Edam Peyniri Nedir? Nerede Kullanılır? Nasıl Yenir? Fiyatı Ne Kadar?

Hollanda Mutfağının Geleneksel Peyniri Edam

Mutfak kültüründe farklı tatları sevenlere müjde! Hollanda’da meşhur olup neredeyse tüm dünyada kendini sevdiren bir peynir ile tanışacaksınız. İlk gördüğünüzde biraz şaşırabilirsiniz. Fakat tadını aldıktan sonra Hollanda halkının kahvaltı lezzetini biraz kıskanabilirsiniz. Edam peyniri ile tanışıp vücudunuz için gerekli olan kalsiyum kaynaklarına yeni bir peynir ekleyebilirsiniz.

Hollanda’da uzun zamandır tüketilen edam peyniri hakkında hazırlanan bu yazı ile peynirin önemini bir kere daha vurgulamış olacağız. Peynirin sadece kahvaltıları değil, ara öğünlerde sandviçleri lezzetlendirmesi de tüketim seçenekleri arasında yer almaktadır. Peynir türleri A, C, D, E, K vitaminlerini barındırır. Bir dilim peynir ile neredeyse tüm vitaminleri almanız mümkün olabilmektedir. Peynir tüketerek diş sağlığınızı koruyabilirsiniz. Aynı zamanda güçlü kas ve kemik sistemini de sağlamış olacaksınız. Çocukluktan itibaren her kahvaltıda peynir tüketenlerin, ilerleyen yaşlarda kemik erimesi riski de ortadan kalkacaktır. İşte tüm bu peynir faydaları çok uzaklardan Hollanda’dan gelen edam peynirinde de bulunmaktadır.

Peynir kültürü tüm dünyaya Fransa ile yayılmıştır ve sonrasında her bölge kendine has bir peynir üretmek için bir yarışa girmiştir. Ne de iyi düşünmüşlerdir. Eğer böyle bir peynir yarışı olmasaydı şu ana kadar dünyadaki binden fazla peynir çeşidi nasıl olacaktı?

Bu yazımızda ise edam peyniri tadı nereden gelir, lezzeti nasıldır biraz bahsedelim istedik. Hollanda’nın kahvaltı tabaklarından eksik olmayan, meşhur peynirin lezzet sırrını sizler için araştırdık. Edam peyniri nasıl yenir, nerede kullanılır, kalori değeri yüksek mi yoksa düşük müdür? Tüm bilgiler alt başlıklarda sizi bekliyor olacak!

Edam Peyniri Nedir? Özellikleri Nelerdir?

• Edam peyniri Hollanda’da üretilip kahvaltı ve yemekleri süsleyen sert yapılı bir peynirdir.
• Peynirin adı Hollanda’nın Edam adlı kentinden gelmektedir.
• Nasıl ki ülkemizde Kars kaşarı, Van peyniri yahut Trabzon kaşar peyniri varsa, Hollanda sınırları içinde de Edam peyniri vardır.
• Öylesine meşhurdur ki Hollanda’nın favori lezzetlerindendir. Hatta gouda peynirinden sonra Hollanda marketlerinde yer alan 2. peynir sayılmaktadır.
• Üretimi de oldukça özenlidir. Yuvarlak top şeklinde üretilir ve dışı kırmızı bal mumu ile kaplanır. Bu yönüyle gouda peynirine çok benzetilir.
• İlk olarak Edam kasabasında üretilmeye başlanmıştır. Bu peynir ile Edam bölgesi ünlenip peynir kenti olarak akıllarda kalmıştır. Hatta bu peynir üretimi ile kente de ticari bir canlılık gelmiştir.
• Çeşitli baharatlarla damak zevkine göre üretimi yapılmaktadır. Kimyon bu baharatlar arasında yer alır. Yumuşak bir peynir olup olgunlaştıkça sert bir kıvam alır. Olgunlaşma süresince içinde çatlaklar oluşabilir.
• İnek sütünden aldığı lezzet ile diyet kahvaltılarında da rahatlıkla tüketilir. Çünkü yağ oranı düşük bir peynirdir. Edam peyniri özellikle 14. ve 18. yüzyıllar arasında tanınmaya başlamıştır. Uzun gemi yolculuklarında, uzun ömürlü taşınabildiği için tercih edilmekteydi.
• Dış yüzeyinde parafin ve bal mumu olduğundan dolap dışında da muhafaza edilebilir. Paketli edam peynirini ışık almayan bir yerde uzun süre saklayabilirsiniz.
• Paketli ürünlerin belirli bir kullanım süresi olduğundan tüketirken bu süreye dikkat etmelisiniz. Paket açıldıktan sonra çok bekletmemeye özen göstermelisiniz.

Edam Peyniri Nasıl Yapılır?

• Hollanda’nın çok sevilen “edam peyniri nasıl yapılır” bilmek isterseniz, bu başlığımızı bir köşeye not etmenizi öneririz!
• Ham maddesinin inek sütü olduğunu belirtmek isteriz. Kullanılacak sütün peynir yağı alınmış süt olması önemli bir detayıdır.
• Sütler özel olarak üretilen peynir kazanlarında yapılır. Kazanlara alınmadan sütler pastörize edilir. Daha sonra süt, 30 derecede mayalanmaya bırakılır. Yaklaşık 40 dakika boyunca bekletme süresi vardır.
• Bekletilen peynirler, özel peynir kesme aletleri ile kesilir. Kesme işleminden sonra peynirlerin üzerine ağır bir cisim konularak peynirin suyunun süzülmesi beklenir.
• Peynirin şeklini almasını sağlayan kalıplar 30 derecede ısıtılmaya bırakılır. Isınan kalıplara peynirler eklenir. Peynirler bir müddet bu kalıplarda bekletilir ve çıkarıldığında sıcak su ile ıslatılan bez torbalara sarılır.
• Bez torba içindeki peynirler ortalama 8 saat öylece beklerler. Yaklaşık 8 saat sonrasında torbalardan çıkan peynir dinlendirilir.
• Ertesi gün bu peynirler tuz oranı %20 olan salamuraya, 4 gün için bırakılır.
• Edam peynirinin yapımı biraz zahmetli olduğundan bir sonraki bekleme süresi yaklaşık 3 aydır. Geçen 3 ay içinde peynir olgunlaşacaktır.
• Olgunlaşan edam peynirinin kokusu keskinleşecek ve kıvamı sertleşecektir. 2 veya 3 ay geçtikten sonra peynirin dışında oluşan küfler temizlenir.
• Peynir yüzeyi kurutulduktan sonra kırmızı renkteki bal mumu ile kaplanır. Bal mumu olmadığı dönemlerde, kırmızı boyalar ile dış yüzeyi kaplanmaktaydı.
• Hollanda’ya ait bir peynir olduğundan üzerinde Hollanda damgası ile satışa sunulmaktadır. Bal mumu ile kaplanmasındaki amaç tüketim ömrünü uzatmak ve bakterilerden korumaktır. Kaplanan peynirlerin bozulma ihtimali de ortadan kalkacaktır.

Edam Peyniri Kalori ve Besin Değeri Nedir?

• Salamura yöntemiyle bekleyen edam peynirinin içeriğindeki yağ oranı, her markette bulunan geleneksel peynirlere göre oldukça düşüktür.
• %20 tuzlu suda beklediğinden biraz tuzlu bir yapısı vardır.
• Yaklaşık %25 oranında protein içeren sağlıklı bir peynir türüdür.
• Ayrıca edam peyniri kalori miktarı da oldukça yüksektir. 100 gramında 357 kalori içermektedir.
• 89 mg kolesterol barındırır.
• Sodyum değeri yüksek bu peynirde 965 mg sodyum bulunur.
• Aynı zamanda 188 potasyum, 1.4 gram da karbonhidrat yer alır.
• Karbonhidrat oranının ve yağ miktarının düşük olması sebebiyle, diyet beslenmenize dahil edebileceğiniz bir peynirdir. Kalorisi yüksek olduğundan ölçülü yemeniz daha sağlıklı olacaktır.
• Tam tahıllı ekmeklerinizin arasında, salatalarınızın üzerine diyet menülerinizde yer verebilirsiniz.

Edam Peyniri Nerede Kullanılır? Nasıl Yenir?

• Ülkemizde oldukça az tüketilen edam peyniri özellikle Avrupa ülkelerinde sıkça tercih edilir. Güne başlarken kahvaltı tabaklarında yer alarak kahvaltıları lezzetlendirir.
• Gün içinde ise patatesli yemeklerle beraber tüketildiğinde damaklarda nefis bir tat bırakacaktır.
• Parmesan ve mascarpone gibi kullanımı geniş olan edam peyniri, aynı zamanda tatlı meyvelerle de aynı serviste tüketilebilir.
• Acıktığınızda fit bir sandviç hazırlamak isterseniz edam peyniri ile ekmeğinizi lezzetlendirebilirsiniz.
• Ayrıca peynir sosları içinde de yer alarak yemeklerinize daha lezzetli bir doku kazandıracaktır.
• Pizza, poğaça ya da börek gibi Türk damak tadına yatkın hamur işi tariflerinde edam peynirine yer verebilirsiniz.
• Hafif aromalı beyaz ya da rose şaraplarla birlikte edam peyniri tercih edebilirsiniz.

Edam Peyniri Fiyatı Ne Kadardır? Nerede Satılır?

• Edam peynirinin yapım aşamasını detaylıca anlatarak ne kadar zahmetli olduğunu hatırlatmak isteriz. Uzun zaman ve sabır isteyen bu peynirin çok uygun olduğunu ifade edemeyiz.
• Ekonomik değeri yüksek olduğu için ülkemizde sadece lüks olarak nitelendirebileceğimiz marketlerde bulunmaktadır.
• Lüks otellerin kahvaltı menülerinde de göze çarpar.
• Küçük, yuvarlak top şeklinde paketlenerek reyonlarda yer alır.
• Pahalı bir peynir olmasından dolayı, tadını merak edenler için özel olarak ince dilimli paketleri de bazı marketlerde bulunmaktadır.
• İnternet yoluyla da satın alabileceğiniz edam peynirlerini, bir iki işlem ile birkaç gün içinde evinizde görebilirsiniz.
• Paketlenmiş 200 gramlık edam peyniri fiyatı 20 TL’den satışa sunulmaktadır. Gurme markalar tarafından satılır.
• Edam peyniri fiyatı 2019 yılı itibarıyla 1 kilosu yaklaşık 80 – 150 tl arasında marka çeşitliliğine göre farklılık göstermektedir.

Gouda Peyniri Nedir? Nasıl Yapılır? Nasıl Yenir?