Selenyum Faydaları, Eksikliği Belirtileri – Selenyum Deposu 10 Besin

Kanser Riskini Düşürür, Metabolizmayı Dinç Tutar!

Kod Adı: Antioksidan Selenyum 34

Bilmiyor olabilirsiniz, ama vücudunuzun selenyuma ihtiyacı vardır. Tüm eser mineraller gibi, vücudun düzgün çalışması için gereklidir. Ancak selenyuma, kalsiyum ve demir gibi, vücuda büyük miktarlarda gerekli olan vitamin ve minerallerden daha az seviyede ihtiyaç duyulur. Bu nedenle de bir mikro besin olarak adlandırılır.

Selenyum Nedir?

Selenyum, 1817’de birçok elementin atom ağırlıklarını belirleyen ve kimyasal semboller sistemini geliştiren İsveçli kimyacı Jöns Jacob Berzelius tarafından bir element olarak keşfedilmiştir. İlk önce bir toksin olduğu düşünülmüş; ancak sonraları bilim adamları selenyumun 1950’lerde temel bir mineral olduğunu belirlemişlerdir.

Selenyum, toprakta doğal olarak bulunan ve belirli yiyeceklerde de görülen eser mineraldir ve suda bile az miktarda bulunur. Bağışıklığı arttırdığı, serbest radikal hasarı ve inflamasyonu önleyen antioksidan aktivitesinde yer aldığı ve sağlıklı bir metabolizmanın sürdürülmesinde kilit rol oynadığından insan vücudu için son derece önemli bir mineraldir.

Selenyum Faydaları Nelerdir?

• Kanserle Savaşmakta Yardımcı Olabilir: Selenyum, ailenizde zayıf bir bağışıklık sistemi veya kanser öyküsü varsa özellikle faydalıdır. Çalışmalara göre selenyum; kanser insidansı, kansere bağlı mortalite (ölüm oranı) ve kanserli hücrelerin şiddetini (özellikle karaciğer, prostat, kolorektal ve akciğerlerde) riskini azaltmakta etkilidir.
• Bağışıklık Sistemini Kuvvetlendirir: Çalışmalara göre, bağışıklık sisteminin düzgün çalışması için selenyum gereklidir ve aynı zamanda HIV de dahil olmak üzere virüslerin gelişimini önlemede selenyum önemli bir yapı maddesi olabilir. HIV virüsü taşıyan hastalarda selenyumun, hastalığın ilerlemesi ve AIDS’i yavaşlatmakta yararlı olduğu anlaşılmıştır.
• Kan Akışını Artırır ve Kalp Hastalıkları Riskini Düşürür: Selenyum takviyeleri veya selenyum açısından zengin gıdaların tüketiminin artırılması, koroner kalp hastalığının önlenmesine yardımcı olabilir. Selenyumun; iltihapla savaşma, kan akışını artırma, serbest radikal oksidatif stresi azaltma ve antioksidan aktiviteye yardım etme yeteneği ile kalp sağlığına yararlı olabileceğine inanılmaktadır. Ancak, gözlemsel çalışmalar zaman zaman yanıltıcı kanıtlara yol açabilir ve bu nedenle, selenyumun ileriye doğru giden kalp hastaları için genel olarak reçete edilip edilmeyeceği konusunda bulgular hâlâ yetersizdir.
• Astım Belirtilerini Azaltmaya Yardımcı Olur: Gözlemsel çalışmalar, kronik astımlı hastaların selenyum seviyelerinin daha düşük olduğunu saptamıştır. Çalışmalara göre, astımlı kişiler selenyum takviyeleri aldıklarında, plasebo alanlara göre astımla ilgili semptomları daha az yaşamışlardır. Uzmanlar selenyum desteğinin kronik astımlı hastalar için ilaca yararlı bir ek tedavi olabileceğini düşünmektedirler.
• Doğurganlığı Artırmaya Yardımcı Olabilir: Selenyum, düzgün sperm hareketliliği için gereklidir. Selenyum sperm mitokondri kapsülüne dahil edilir ve vajinal kanalda hareket ettikçe spermin davranış ve işlevini etkileyebilir. Bazı çalışmalar, selenyumun düşük yapma riskini azaltabileceğini de göstermektedir, ancak bu noktada, selenyum takviyesi söz konusu olduğunda, erkekler üzerinde kadınlarda olduğundan daha fazla araştırma yapılmıştır.
• Tiroit Fonksiyonunu Düzenler: Selenyum, tiroit hormonlarının üretimi için bir katalizör görevi görür. Tiroit bezi, iştah, uyku, sıcaklık, ağırlık, enerji ve daha fazlası dahil olmak üzere birçok önemli günlük vücut fonksiyonlarını kontrol eder. Tiroit fonksiyonu ile ilgili bir sorun; sinirlilik, kas zayıflığı, yorgunluk, kilo alma veya kilo verme ve uykusuzluk gibi olumsuz semptomlarla sonuçlanabilir. Bu nedenle vücuda uygun miktarlarda selenyum alarak, etkilerinden faydalanabilirsiniz.
• Oksidatif Strese Karşı Vücudu Savunur: Selenyumun özellikleri arasında yaşlanma süreciyle mücadele ve serbest radikal hasarını azaltarak bağışıklık sistemine yardımcı olma becerisi sayılabilir. Selenyumun, E vitamini gibi diğer antioksidanlar ile sinerjistik bir etkisi vardır, vücudun oksidatif stresle savaşmasını ve prostat ve kolon kanseri gibi kanserlere karşı savunmasını sağlar. Selenyum, hücre zarlarındaki lipitleri (yağları) koruyan işlemler için önemli bir enzim olan glutatyon peroksidazın temel bir bileşenidir. Selenyum, hücrelerin oksidatif bozunmasıyla savaşmak ve hastalığa neden olabilecek mutasyona ve DNA hasarına karşı korunmak için gereklidir.

Selenyum Nelerde Var? Selenyum Deposu 10 Besin

1) Balık & Deniz Ürünleri

Selenyum kaynakları arasında deniz ürünleri ilk sıradadır. Sarı yüzgeçli orkinos, 85 gramında yaklaşık 92 mcg selenyum içerir, bu da onu mükemmel bir selenyum kaynağı yapar. Bunu 40 ila 65 mcg arasındaki miktarlarda sardalye, istiridye, pisi balığı, karides, somon ve yengeç takip eder.

2) Jambon

Sağlık bilincine sahip birçok tüketici yüksek tuz içeriği nedeniyle jambondan uzak durur. Bununla birlikte jambon, 85 gramlık porsiyon başına yaklaşık 42 mcg selenyum içerir ve yetişkinler için önerilen günlük alımın %60’ını sağlar.

3) Dana Eti

Dana eti 100 gram porsiyonda yaklaşık 91.4 mcg selenyum sağlayan iyi bir protein ve selenyum kaynağıdır. Ancak, sığır eti yüksek miktarda kolesterole sahiptir, bu nedenle aşırı miktarda tüketilmemelidir.

4) Tavuk

85 gram beyaz et, 22 ila 25 mcg selenyum içerir. Aynı zamanda iyi bir protein, B6 vitamini ve fosfor kaynağıdır.

5) Yulaf

100 gram yulaf yaklaşık 34 mcg selenyum içerir. Aynı zamanda, magnezyum, manganez ve fosfor gibi iyi bir mineral kaynağıdır.

6) Yumurta

Bir adet haşlanmış yumurta, vücuda yaklaşık 20 mcg selenyum sağlar. Yumurtada bulunan diğer besinler arasında riboflavin, B12 vitamini, D vitamini ve fosfor vardır.

7) Peynir

Peynir, herhangi bir beslenme programına rahatça eklenebilecek çok yönlü bir besindir. 100 gramlık bir porsiyon peynir yaklaşık 15 mcg selenyum içerir. Selenyumun dışında peynir, iyi bir A vitamini, kalsiyum, fosfor ve protein kaynağıdır.

8) Mantar

100 gram mantarda yaklaşık 11,9 mcg selenyum vardır. İyi bir demir, potasyum, bakır, riboflavin, niasin, C vitamini ve D vitamini kaynağı olan mantarlar, haşlanarak, fırında pişirilerek veya kavrularak tüketilebilir.

9) Ay Çekirdeği

Çinko, fosfor, potasyum ve magnezyum gibi değerli minerallerin yanı sıra selenyum içeriğine sahip bir diğer besin kaynağı da ay çekirdeğidir. Yağ oranı düşünülürse dikkatli tüketmekte fayda var.

10) Brezilya Cevizi

Selenyum nelerde var, selenyum içeren yiyecekler hangileri denildiğinde Brezilya cevizi de listeye muhakkak eklenmeli. Çünkü tam bir selenyum deposu! 1 avuç Brezilya cevizi 607 mcg selenyum içerir.

Selenyum Eksikliği Belirtileri, Nasıl Anlaşılır?

Selenyum önemli bir mineraldir; çünkü çeşitli sistemlerin işlevini destekler. Bunlar endokrin, immün ve kardiyovasküler sistemlerdir. 2011’de yapılan bir inceleme, selenyum eksikliği ve belirli kanser türleri arasında bir bağlantı olabileceğini düşündürmektedir.

Selenyum eksikliğinin en yaygın semptomları ise şunlardır:

• Erkeklerde ve kadınlarda infertilite (kısırlık)
• Kas güçsüzlüğü
• Yorgunluk
• Bilinç bulanıklığı
• Saç dökülmesi
• Bağışıklık sisteminin zayıflaması

Selenyum eksikliğini doktorların teşhis etmesi zor olabilir. Bunun nedeni, bunun için geniş çapta kullanılabilir bir test olmamasıdır. Bazı durumlarda, doktorunuz glutatyon peroksidaz seviyenizi ölçebilir. Bu, selenyumun işlev görmesini gerektiren bir enzimdir. Glutatyon peroksidaz seviyesi düşükse, selenyum eksikliği olduğu anlamına gelebilir.

Selenyum Takviyesi Ne Zaman Alınmalı?

Selenyum eksikliği için birinci basamak tedavi, selenyum bakımından yüksek olan yiyeceklerin tüketilmesidir. İşlenmiş gıdalardan, stresten, alkol ve sigaradan uzak durulmalıdır. Selenyum içeren yiyecekler bir çözüm olmadığında, selenyum takviyeleri de yardımcı olabilir. Selenyum hapı genellikle selenometiyonin veya selenit formundadır.

Selenyum tablet ve haplarının kullanımı son on yılda esas olarak kanser ve diğer hastalıkları geliştirme riskini azaltabileceğine dair ortaya atılan teori nedeniyle genişlemiştir. Ayrıca, selenyum seviyeleri yaş ilerledikçe düşer. Bu nedenle, selenyumun yaşlanma sürecini, bilişsel gerileme ve demansı yavaşlatabileceği düşünülmektedir.

Selenyum Yan Etkileri Nelerdir?

• Normal dozlarda alındığında, selenyum genellikle olumsuz yan etkilere sahip değildir. Selenyumun vücutta aşırı dozda bulunması; nefes kokusu, ateş, bulantı ve potansiyel olarak karaciğer komplikasyonları gibi reaksiyonlara (hatta böbrek ve kalp problemlerine) neden olabilir. Ancak bunlar yalnızca “zehirlenme” durumuna ulaşan çok yüksek selenyum seviyelerinde meydana gelir.
• Selenyum takviyeleri ilaçlar ile birleştirildiğinde de yan etkilere neden olabilir. Bunlar antasitler, kemoterapi ilaçları, kortikosteroidler, niasin, kolesterol düşürücü statin ilaçları ve doğum kontrol haplarıdır. Bu nedenle, bu ilaçlardan herhangi birini kullanıyorsanız ve selenyum takviyeleri almayı düşünüyorsanız, olası yan etkileri konusunda doktorunuza veya eczacınıza danışmanız en sağlıklısıdır.