Tuzlu Kahve Hikayesi, Damat Olmanın İlk Sınavı!

Sebeb-i Ziyaretiniz Nedir?

Damat olmak öyle her yiğidin harcı değil. Bu gerçekle yüzleşmenin ilk adımlarından biri tuzlu kahve sınavıdır. Ne de olsa işin sonunda herkesin, özellikle de kız tarafının gözüne girerek takdirini toplamak var.

Sözün kısası tuzlu kahve imtihanı öyle başka imtihanlara benzemez ve erkeklerin eşleri için neleri göze almaları gerektiğini onlara hatırlatması, kolay bir işe kalkışmadıklarını kanıtlaması bakımından son derece önemli ve hassas bir meseledir.

Gelelim tuzlu kahvenin çıkış noktasına… İyi günde, kötü günde mutlu mesut bir evlilik sürdürme arzusu olabilir mi acaba? Sebep her ne olursa olsun yakın gelecek için kız isteme törenlerinde ne tuzlu kahveden ne de tuzlu kahve içen damat adayı hikayelerinden vazgeçilmesi pek mümkün değil. O zaman bari bu köklü geleneğin altında yatan hikayeye, damat adaylarına neden tuzlu kahvenin layık görüldüğüne bir bakalım.

Tuzlu kahve hikayesi kız isteme ritüellerinin olmazsa olmaz geleneklerinden biridir. Çok eski zamanlardan günümüze kadar taşınan nadir alışkanlıklar arasında yer alır. Öyle ki günümüzde evliliğe dair pek çok farklı adet ve gelenek toplumun bir kısmı tarafından yerine getirilirken diğer bir kısmı bunlara hiçbir şekilde yaklaşmaz.

Ancak sıra tuzlu kahve yapmaya geldiğinde hemen tüm gelin adayları bu konuda son derece istekli bir hale gelir. Peki, nedir bu tuzlu kahve hikayesi?

Tuzlu Kahvenin Hikayesi

Bilindiği gibi eski zamanlarda flört olayları bugünkü kadar yaygın ve kolay değildir. Buna bağlı olarak görücü usulü en çok tercih edilen hayat birleştirme yöntemleri arasında yer alır. Söz konusu görücü usulü tanışmanın ilk aşamasında, aileler gelin tarafı ve erkek tarafı olarak bir araya gelir. Taraflar birbirleriyle kısaca tanıştıktan sonra gelin hemen kahveleri yapmaya girişir.

İşte bu nokta dananın kuyruğunun koptuğu anı temsil eder. Zira gelin adayının damada karşı beğeni duyup duymadığı kahvenin içine şeker ya da tuz atmasına göre belirlenir. Damattan hoşlanan kız kahvenin içine elbette şeker atar, hele ki aile de damada olumlu bakıyorsa yanına bir de tatlı koyar. Aksi halde, yani gelinin damadı beğenmediği durumda kahvenin içine şeker yerine tuz atar, bahtsız damat adayı kahveyi içince durumu anlar ve mutsuz bir şekilde evin yolunu tutar.

Tuzlu kahvenin rolünün son derece büyük olduğu bir kız isteme merasimi de böylece hüzünlü bir şekilde sona erer.

Sonuç itibariyle tuzlu kahvenin çıkış noktası aslında üzücü durumlara sebebiyet verebilen bir geleneğe dayanır.

Bugün tuzlu kahve ritüeli geçmişin aksine son derece eğlenceli bir akış ve anlam kazanmıştır. İçine, gelin adayının ve yanındakilerin vicdanına bağlı olarak, değişen miktarlarda tuz ilave edilerek hazırlanan kahve damada ikram edilirken onun geline duyduğu sevgi test edilir. Kahvenin tadı nasıl olursa olsun, erkeğin bu kahveyi şikayet etmeden içmesi sevgisinin nişanı olur adeta. Bu bir nevi sevdikleri kadına “Senin elinden zehir olsa içerim” sözünün uygulamalı olarak gösterilme biçimidir. Hemen her damat adayı bunu yaşayacaktır. Dolayısıyla kız istemeye gitmeden evvel tuzlu kahve içme teknikleri hakkında biraz bilgi toplamak gerekir.

Tuzlu kahveye dair bir başka hikayeyi ise Sultan II. Abdülhamit’in son döneminde vefat eden Osman Fevzi Bey’in vasiyetnamesinden öğreniriz.

Eşi Refika Hanım’a yazdığı mektupta Osman Fevzi Bey, annesiyle birlikte Refika Hanım’ı istemeye gittikleri günden bahseder. O gün kendisine görücü geldiği için duyduğu heyecandan olsa gerek Refika Hanım pişirdiği kahveye yanlışlıkla şeker yerine tuz atmıştır. Osman Fevzi Bey ise kahveyi yudumladıktan sonra onu mahcup etmemek için asker kökenli olduğundan kendisinin zaten kahveyi tuzlu içtiğini, bunun ne de hoş bir tesadüf olduğunu söyleyerek durumu kurtarmıştır.

Eşiyle ilk tanıştıkları günde söylediği bu yalanı tüm evliliği boyunca sürdürmeye devam ederek her gün Refika Hanım’ın elinden hiç sevmese de tuzlu kahveyi içmiştir. Her yudumu acı gelse de bu acıyı Refika Hanım’ın kalbini kırdığında duyacağı acıya yeğlemiş, onu üzmemek için 50 sene boyunca bu yalanı devam ettirmiştir. Yarım asırlık mutlu evliliği boyunca bu gerçeği eşine hiç açıklamayan Osman Fevzi Bey mesut izdivaçlarının tuzlu kahveyle başladığına inanmaktadır.

Dinlediğimiz pek çok hikayeden çok daha romantik ve etkileyici bir hikaye öyle değil mi?

Tuzlu Kahve Nasıl Yapılır?

Nasıl yapılır sorusundan önce kız isteme gecesi adetleri arasında yer alan tuzlu kahve ne zaman yapılır, gelin ondan bahsedelim.

Genellikle kız istendikten, kızın ailesi de bu isteğe olumlu cevap verdikten sonra kahveler pişirilir. Ancak damadın tuzlu kahve içerken gösterdiği performansa göre verilen olumlu cevabın olumsuza dönme ihtimali de mevcuttur.

Tuzlu kahve tarifi ise son derece basittir. Normal Türk kahvesinin içine kattığınız kahve, su ve şekerdeki şekeri çıkarıp yerine tuz koyun. Miktarını ayarlarken abartmamaya özen gösterin elbette :)

Tuzlu Kahve Sözleri

Günümüzde bu olayı daha da neşeli kılmak için özel tuzlu kahve fincanları ve fincanların altında yazan “Kahveyi bitir!” gibi tuzlu kahve sözleri de mevcuttur. “Elinden zehir olsa içerim demiştin. Bir tuzlu kahveye ne dersin?” ya da “İç kahveyi, al Ayşe’yi!” gibi farklı sözler de bulunur.

Bu ve buna benzer pek çok örnekten yararlanabilirsiniz. Ayrıca fincan altına kendi elinizle de dilediğiniz sözü yazabilirsiniz. Böylece bu işlem daha yaratıcı ve anlamlı bir boyut kazanır.
Tüm bu bilgiler ışığında kahveyi pişirin, damada sunun ve sonrasında olacakları seyredin!

Fotoğraflar alıntıdır.