahvesi Nedir? Faydaları Nelerdir? Nasıl Yapılır?