Mutfakta Sıfır Atık: Gıda Geri Dönüşümünde 6 Çözüm

Mutfakta Sıfır Atık: Gıda Geri Dönüşüm Projesi

Bugün size başlıktan da anlayacağınız üzere mutfakta sıfır atık uygulamaları konusundan bahsedeceğiz. Her ne kadar bu konu son yıllarda popüler olmuş gibi görünse de, aslında birçoğumuzun aile büyükleri sayesinde bildiği ve az çok fikir sahibi olduğu bir uygulamadır.

Sıfır atık, biraz gayretle hayatımızın her alanında uygulanabilir. Atıkları tamamen sıfırlamak mümkün olmayabilir; ancak ne kadar azaltırsak o kadar iyi olduğunu unutmamalıyız. Bireysel çabalar adeta bir çığ gibi büyüyerek öngörülenden çok daha büyük bir etki yaratabilir.

Evlerdeki en çok atığın, bir başka deyişle artığın çıktığı alan mutfaklardır. Sıfır atık projesi ilginizi çekiyor ancak nereden başlayacağınızı bilmiyorsanız mutfağınızdaki işleyişe odaklanmanızı öneririz. Peki mutfakta sıfır atık için neler yapılabilir? İşte hem bütçenize, hem ruhunuza hem de dünyaya iyi gelecek ipuçları…

Sıfır Atık Nedir?

Sıfır atık, bir çeşit atık yönetim felsefesini tanımlamak için kullanılan bir terimdir. Bu felsefede atığa sebep olan etkenler gözden geçirilir. Atık malzemelerin geri dönüşüm aracılığı değerlendirmek ve israfın önüne geçmek hedeflenir.

Mutfakta geri dönüşüm için neler yapılabilir sorusunun en öncelikli cevabı atıkları geri dönüştürme çöp kutularına atmaktır. Bireyler gibi işletmeler, sivil toplum kuruluşları ve kamu kurumları sıfır atık projesini ve felsefesini benimseyebilir.

Mutfakta Sıfır Atık Projesi: 6 Çözüm

Yaşam şekli haline getirebileceğiniz bazı etkili yöntemler sayesinde mutfaktaki atığı azaltabilirsiniz. Bu küçük adımlar hem aile bütçenizi hem de doğayı korur. Peki, sıfır atık evde nasıl uygulanır? Gıda atıkları nasıl değerlendirilir? Aklınıza takılan soruların cevapları yazımızda sizi bekliyor.

1) İhtiyacınızdan Fazlasını Almayın!

Sıfır atık felsefesinin en önemli amaçlarından biri israfın önüne geçmektir. Bunu yapabilmek için haftalık yemek listesi hazırlamanızı ve mutfak alışverişini bu listenin dışına çıkmadan yapmanızı tavsiye ederiz. Böylelikle ihtiyacınız olmayan hiçbir şeyi almamış, dolayısıyla israf etmemiş olursunuz.

Bir diğer önerimiz ise alışverişe tok karna gitmeniz. Çünkü aç karna gittiğinizde beyniniz size oyun oynayarak gördüğünüz hemen her şeyi almanızı söyleyebilir. Unutmayın; atığı azaltmanın ilk yolu tüketime sınır koymaktır. Az tüketim, az atık demektir.

2) Tek Kullanımlık Ürünleri Sınırlandırın

Sıfır atık felsefesi atık yönetimi üzerine kurgulanmıştır. Dolayısıyla amaçlarından biri olabildiğince az atık çıkarmaktır. Bu amaçtan yola çıkarak; kürdan, pipet, plastik tabak, kaşık, çatal gibi ürünler kullanmamaya özen gösterin. Bunun yerine bambu veya metal eşyalar kullanabilirsiniz.

Ülkemizde de başlatılan ücretli plastik poşet uygulaması aslında bez çantaya yönlendirme yapmak içindir, siz de bez çanta ile alışverişi alışkanlık haline getirebilirsiniz. Tek kullanımlık pet şişeler yerine cam şişe veya matara tercih edebilirsiniz.

Havlu kağıt yerine ise devamlı olarak kullanabileceğiniz kurulama bezi, mutfak bezi vb. ürünler satın alabilirsiniz. Ayrıca, ambalaj atığını önlemek amacıyla paketli gıda satın almamaya özen gösterin ve poşet kullanımını sınırlandırmak için alışverişe file veya bez çantalarla gidin.

3) Bayat Ekmeklerden Farklı Lezzetler Çıkarın

Ülkemizde her gün 5 milyon ekmeğin çöpe atıldığını biliyor muydunuz?

Öncelikle tüketeceğinizden fazla ekmek almamaya dikkat etmenizi öneririz. Eğer evde bayatlayan veya kuruyan ekmekler varsa, bunları çöpe atmak yerine değerlendirerek farklı lezzetlere dönüştürebilirsiniz.

Örneğin bayat ekmekleri küp küp doğrayın. Ardından fırına atıp kurutun. Hazırladığınız bu kıtır kruton ekmekleri dumanı üzerinde tüten çorbalara ilave edebilirsiniz. Dilerseniz hazırladığınız bu kıtır ekmeklerin üzerine kıymalı ve domatesli bir sos dökerek papara yemeği yapabilirsiniz. Bayat ekmekleri sarımsaklı ekmek hazırlamak için kullanmak da çok leziz bir yöntemdir.

Bir başka seçenek olarak ise, bayat ekmekleri elinizle parçaladıktan sonra üzerine, süt ve yumurta ilave edin. Ekmek zaten bu şekilde hamur haline gelecektir. Bu hamura biraz tuz, karabiber ve kekik ilave edin. Ardından üzerine domates sosu sürün. Son olarak domates sosunun üzerine peynir, biber ve zeytin ekleyin. Evet, doğru bildiniz; pizza yapıyoruz! Tüm bu malzemeleri koyduktan sonra hazırladığınız ekmekleri fırına verin.

İşte, sizin için bir ekmek krakeri tarifi daha! Bayat ekmekleri ufalayarak yoğurt, tahin, zeytinyağı, tuz ve çekirdeklerle rondodan geçirin. Karışımı yağlı kağıda ister çubuklar halinde ister sonradan istediğiniz gibi parçalayabilmek için bıçakla çentikler atacağınız ince bir tabaka halinde koyun. 150 derece fırında 25 dakikada ekmek krakerler hazır.

Tarif için: Köfteli Bayat Ekmek Kebabı (Videolu)

4) Yeşillikleri Solmadan Değerlendirin

Yeşilliklerin ömürleri kısadır. Bu sebeple alındıktan sonra birkaç gün içerisinde tüketilmelidir. Eğer aldığınız yeşillikleri hemen tüketemeyecekseniz şimdi paylaşacağımız yöntemi uygulamanızı öneririz.

İlk olarak yeşillikleri haşlayın suyunu süzün. Ayrı bir tavada zeytinyağı, soğan ve sarımsakları kavurup üzerine haşladığınız yeşillikleri ilave edin. Yeşillikleri bu şekilde birkaç dakika daha pişirin. Hazırladığınız bu yemeği oda sıcaklığına geldiğinde poşetleyip buzluğa kaldırın. Dilediğiniz zaman buzluktan çıkarıp üzerine yumurta kırarak tüketebilirsiniz.

Buzdolabında az miktarlarda farklı yeşillikleriniz kaldıysa bunları bir araya getirip sebze mücveri yapabilirsiniz. Hemen tüketemeyeceğiniz dereotu, maydanoz, kereviz yaprağı gibi yeşillikleri kurutup saklayabilirsiniz.

5) Yeşilliklerin Sap ve Köklerini Çöpe Atmayın!

Sıfır atık yemek tarifleri dendiği zaman ilk akla gelen gıdalar arasında yeşillikler vardır. Öncelikle şunu söylemeliyiz ki; yeşilliklerin sapları çöp değildir. Ayırdığınız bu sapları, elma, limon ve salatalıkla birlikte katı meyve sıkacağından geçirerek sağlıklı bir sebze suyu elde edebilirsiniz.

Kereviz saplarını küçük küçük doğradıktan sonra şifalı kereviz sapı çorbası yapabilirsiniz. Kereviz sapları nohutlu yemek olarak da gayet leziz bir tarife dönüşür. Doğradığınız biberlerin saplarını ise ev yapımı turşulara katabilirsiniz. Biber sapı turşulara çok güzel bir lezzet katar.

Ispanak köklerinden ise lezzetli mi lezzetli bir yemek hazırlayabilirsiniz. Ispanak yapraklarından kıymalı yemek yaptığınızda artan kökleri mercimekle pişirerek yiyebilirsiniz.

Kanseri Önleyen Maydanoz Çayının Bilmediğiniz 10 Faydası

6) Organik Atıkları Kompost Yapın

Gıda atıkları nasıl değerlendirilir dendiği zaman gözümüzün önüne meyve ve sebze kabukları gelir, bunları değerlendirmenin çok güzel bir yolu doğadan geleni doğaya döndürmektir.

Kompost, organik atıkların çeşitli yöntemlerle gübreye dönüştürülmesine verilen isimdir. Kompost nedir, kompost nasıl hazırlanır sorularını cevaplayalım. Özellikle mutfak atıkları, yani yiyecek atıkları kompost için uygundur. Ülkemizde, özellikle taşrada organik atıklar kompost yapılır. Kompost uygulaması ayrıca toprağa mineral kazandırmak için en iyi yollardan biridir.

Kompostun şehir hayatında yapılamayacağı düşünülse de, isteyen herkes ufak bir balkonda dahi bu uygulamayı hayata geçirebilir. Sebze ve meyve atıkları balkonda, uygun bir kompost kabında çürütüldükten sonra toprağa gömülebilir.

Evde Bitkiler İçin 8 Pratik Doğal Gübre Yapımı

Gıda Geri Dönüşüm Fikirleri

• Soyduğunuz narenciyelerin kabuklarını çöpe atmak yerine biriktirip temizlik sirkesi yapabilirsiniz.
• Kabak ve patlıcan kabuklarını aroma vermesi için turşularınıza ilave edebilirsiniz.
• Soyduğunuz kabakların kabuklarından kaşkarikas yemeği hazırlayabilirsiniz. Nasıl mı? Kabak kabuklarını iki parmak kalınlığında kesip zeytinyağında soteleyin. Ardından sarımsak, limon ve dereotundan oluşan bir sos hazırlayın ve bu sosu sotelediğiniz kabukların üzerine ilave edin. Hepsi bu kadar!
• Kullandığınız limonların kabuklarını bulaşık makinesinin kaşıklık bölümüne yerleştirin. Böylelikle hem makineniz mis gibi limon kokar hem de bulaşıklarınız parlar.
• Atıklardan yapılan yemekler kategorisinde mücver tarifleri meşhurdur. Eğer bir gün önceden kalan pişmiş sebzeleriniz varsa; bu sebzelere yumurta, yeşillik, un ve baharat ekleyerek sebze mücveri hazırlayabilirsiniz.
• Kabak dolması yaptığınızda, çıkardığınız iç kabaklardan mücver yapabilirsiniz. Bu yöntemi patlıcan için de kullanabilirsiniz ve patlıcan içini zeytinyağlı limonlu hazırlayabilirsiniz.
• Kalan pilavdan ertesi gün yayla çorbası, bulgur pilavından ise ezogelin çorbası yapabilirsiniz. Artan pilavları salatalara ekleyerek de değerlendirebilirsiniz.
• Sararmaya yüz tutan maydanoz ve naneleri kaynatıp suyunu içebilirsiniz.

Evde Marul Nasıl Ekilir ve Yetiştirilir?

Bakliyatlar Uzun Süre Nasıl Saklanır? 7 İpucu

Buzdolabı Düzeni: 7 Adımda Mükemmel Sonuç

Resimli 3 Adım: Yeşillikler Nasıl Yıkanır, Saklanır?

Market Alışverişi Yaparken Size Kar Sağlayacak 7 Altın Püf Noktası