Gouda Peyniri Nedir? Nasıl Yapılır? Nasıl Yenir?

Hollanda Kahvaltılarının Bal Mumuna Sarılı Tatlı Kaşarı Gouda

Dünyanın en sevilen süt ürünlerinden olan peynir, kahvaltıların vazgeçilmez besin maddesidir. Sadece kahvaltılarda değil börek, çörek gibi hamur işlerinde makarna ve pilavlarda da kullanılan peynir bazı tatlıların içinde de kullanılır.

Asıl amacı sütün besin öğelerinin korunması olan peynir yapımı, sütte bulunan kazein proteininin maya ve peynir kültürü ile pıhtılaştırılması şeklinde olur. Dünyada binin üzerinde peynir çeşidi bulunur. Dünyanın en eski besinlerinden biri olan peynirin yaklaşık 8000 yıl önce Mezopotamya’daki çobanlar tarafından keşfedildiği düşünülmektedir.

Peynir çeşitleri denildiğinde ilk akla gelen ülke Fransa olsa da bir diğer Avrupa ülkesi olan Hollanda da inekleri ve ineklerinden elde ettikleri sütleri ile ünlüdür. İnek sütü kullanılarak yapılan ve Hollanda’da en çok tüketilen peynir çeşidi Gouda peyniridir.

Gouda Peyniri Nedir?

Kendine has bir sarı renge sahip olan Gouda peyniri yarı sert bir yapıdadır. Bal mumundan yapılan bir kabuğa sahip olan peynir çeşidi taze ya da eskitilmiş olarak tüketilebilir. Sade olarak tüketilebildiği gibi kimyonlu, otlu, biberli ve susamlı çeşitleri de bulunur.

Besleyici özellikleri ile dikkat çeken Gouda peyniri %100 inek sütü kullanılarak yapılır. Tazeliğini koruyabilmesi ve bozulmasını önlemek amacıyla peynir çeşidinin üzeri sarı ya da siyah renge sahip parafin bal mumu ile kaplanır.

Eski Gouda peyniri siyah taze gouda peyniri ise sarı veya kırmızı renge sahip bal mumu ile kaplıdır. Eski ya da taze hangi peynir türünü almak istenirse dışında kaplı olan parafinin rengine göre seçim yapılır. Yüksek oranda yağ içeren peynir, hafif bir tatlılık oranına sahiptir Bu nedenle meyvelerle birlikte tüketilebilen bir peynir çeşidi olarak ün yapmıştır. Aynı zamanda Gouda peyniri şarap ile birlikte de tüketilir.

Özellikle beyaz şarap ile mükemmel bir uyum sergileyen peynirin tatlılığının sebebi, yapılışı esnasında kesilen süte ilave edilen sudur. Hoda olarak da bilinen bu peynir çeşidi yıkanmış teleme peynirler sınıfına girer. Taze olarak da tüketilebilen Gouda peyniri uzun yıllar bekletilerek de tüketilebilir.

Gouda Peyniri Nasıl Yapılır?

Hollanda’nın güney bölgesinde orijinal olarak üretilen Gouda peynirinin tarihi on ikinci yüzyıla kadar uzanır. Şimdilerde endüstriyel olarak fabrikalarda üretimi yapılır ve halen Hollanda’daki süt çiftliklerinde geleneksel olarak doğal Gouda peyniri yapımı gerçekleştirilir.

Peynir mayası ile mayalanan süt, peynir pıhtısı peynir suyundan tam olarak ayrılıncaya kadar ısıtılmaya devam edilir. Pıhtı peynir suyundan ayrılınca peynir suyunun bir bölümü süzülür ve onun yerine yeni su eklenir. Yapılan bu işleme peynirin yıkanması adı verilir. Bu işlem sırasında peynirde yer alan laktik asit atılır ve daha yumuşak bir tat oluşur.

Gouda peynirinin hafif tatlımsı tadı bu yıkama işlemi sırasında meydana gelir. Yaklaşık olarak %10 oranında teleme içeren bu karışım klasik dairesel yapıya sahip Gouda kalıplarına alınır. Kalıplara alınan temleler preslenir. Preslenen peynir tuzlu suda bekletilir. Tuzlu suda bekletme işlemi Gouda peynirinin kendine has lezzeti ve aroması ile dış yapısını oluşturur.

Bu işlemi takiben Gouda peyniri birkaç gün kurumaya bırakılır. Daha sonra parafin bal mumundan hazırlanan özel madde ile kaplanarak eskimeye bırakılır. Genellikle 1 ile 36 ay arasında bekletilen Gouda peynirinin bekletilme süresi 7 yıla kadar uzayabilir.

Gouda Peyniri Kalori ve Besin Değeri

Gouda peyniri yağlı bir peynir türü olduğundan dolayı yağ içeriği oldukça yüksektir. Gouda peyniri kalori açısından da zengin bir besindir. Yaklaşık 200 gram Gouda peyniri 700 kaloridir. Kalsiyum ve protein açısından zengin bir kaynak olan peynir, %3 oranında da demir içerir.

B12, B6, riboflavin, D vitamini, folik asit ve kolin gibi vitaminlerden de zengin olan Gouda peyniri sodyum, fosfor, potasyum, çinko, bakır, manganez ve magnezyum içerir. Bu peynir çeşidi kalp krizi riskinden kemik ve diş sağlığına kader geniş bir yelpazede insan sağlığına faydaları olan bir besindir.

Düşük sodyum ve yüksek potasyum içeriğinden dolayı kan basıncını düzenleyen besin, yüksek tansiyona faydalıdır. İçeriğindeki yüksek kalsiyum nedeniyle hamile ve emzikli kadınların genel sağlığını korumada yardımcıdır. Fetüsün kemik ve diş gelişimine faydaları olan peynir, emziren annelerin süt kalitesini ve miktarını arttırır.

İçeriğindeki yüksek B vitamini sayesinde cildi besler ve saç gelişimi için gereken protein ve kalsiyumu sağlar. Yüksek oranda antioksidan bileşenler ve protein içeren Gouda peyniri düzenli olarak tüketildiğinde bağışıklık sistemini güçlendirir ve hastalıklara karşı mücadelesine yardımcı olur.

Gouda Peyniri Hangi Ülkenin Peyniridir?

İnekleri ve sütleri ile ünlü olan Hollanda, milattan sonra 400 yıllarında peynir yapmaya başlamıştır Her çeşit peyniri yapmakta usta olan Hollanda’da Edam, Leerdamer, Leyden, Limburger, Maaslander, Maasdam, Mimolette, Parrano, Roomano, Prima Donna, Vlaskas ve Gouda Peyniri olmak üzere 12 peynir çeşidi bulunur.

Bu peynirler arasında en çok sevilen ve yaygın olarak tüketilen Gouda peyniri, dünyada da oldukça popüler bir peynir türüdür. Adını Hollanda’nın Gouda şehrinden alan Gouda peyniri tadı ve aroması ne kadar bekletildiğine göre değişiklik gösterir.

Gouda Peyniri Nasıl Yenir? Nerede Kullanılır?

Gouda peyniri tekerlek şeklinde alındığında, etrafındaki bal mumu nedeniyle buzdolabına koyulmadan ışık görmeyen karanlık ve nem oranı düşük bir ortamda uzun süre saklanabilir. Kaşar peynirine benzeyen yapısından dolayı bekletildikçe aroması değişen Gouda peynirinin beklemiş halinin tadı daha keskindir.

Dilim halinde satın alınan Gouda peyniri ise şeffaf buzdolabı poşetlerinde ya da strece sarılarak buzdolabında 3 haftaya kadar saklanabilir. Islandıkça ve ısındıkça uzayan bir yapıya sahip olan Goudo peyniri özellikle pizza içerisinde Çheddar, Gorgonzola, Ricotta ve Mozzarella gibi peynirlerle birlikte kullanılır.

Hamur işi, börek, çörek, poğaça yapımında da kullanılan peynir, rendelenerek bazı yemeklerin üstünü süsler. Fırın makarna ve baharatlı çöreklere muhteşem bir lezzet katan Gouda peyniri et yemeklerinde ve makarna soslarında ve ayrıca domates çorbası üzerinde kullanılır. Tatlı bir aromaya sahip olan peynir çeşidi meyvelerle birlikte mükemmel bir uyum yakalar. Özellikle beyaz şarap ile tüketilmesi tavsiye edilen Gouda peyniri kırmızı şaraba da eşlik edebilir.

Peki, Gouda peyniri nasıl kesilir? Birbirinden farklı onlarca çeşidi olan kimyonlu Gouda peyniri küp şeklinde kesilerek aperitif şeklinde meze olarak kullanılabilir. Kahvaltıda omlet ya da tostların içinde ısıtılarak tüketilebilen Gouda peyniri Hollanda’da kahvaltı sofralarının baş tacıdır.

Gouda Peyniri Nereden Alınır? Fiyat Bilgisi

Ülkemizde Gouda peyniri pek bilinen bir peynir çeşidi değildir ve satışı pek yaygın değildir. Büyük alışveriş merkezlerinde, lüks ürün satan şarküteri mağazalarında Gouda peynir bulunur. Ayrıca internet üzerinden satış yapan online mağazalarda da Gouda peyniri satın alınabilir. Şimdilerde bazı market zincirlerinde de dilim halinde satışı başladı.

Hardallı Gouda peyniri, kimyonlu Gouda peyniri, biberli Gouda peyniri ve karabiberli Gouda peyniri başta olmak üzere birçok çeşidi olan peynirin fiyatı markasına ve çeşidine göre farklılık gösterir. 1 kilogram Gouda peyniri fiyat olarak 100 lira ile 210 lira arasında değişiklik gösterir.

İthal bir peynir türü olduğundan dolayı fiyatları pek ekonomik olmayan peynir lezzetli ve farklı aromasıyla denenmesi gereken bir peynir çeşididir. Gouda peynirli tarifler ile birbirinden lezzetli yemeklere imzanızı atabilirsiniz.