Sepet Peyniri Nasıl Yapılır? Özellikleri Nelerdir? Nasıl Yenir?

Sepette Yapılan Peynirler Hakkında Enfes Bilgiler

Türkiye, peynir çeşitleri konusunda bir cennet gibidir. Her bölgenin kendine özgü yöresel peynir çeşitleri vardır. Trakya, Ege ve Doğu Anadolu illeri birbirinden lezzetli peynirleriyle ünlüdür. Yapımı ve tadıyla farklı bir ürün olan sepet peyniri ise Ege bölgesine özeldir. Üzerindeki sepet örgüsü ona farklı bir görünüm kazandırır. Lezzeti pek çok kişinin damak tadına uyum sağlayabilir niteliktedir. Bu yazıda, Ege’nin özel peynirlerinden olan sepet peyniri hakkında aradığınız tüm bilgileri bulabilirsiniz.

Sepet Peyniri Nedir?

Ege’de yapılan ve özel bir lezzet olan sepet peyniri, örme sepet kalıplarıyla yapıldığı için bu adı alır. Bölgede üretilen Balıkesir sepet peyniri en ünlülerinden bir tanesidir. Sepetlere basılarak yapılan peynir, az tuzlu ve tam yağlı olmasıyla tanınır.

%80 – 90 gibi oranlarla inek sütünden, kalanı ise farklı çeşit sütlerden olmak üzere üretilir. Kendine özgü bir lezzete sahip olan peynir, hasır örgülerden yapılan sepetlere basıldığı için bu kalıbın şeklini alır. Organik maya ve süt ile hazırlanan peynir, tamamen yöresel yöntemlerle üretilir. Farklı bir tadı ve aroması vardır. Yağ ve protein oranı yüksek olan besleyici bir peynirdir.

Peynirin özellikleri ve faydaları şöyle sıralanabilir:

• Besin değeri yüksek olduğu için bağışıklık sistemini güçlendirir.
• Kişinin günlük protein ihtiyacını rahatlıkla karşılar. Vücuda enerji verir.
• Sepet peyniri, buzdolabında +4 ila +6 derecede bir ay boyunca muhafaza edilebilir.
• Aminoasit içerdiği için zekâ gelişimine katkı sağlar. Dikkat eksikliğine faydalıdır.
• Çocukların boylarının uzamasına yardımcı olur. A, B1, B2, B6, B12 vitaminlerini içerir.
• İçerdiği kalsiyumla dişlere güç verir ve onları korur. Aynı zamanda kemik yapısının korunmasına ve gelişimine katkısı vardır.
• Trans yağ asidi içermediği için kolesterol oranı çok düşüktür.
• Folik asit ve tokoferol açısından zengindir.
• Laktoz oranı düşük olduğu için süt ürünlerine karşı duyarlı olanların bile güvenle tüketebilecekleri bir peynirdir.
• Sindirim kolaylığı sunar, gözleri güçlendirir ve saç dökülmesine iyi gelir.

Sepet Peyniri Nasıl Yapılır?

Ege bölgesinde geleneksel yöntemlerle ve peynir üretimi yapan aileler tarafından üretilen peynir, Ayvalık sepet peyniri ya da Cunda sepet peyniri gibi yöresel isimler taşır. Çoğunlukla köy ürünleri bulunan pazarlarda satışa sunulur. Eski usullerle üretilen peyniri siz de kendi evinizde yapabilirsiniz.

Evde yapabileceğiniz en kolay peynir yapımı, şu işlemlerle gerçekleşir:

Derin bir tencereye süt konur ve kaynamaya bırakılır. Kaynadıktan sonra içine peynir suyu, sirke ve limon suyu ilave edilerek süt kestirilir. Oluşan iri parçalar alınarak sepet biçimindeki bir kabın içine hafifçe bastırılır. Böylece fazla su süzülmeye başlar. İlk süzülme bitince, istenilen oranda tuzlanır ve sepet şeklini alması için üzerine bir ağırlık yerleştirilir. Tam olarak süzülmesi için 2 – 3 saat kadar beklenir.

Bundan sonra tütsüleme işine geçilir. Karabiber ve adaçayı yaprakları ile tütsüleme yapılıp peynir streç filmle kaplanır ve dinlendirmeye bırakılır. Bu işlem bitince sepet peyniri tüketime hazır hale gelir. Gökova sepet peyniri ya da diğer yöresel sepet peynirlerinin yapım şekilleri daha farklıdır. Ege’deki peynir üreticisi ailelerin yaptıkları sepet peynirleri, daha uzun sürelerde hazırlanır. Bu da onlara müthiş lezzetler katar.

Sepet Peyniri Özellikleri Nelerdir?

Bu peynir çeşidi Balıkesir ve İzmir’in bazı köylerinde üretilir. Ezine sepet peyniri de onlara dahil olur. İnek ve keçi sütü karışımından üretilen peynir, bazı köylerde kelle peyniri olarak isimlendirilir. Ayvalık sepet peyniri genellikle tam yağlı koyun sütünden yapılır. O da sepette şekillenir ama bastırılmadan yapılır. Mihaliç peyniri kıvamında olur. Lezzeti de biraz onu andırır.

Balıkesir sepet peyniri ise koyun, keçi ve inek sütü karışımından üretilir. Yuvarlak, delikli ve az tuzlu bir peynirdir. Daha çok kaşar lezzetinde olan bu peynirin kendine özgü bir aroması bulunur. Otlu sepetle yapılan çeşitleri de vardır. Meşhur Ayvalık tostunda kullanılan peynirdir.

Cunda sepet peyniri ise eski yöntemlerle sadece inek sütünden üretilir ve çok az tuz içerir. Kahvaltıda yenecek nefis bir lezzete sahiptir. Burhaniye ve Gökova sepet peyniri çeşitleri de yöresel lezzetler sunar. Ülkemizin pek çok bölgesinde üretiliyor olmakla beraber, en ünlü sepet peynirleri Ege Bölgesi’ne ait olanlardır.

Sepet Peyniri Kalori ve Besin Değerleri

Sepet peyniri tam yağlı sütlerden üretildiği için yüksek kalori miktarına sahiptir. Kilo verme sürecinde olanlar ya da kolay kilo alanlar için dikkatlice tüketilmesi tavsiye edilir. Sepet peyniri içeriğinde yüksek oranda protein ve yağ ile birlikte kalsiyum ve sodyum barındırır.

Peynirin 100 gramındaki kalori değeri 349 kilo kaloridir. Yine 100 gramında, 27 gram protein vardır. Yağ ve karbonhidrat oranı ise 100 gramı için, 26 gram yağ ve 1,7 gram karbonhidrattır. Besin değeri yüksek bir gıda ürünü olan sepet peyniri, bir günlük protein ihtiyacını karşılayabilecek bir peynir çeşididir.

Sepet Peyniri Nasıl Yenir?

Çok lezzetli bir peynir olduğu için kahvaltıların vazgeçilmez peynir çeşididir. Az tuzlu olması nedeniyle sağlık sorunu yaratmaz. Kahvaltı dışında salatalarda, makarnalarda ve peynir tabaklarında ona rastlamak mümkündür.

Sepet şeklindeki dış görünümü onu dikkat çekici kılar. Şık sofraların süslenmesine katkı sağlar. Kimyasal ve koruyucu katkı maddesi içermeyen bu peyniri küçük çocuklarınıza güvenle yedirebilirsiniz.

Genellikle sade olarak tüketilen sepet peyniri krep gibi bazı hamur işi çeşitlerine çok yakışır. Soğuk sandviçler için ideal bir çeşittir. Bebeklerin beslenme düzenlerine ilave edilirse, kemiklerinin güçlenmesine yardımcı olur. En beğenilen tüketim şekillerinden bir tanesi de sepet peyniri kızartması olarak bilinmektedir.

Sepet Peyniri Nasıl Kızartılır?

Sepet peyniri zaten lezzetli bir üründür. Oldukça sevilen bir pişirme yöntemi olan kızartmaya da çok yakışan peynir çeşitlerindendir. En basit şekliyle şöyle kızartılır:

İsteğe uygun miktardaki sepet peyniri, ince dilimler haline getirilir. Daha sonra bu dilimler, içine az miktarda tereyağı ya da zeytinyağı konmuş ve önceden kızdırılmış tavaya yerleştirilir. Alt kısımları kızarınca dilimler ters çevrilir ve diğer yüzleri kızartılır.

Peynir dilimleri, kızarma işlemi bitince kâğıt havlu serilmiş bir tabağa alınarak fazla yağlarından arındırılır. Daha sonra servis tabağına alınarak domates, salatalık ve yeşil otlarla birlikte sıcak olarak servis edilir.

Sepet Peyniri Fiyatı Ne Kadar? Nerede Satılır?

Ege Bölgesi’ne özgü olan sepet peynirini, bölgeye yaptığınız gezilerde organik ürün pazarlarından ya da üreticiliğini yapan yerlerden kolayca alabilirsiniz. Bunun dışında internet ortamı size yardımcı olabilir. Üretici firmaların kendi internet siteleri üzerinden alışveriş yapabilirsiniz. Ayrıca organik ve yöresel gıda satışı yapan internet sitelerinden de satın alabilirsiniz. İstediğiniz yörenin sepet peynirini, fiyatlarını da görerek alabilme şansınız vardır.

Olduğunuz şehirdeki büyük market zincirlerinde bulabilirsiniz. Her tür peynir çeşidini, tüketicilerin hizmetine sunan marketlerden satın almayı tercih edebilirsiniz. Sepet peyniri markasına, gramajına ve çeşitliliğine göre farklı fiyatlar taşır.

Otlu, zeytinli ve sade çeşitleri olan peynirin, ortalama fiyatı 500 gramı için 30 – 50 TL arasında değişim gösterir. Yöresel yapım özellikleri de fiyat farklılıkları doğurabilir. Bataklıklarda yetişen, ucu dikenli bir sazdan örülerek yapılan sepetler içinde üretilen peynirler, daha pahalı fiyatlarla satılabilir.