Çayı Dinginlik Görüntüsü Enerji Verir: Passiflora
Güney Afrika topraklarında yetişip tüm dünyada kendine yer edinmeye çalışan ve Latince adı ile ‘’Passiflora’’ olarak bilinen çarkıfelek çiçeği, genellikle süs bitkisi olarak kullanılır. Nemli ve gölgeli toprakları seven çiçeğin sadece mavi çarkıfelek çiçeği türü ülkemizde sıklıkla görülür.
Yıllardır halk arasında geleneksel tıp yöntemlerinde sakinleştirici etkileri ile kullanılan çarkıfelek çiçeğinin türüne göre içecek veya yağ olarak tüketildiği görülmektedir. Passiflora, yani çarkıfelek bitkisi, pek çok ana rengi üzerinde barındırması ile diğer çiçeklerden ayrılan gösterişli bir bitki türüdür.
Toplamda 10 metreye kadar erişebilen boyu ile uzun yıllar güneşe ihtiyaç duymadan yaşayabilen bitki gelişim özellikleri açısından beklentisi olmayan çiçeklerdendir. Bu açıdan evlerde sarmaşık süs bitkisi olarak da tercih edilebilir.
Çarkıfelek Çiçeği ve Özellikleri
Dünya üzerinde bilinen yaklaşık 500 türü ile çarkıfelek çiçeği pek çok araştırmaya konu olmayı başarmış çiçek familyasından birini kapsar. Yerli Amerikalıların da çarkıfelek çiçeğini uykusuzluk ve sinir için kullanıldıkları görülür. Bu nedenle bitkinin tüketilmesinde herhangi bir sakınca görülmez.
Bitkinin kontrolsüz veya aşırı tüketimi ise baş dönmesi ve sanrı gibi sinirsel durumları tetikleyebilir. Hamile ve emziren kadınlara kesinlikle kullanımı tavsiye edilmeyen çiçeğin içeriğindeki etken maddelerden ötürü bazı ilaçlarla etkileşimine gireceği için dikkatli olunması gerekir. Özellikle antidepresan ilaçları alanların kullanmaması önerilir.
Çarkıfelek Çiçeği Nerede Yetişir? Nasıl Yetiştirilir?
Genelde tropikal iklimlerde tüm sene açan türlerine rastlanan çarkıfelek çiçeği Amerika’dan tüm dünyaya yayılarak arsız bir bitki imajı çizer. Hızla toprağına tutunup büyümeye çalışan çiçeğin herhangi bir hastalıktan etkilenmesi de nadiren görülür.
Oldukça sağlam bir gövdeye sahip olan çarkıfelek çiçeğinin yıl boyu formunu koruması yerini sevmesi ile yakından ilişkilidir. Nemli ve geçirgen toprakları seven bitkinin kurak iklime dahi zamanla uyum sağladığı görülür. Saksı ve bahçe bitkisi olarak uygun yetiştirme avantajlarına sahip olan çarkıfelek çiçeği için özellikle balkon demirleri, pencereler, bahçe çitleri uygun yerler olabilir.
Ilıman bölgelerde yıl boyu çiçek verebilen çiçeğin soğuk bölgelerde daha çok iç mekanda bakılması tavsiye edilir. Üstelik çarkıfelek çiçeği bakımı son derece kolaydır. Yılda bir kez budanması dahi yeterli gelir. Her türlü toprağa kolayca adapte olabilen yapısı ile bitkinin düzenli olarak uzaması sağlıklı olduğunu gösterir.
Gösterişli ve renkli çiçekleri ile bilinen çarkıfelek çiçeği daha çok mavi veya menekşe rengi taçla çevrilidir. Sert koşullarda dahi hastalık almayan gövdesi -10 dereceye kadar bitkiyi idare edebilir. Aromatik kokusu sayesinde kendini bulunduğu her ortamda belli etmeyi başaran çiçekten kimi zaman meyve de beklenir.
Her türde meyve bulunmamakla birlikte bahçecilikte yer veya duvar örtücü olarak da sık sık kullanılır. Genelde çarkıfelek çiçeği tohumu satın alınmasının ardından 12 saat ılık suda bekletilerek sera şartlarında kışın toprağa bırakılır. İlkbaharda veya yaz sonunda ise 12 – 15 cm olarak ölçülen çarkıfelek çiçeği fidesi toplanarak ait olduğu yere götürülerek tekrar dikilir. Böylece çiçek için büyüme ve koşullarına alışma başlangıç gösterir.
Çarkıfelek Çiçeği Faydaları Nelerdir?
Dünya üzerinde bulunan pek çok şifalı bitki gibi gizemli bir görsele ve etkilere sahip olan çarkıfelek çiçeğinin vücuda hem dışarıdan hem de içeriden sayısız faydaları bulunur:
- Genel anksiyete bozukluğunda etkili olan çarkıfelek çiçeği, asırlardır insanları yatıştırıcı etkilerinden dolayı kullanılır.
- Vücuttaki ağrılarını hafifletmeye yardımcı olmak açısından da etkin içerikler ihtiva eder.
- Herhangi bir durumda aniden ortaya çıkan kasılma ve kramplara karşı da iyi bir önlemdir.
- Histeri, sanrı gibi psikolojik durumların ön tedavisinde de etkili olabilen yardımcı tedavi türlerindendir.
- Özellikle astım belirtilerinin tedavisine destek olarak kullanılır.
- Menopoz şikayetlerini aza indirgemede faydalı görülür.
- Çocuklarda hiperaktivite ve dikkat eksikliği sorunları açısından fayda sağlar.
- Gerginliği ve endişeyi uyuşturucu özelliği ile uzak tutar.
- Kalp ritim bozukluklarını düzenlemede yardımcı doğal yöntemlerden biri olarak tercih edilir.
- Kan basıncını dengeler.
- Sıvısı veya yağı saç diplerindeki kepeği önler.
- Uykusuzluk ve halsizlik sorunlarına karşı olumlu etkiler gösterir.
- Pek çok ülkede sakinleştirici olarak kullanılır.
Çarkıfelek Çiçeği Çayı Nasıl Hazırlanır? Neye İyi Gelir?
Passiflora tıp alanındaki tedavilerde keşfedildiğinden beri şişe veya tabletler halinde satılır. Her yerden rahatlıkla bulunabilen çarkıfelek çiçeği fiyatı da oldukça uygundur. Fakat karışımlara doğal yöntemler ile kendiniz ulaşmak istiyorsanız bitkinin çiçek kısımlarını güneşte kurutarak da istenen sonuca ulaşabilirsiniz.
Genelde, 1 bardak kaynamış suya eklenen 1 tatlı kaşığı kurutulmuş çiçeğin 10 dakika demlenmesi ile elde edilen çayın günde en fazla 3 kez içilmesi fayda vermesi için tavsiye edilir. Çiçeğin çay olarak içilmesi tüm vücudu rahatlatıcı etkilerle saracağı gibi sinirsel koşulları da yatıştırıp ağrıları azaltır. Çiçeğin suyu saçlara banyo esnasında masaj yapılarak uygulanırsa kepek sorununa veda edip daha güçlü saçlara da kavuşabilirsiniz.
Zayıflamak için stres sorunu yaşayanların kokusundan veya esansından faydalanmasının pozitif etkiler sunacağı için diyet listelerinde de önemli bir işlevi vardır. Kilo verme konusundaki en büyük engel şüphesiz strestir. Stresi çarkıfelek otu çayı ile önleyerek hem rahatlamak hem de ödem atmak kolaylaşır.
Son olarak çarkıfelek çiçeği hemoroidi ileri seviyede olmayanların da 200 ml suya 20 gr bitki denk gelecek şekilde bir oturma banyosu hazırlanarak kullanılabilir. Kısacası çarkıfelek çiçeği faydaları tıpkı diğer bitki türlerinde olduğu gibi oldukça geniş açıdan insanlığa hizmet eder.
Çarkıfelek Çiçeği Yağı Nasıl Kullanılır?
Çarkıfelek çiçeğinin kimi türleri içinde ortaya çıkan meyve “maracuja (tutku meyvesi)” meyvesi olarak adlandırılır. Çarkıfelek meyvesi belli bir olgunluğa eriştikten sonra üst kısmı bıçak ile kesilerek içi kaşık yardımı ile direkt olarak yenebileceği gibi kokteyl ve dondurmaların içinde de kullanılarak tüketilebilir. Meyve içinde yer alan çekirdekler de olgunlaştı ise yenebilir.
Tıp dünyası çarkıfelek çiçeği meyvesinden şurup yaparak faydalanır. Meyvenin preslenmesi ile elde edilen yağ, cilt, saç ve tırnakların bakımında oldukça güzel sonuçlar verirken, zihin ve beden için de olumlu etkiler yaratır.
Egzotik bir bitki olarak görülen çarkıfelek meyveleri, tropikal iklimlerde kendini göstererek tıbbın dikkatini çekmeyi başarır. Zira içerik olarak oldukça zengin vitamin, mineral ve antioksidan kaynağı olan maracuja yani çarkıfelek meyvesi yağı sayesinde kanser tedavisinde dahi olumlu sonuçlar görülür.
İçerisinde bulunan esansiyel yağ asitlerinden biri olan linoleik asidin cilt yenileyici özellikleri çoğu kremde dahi kullanılır. Çarkıfelek çiçeği yağı güneş ışınlarına, yaşlanmaya ve lekelere karşı cildi koruyarak cildin yenilenmesine yardımcı olur.
Çiçekte keşfedilen yağ içerisindeki yoğun C vitamini içeriği cildin daha parlak ve dinç görünmesini sağlayabilir. Bu nedenle çiçeği ister evinizde kendiniz yetiştirdikten sonra kurutarak çay olarak, su olarak veya krem olarak kullanabilirsiniz. Veya çarkıfelek çiçeği meyvelerinin yağını satın alarak cilt uygulamalarını kendinize uygun bir şekilde düzenli kullanarak olumlu sonuçlar alabilirsiniz.
İçeriğinde bulunan glisosit, sterol, pasiflorin, flavonlar, viteksin, kumarin gibi bileşikler nedeni ile kullandığınız diğer krem veya ilaçlar ile etkileşim kurabileceğinden kullanmadan evvel doktora danışmanız önemlidir. Zira her türünde aynı etki ve özellikte içerikler bulunmamaktadır.
İlk yorumu sen yaz.
Yaptığın yorumlarla diğerlerine yardımcı ol.