Çipura Balığı Kalori ve Besin Değeri, Faydaları, Nasıl Yapılır?

İçindekiler

Çupra Mı Çipura Mı? Kafalar Karışık

Çipura Balığı Hakkında Her Şey

Çipura veya çupra adı akıllarda farklı kalsa da tadı aynı. Balık denince akla ilk gelenlerden olan çipura balığı, taze taze ulaştığı sofraları şenlendirir, aperatiflerle beraber sizi adeta bir şölen sofrasına davet eder. Çipuranın en özel tarifleri, faydaları, av ipuçlarını öğrenerek balığa yemeklerinizde daha sık yer verebilirsiniz. Çipura tariflerini kuruyemişlerle farklılaştırabilir, salatalar ve mezelerle balık masasını renklendirebilirsiniz.

Çipura Nedir?

Sinarit grubuna ait bir balık olan çipura, Türkiye’de Ege ve Akdeniz kıyılarında bol bulunur. Çipuralar gümüş pullu, 20 – 30 cm boy aralığında, elips vücut şeklinde, yanları basık, gövdesi kalın, başı büyük, gözlerinin arasında hilal şeklinde sarı bir leke bulunduran balık türleri olarak tarif edilebilir.

Oldukça lezzetli olduğu bilinen çipura, beyaz etiyle günlük olarak sıklıkla tüketilir. Av geleneği Romalılara kadar dayanan balığın o dönemlerde aşk tanrıçası Afrodit’e ithaf edildiği bilinir. Yüzyıllardır Anadolu halkının sofralarında yer alan balık, yüzlerce farklı tarifle pişirilebilir. Asma yaprağına sarılanlardan, balık dolmasında çipura kullanımına dek geniş bir tarif yelpazesine sahiptir.

Çipura Balığı Faydaları Nelerdir?

Yüksek besin değeri ile vücuda zindelik verir.
Bağışıklık sistemini kuvvetlendirir.
Demir, kalsiyum türü mineraller sayesinde kemik, diş ve eklemler için yararlıdır.
Protein kaynağı olduğu için kas gelişimini destekler. Düşük karbonhidrat oranı sayesinde sindirim sistemi için yararlıdır.
Kalp ritmini düzenler. Kolesterolü düşüktür.
Kan yapıcı özelliği ile demir eksikliğine iyi gelir.
Kaliteli yağ içeriği ile damarları tıkamaz.
Diyabet hastalarının tüketebileceği bir besindir.
A vitamini sayesinde göz ve cilt sağlığının korunmasına yardımcı olur.
Fosfor ile bedenin ihtiyacını karşılar.
Tansiyonu düşüren, eklem iltihabını iyileştiren, depresyon, astım hastalıklarına iyi gelen omega 3 yönünden zengindir.
Doymuş yağ asidi sayesinde zayıflamaya yardımcıdır.

Çipura Kalori ve Besin Değeri

Potasyum, fosfor, sodyum yönünden zengin olan çipura protein içeriği, omega 3 ve omega 6 yağ asitleri sayesinde besleyici bir besindir.

100 gram çipura ortalama 109 kcal kalori değeri ile ölçülür. 100 gramda 20.6 gram protein, 2.8 gram yağ, 70 mg kolesterol, 101 mg sodyum, 234 mg potasyum, 80 mg kalsiyum, 11 iu A vitamini, 0.6 mg C vitamini ve 0.6 mg demir bulunur.

Çipura Mevsimi Ne Zaman?

12 ay süreyle yenilebilen çipuranın doğal olanları eylül, ekim ve kasım aylarında yumurtlar. Bu nedenle bu aylarda yağ oranı düşüktür. Çipura av zamanı, mayıs ve kasım aylarıdır. Diğer dönemlerde Ayvalık, Çanakkale, İzmir bölgelerinde ağ ve olta ile de avlanabilen balık çiftlikte ve denizde yetişen iki türe ayrılır. Deniz çipurası daha lezzetlidir.

Balığın taze taze alındıktan sonra hemen tüketilmesi önemlidir. Eti kıvamını kaybeden, suyunu salan, kokmaya başlayan, solungaçlarındaki kırmızılığı yitiren balıkların yenmemesi gerekir. Dondurulmuş olarak alınan çipuraların ise soğuk zincir bozulmadan muhafaza edilmesi ve sağlık gereklerine uygun olarak çözdürülerek yemek için hazırlanması önem arz etmektedir.

Deniz Çipurası ile Çiftlik Çipurası Nasıl Ayırt Edilir?

Deniz çipurası, çiftlik çipurasına göre daha ince pul yapısına sahiptir. Deniz çipurası sarı gümüşi renktedir. Yandaki yüzgeçleri daha sivri ve uzun, burun kemeri daha belirgin ve kızıla yakındır.

Çiftlik balıklarında ise yemlerindeki proteinden dolayı yanaklarda allık yoktur. Pulları kalın, yüzgeçler daha az keskin ve burun kemeri belirsizdir. Deniz çipurasının boyutları çiftlik balığının 2 – 3 katı daha fazladır.

Çipura Avı Nasıl Yapılır?

Denizin hafif dalgalı olduğu, kıyıdan içerilere doğru alçalan eğimli zeminlerde olan balıklar sabah suyunda iyi avlanır. Olta ile avlanırken çipuraların yeme hemen saldırmadıkları ve öncesinde kontrol ettikleri bilinmelidir. Avcıların oltayı kıpırdatmadan beklemesi ve birkaç vuruşun ardından olta ileri çekildiğinde sertçe vurulması gerekir. Sakince sarıp bırakılan olta ile av gerçekleştirilebilir.

Sığ ve akıntılı alanlarda zoka ile av yapılabilir. Derin suda ise sarkıtma yöntemi tercih edilebilir. Çipura takımı kaliteli malzemeden seçilmelidir, Kaliteli misina, olta ve yemler sayesinde sorunsuz bir av keyfi yaşanabilir. Hafif derin av sularında 0,35 mm ana misina, 0,20 – 0,25 mm boyutlarında carbon sayısı yüksek beden misina kullanılabilir. Avcılar tecrübe edindikçe çipura iğnesi ve misinalarda daha ince seçimler yapar. Uzun bedenli çipura olta takımı gezer olanlardan seçilir. 3 numaralı bronz çelik iğneler çipura için ideal olurken, pirçol zokalar de kullanılabilir. Zoka takım olduğunda ise çipura oltası kullanılması uygundur. Kıyı avında kısa köstekli dip oltaları tercih edilebilirken yem olarak tavuk ve yengecin dışında profesyonel sentetik çipura yemi çeşitlerinden de faydalanılabilir.

Boy Boy Değişen Çipura Fiyatları

Çipura fiyatları mevsime, balık verimliliğine, balığın boyutuna göre değişebilir. Çiftlik balıkları deniz çipurasından daha uygun fiyatlarla alıcı bulurken çipuranın fiyatı kilo üzerinden belirlenir. Çiftlik çipurası dört mevsim bulunabilirken, deniz avının serbestleşmesi sonrası eylül itibariyle balık fiyatlarının ucuzladığı bilinir.

Çipuranın fiyatı ebadına göre değişir. Orta boy olan balıklar 300 – 400 gram ağırlığında bulunur ve porsiyonluk olarak servis edilir. Küçük olan balıklar ise 200 – 300 gram olarak satılır. Doğal deniz çipurasının kilosu ortalama 50 liradan alıcı bulmaktadır.

Çipura Nasıl Pişirilir? Fırında mı Tavada Mı?

Çipura:

tava,
fırın,
ızgara üzerinde veya sıradan tost makinesinde pişirilebilir.

Az yağda da lezzetle pişen çipura kızartma şeklinde de sunulabilir. Balık büyük porsiyonu sayesinde genellikle bölünmeden bütün olarak servis edilir. Tek kişilik porsiyon olarak hazırlanan çipura tarifi çeşitleri soslarla alternatif kazanmaktadır.

Mangalda ve kiremitte de lezzetle hazırlanan bu büyük balık, fileto, yahni veya buğulama yöntemleri ile de farklı yemeklerin içinde yer alabilir. Sebzelerle tatlandırılan balığın vazgeçilmez eşlikçisi ise elbette limondur.

Lezzet Dolu Tava, Fırın ve Izgara Tarifleriyle: Çipura

Çipura fırın ile pişirilerek var olan lezzetine lezzet katar. Fırında çipura baharatlı patates ile servis edilerek sunumda renk kazanır. Hem kokusuz pişmesi hem de suyunu koruması ile öne çıkan tarif, hem öğlen hem de akşam yemeklerinde tercih edilebilir. Zeytinyağı ve kekik ile tatlanan balık, toplam 35 dakika içinde pratik bir şekilde yemeğe hazır olur.

1) Kokusuz Seçim Fırında Çipura

Tarif: Baharatlı Patates Eşliğinde Fırında Çipura

2) Pratik ve Lezzetli: Tavada Çipura

Çipura pişirme süresi tarife göre değişiklik gösterir. Tavada çipura için hazırlık süresi ortalama 10 dakikayı bulur. Tarif gereği çipura sosu hazırlandıktan sonra balıkların pişme öncesi 2 – 3 saat kadar marine edilmesi gerekir. Buzdolabında sos ile iyice iç içe geçen balık, daha sonra tavada pişirilirken tüm lezzetini korur. Tavada Zeytinyağlı Çipura

3) Defne Yaprağının Nefis Aromasıyla Izgara Çipura

Çipura ızgara olarak da sıklıkla tüketilir. Defne yaprağı ile aromalandırılan balık, kolay pişirme yöntemi ile tercih edilmektedir. Kömürlü veya dijital ısıtmalı ızgaraların kullanılabildiği tarif esnasında diğer sebzeler de eklenerek reçete geliştirilebilir. Izgara sevenlerin favorisi olan balık, yağsız ve az kalorili olması ile diyet beklentilerine de cevap veren niteliklere sahiptir. Izgara Çipura