Murt Meyvesi Faydaları Cilt, Mide ve Metabolizma Hastalıklarına Birebir!

Hambeles Olarak da Bilinir: Murt Meyvesi

Vücut için son derece faydalı bir besin olan murt meyvesi yumuşak dokulu ve küçük yapılıdır. Mayhoş bir tadı olan bu meyve Hambeles olarak da bilinir. Türkiye’de yetişen murt meyvesi temizlikten, cilt bakımına değin geniş bir fayda listesi sunar. Kendisi küçük fakat faydası büyük olan Hambeles, salata ve yemeklere katılarak da tüketilmektedir. Bu şekilde doğrudan besin değeri takviyesi sağlanır.

Murt Meyvesi Nedir? Nerede, Ne Zaman Yetişir?

Murt meyvesi Türkiye’de Akdeniz ikliminin etkili olduğu bölgede yetişen bir bitkidir. Latince adı “Myrtus Communis L.”dir. Ağaç ya da ağaçlık biçimli bitki en iyi Çukurova bölgesinin coğrafyasında yetişir. Dağlık alanlar ve yol kenarları bu bitkinin en fazla görüldüğü yerlerin başında gelir. Hambeles olarak da bilinen murt meyvesine aynı zamanda “Mersin” de denir.

Çalı formuna yakın olan gövde ve dal yapısı 5 metre boyuna kadar uzayabilmektedir. Maki bitki örtüsü içerisinde değerlendirilen meyveye Akdeniz bölgesi dışında Ege ve Marmara’da da rastlamak mümkündür. Rengi sarı ile beyaz tonlarındadır ve içi incir çekirdeğini andırır. Murt meyvesinin kırmızı ve siyah renk tonlarında olan türleri de mevcuttur. Beyaz tonlu olanlarına Akdeniz ikliminin hüküm sürdüğü yerlerde rastlanabilirken siyah renkli olanları daha ziyade Antalya ve civarında doğal olarak yetişir.

Siyah murt meyveleriyle en sık aralık – şubat ayları arasında karşılaşılır. Bu küçük meyvenin tadı tabiri yerindeyse mayhoştur. Hafif tatlı bir aromaya sahip olmakla birlikte rengi dönmeye başladıkça bu tatlılık oranı artış gösterir. Hambeles ya da Mersin bitkisi kışın yaprak dökmemesiyle bilinir, kurak iklime dayanıklı olması ile dikkat çeker. Dolayısıyla Doğu Karadeniz bölgesinde yetişmeye uygun değildir.

Yabani denilebilecek olan formu onu yabani bitki bakımı ve aşılaması kategorisine yerleştirir. Raf ömrü kısa olan bu meyvenin dalından koparıldıktan sonra ya kısa sürede tüketilmesi ya da rafine hâle getirilerek muhafaza edilmesi gerekir.

Murt Meyvesinin Faydaları Nelerdir?

• Murt meyvesi cilde, metabolizmaya, organların çalışma biçimine ve vücuda oldukça faydalıdır. Antiseptik özelliği mikropların vücuttan uzak tutulmasında etkilidir.
• Özel içeriği dolayısıyla doğal balgam sökücü olarak fayda sağlar.
• Damarların sağlıklı kalmasında önemli rolü vardır. Kalp – damar hastalık ve rahatsızlıklarına karşı koruyucu olması ile dikkat çeker, varis oluşumunu önler ve varisli bölgelerin düzelmesinde etkili olur.
• Mide sıkıntılarını bertaraf etmeye yardımcı olur; mide bulantısı ve kusma gibi sorunların yaşanmasının önüne geçer. Mideyi rahatlatma özelliği aynı zamanda sindirim sistemine pozitif yönlü katkı sağlar.
• Sindirim sistemini düzenleyerek iştah açıcı ve artırıcı bir etkisi de vardır.
• İltihaplanmaları iyileştirir. Egzama gibi deri iltihaplarından akciğer iltihaplanmalarına kadar geniş bir düzeltici etkisi vardır.
• Cilde sürüldüğünde akne ve sivilce oluşumunu önler, hâlihazırda bunlar varsa gidermeye yardımcı olarak cildin canlı, parlak ve pürüzsüz görünmesini sağlar.
• Kolesterol için faydalı olduğu bilinmektedir. Murt meyvesinden elde edilen “oligomeric acylphloroglucinol”lerin vücudu kolesterolden koruduğu bilinmektedir.
• Yaprakları antibakteriyel özellik taşır.
• Bağırsak ağrılarını giderme de murt meyvesinin faydaları arasında yer alır.

Murt Meyvesinin Zararları ve Yan Etkileri

Murt meyvesinin bilinen büyük bir zararı ya da yan etkisi yoktur. Fakat uzmanlar bilinçli tüketmeye özen gösterilmesi gerektiğinin altını çizmektedir. “Her şeyin fazlası zarar” söylemini bu noktada belirtmekte fayda var. Dolayısıyla murt meyvesi de diğer tüm besinlerde olması gerektiği gibi kararında kullanılmalıdır.

Dalı, yaprakları ya da meyvesi, ister cilde uygulanıyor olsun ister oral yolla besin takviyesi şeklinde alınıyor olsun, belli bir oranda tüketilmelidir. Çünkü bu mayhoş ve ekşi aromalı küçük boyutlu meyve diğer pek çok meyve gibi tek seferde yoğun biçimde tüketime elverişli değildir.

İçerisinde yer alan Myricetin ve Usnone A gibi aktif maddeler normal kullanımda oldukça faydalıdır; fakat aşırı tüketmek bünyede çeşitli problemlere sebep olabilmektedir. Ne kadar kullanımdan sonrasının fazla geleceği ise bünyeden bünyeye değişkenlik gösterebilir. Bu noktada kişinin vücudunu tanıması esastır.

Temel olarak, murt meyvesini fazla ve sık tüketmek dilde kaşıntıya ya da boğazda gıcıklanma hissine yol açabilir. Doğal şeker içeriği aşırı tüketimde vücuttaki şeker oranını yükseltebilir. Alerjiye açık, hassas bir bünyesi olanların murt meyvesini tüketmeden önce doktoruna ya da bir beslenme uzmanına danışması ve doktor onayının akabinde bunları tavsiye edilen şekilde tüketmesi önerilir. Marmelat ya da reçel olarak tüketirken de aşırıya kaçmamakta fayda vardır.

Murt Meyvesi Nasıl Tüketilir, Neye İyi Gelir?

Murt meyvesinin kullanım alanı geniştir. Murt ağacı meyvesi ve yaprakları bilhassa geniş bir kullanım alanı ve fayda sağlar:

• İlkin, meyve olarak tüketilebilir; tada aşina olanlar için keyifli bir besindir.
• Cilde uygulanabilir. Reyhan gibi diğer birtakım bitkilerle karışım hazırlanarak cilde uygulanması cildin arındırılması ve temizlenmesinde etkili olur.
• Murt meyvesini suda bekleterek elde edilen sıvı bebeklerin vücudunu temizlemek için de kullanılır. Vücut sağlığı için kullanılmaktadır.
• Antiseptik özelliği enfeksiyon oluşumunu önler.
• Soğuk algınlığını gidermek için kaynatılıp içilmesi faydalıdır.
• Meyvesinin bağışıklığı güçlendirme ve kanserli hücre oluşumunu giderme etkisi olduğu bilinmektedir. Murt meyvesinin içeriğinde yer alan sitrik asit, uçucu yağ ve doğal şeker, şeker rahatsızlıklarını gidermede kullanılır.
• A vitamini barındırması göz sağlığı için tüketmeye elverişli bir alan sunar. Yaşın ilerlemesi ile oluşan görme zorluklarında göz sağlığına pozitif katkı sağladığı bilinmektedir.
• En sık uygulanan tariflerden birinde yaklaşık 250 gram murt meyvesi yaprağı kaynatılır. Dinlendirildikten ve süzüldükten sonra içilir. Bu tarif mide ya da bağırsak ağrısını gidermede kullanılır. Cilt bakımı amacıyla kullanmak isteyenler yaklaşık 200 gram murt meyvesini 2 yemek kaşığı zeytinyağı ve 6 adet reyhan yaprağı ile karıştırarak maske yapabilir.

Murt Meyvesi Kurusu Nasıl Tüketilir?

Murt meyvesini hem tazeyken hem de kurutulduktan sonra kullanmak mümkündür. Organik yetiştiriciliğe de elverişli olan bitkinin meyvesini ya da yapraklarını kurutmak kullanım süresini uzatmak ve yıl içinde tüketmeyi mümkün kılmak anlamında önem arz eder.

Kurutulmuş murt meyvesinden bahsetmeden evvel bitkinin büyüme aylarında rahatlıkla yetiştirilebildiğini eklemek gerekir. Kendiliğinden yetişebilmesi tarımsal gübre gereksinimini en aza indirger ve bu da ilaç ve gübre kalıntısı içermemesi anlamında gelir. Bu ise doğal olarak, hem taze hâlinin hem de kurutulduktan sonraki hâlinin sağlıklı ve doğal olmasında etkili olur. Fakat, taze hambeles bitkisinin tüketim süresi sınırlı olduğu için kurutularak muhafaza edilmesi yaygındır. Böylece murt meyvesinin kurusu daha uzun kullanım imkânı ve süresi vadeder.

Yeşil yaprakları kurutulma işlemi sonrasında çoğunlukla çay olarak tüketilir. Kurutulmuş hambeles yaprakları sıcak suda demlendikten sonra arzu edilen tatlandırıcı ya da başka bitkilerle karıştırılarak içime hazır hâle getirilir.

Defne yapraklarına benzeyen hambeles yaprakları öğütülerek besinlerin, özellikle kırmızı etin üzerine baharat olarak da eklenmektedir. Murt meyvesi kurusu da taze versiyonundaki gibi mayhoş – ekşi bir tada sahiptir. Çiçek ve tomurcukları kurutulduktan sonra reçellere konulabilir. Murt meyvesi reçeli de yaygın biçimde yapılmaktadır. Beyaz hambeles meyvesi daha ziyade tazeyken tüketilmekteyken, siyah renkli hambeles ile hem reçel hem de reçel dışında marmelat ve likör de yapılmaktadır. Bu kullanım yöntemleri ile murt meyvesinin raf ömrü de uzatılmaktadır.