Soğuk Sıkım Taş Baskı Zeytinyağı Nedir? Nasıl Yapılır, Anlaşılır?

Soğuk Sıkım Taş Baskı Zeytinyağı: Sıvı Altın!

Yeryüzündeki en sağlıklı yağlardan zeytinyağının birçok çeşidinin olduğunu biliyor muydunuz? Sızma, soğuk sıkım, natürel, riviera, rafine zeytinyağı çeşitlerinden sadece birkaçı… İçeriğimizde, kalitesi ve faydalarıyla asırlardır kendinden söz ettiren soğuk sıkım zeytinyağı çeşidinden bahsedeceğiz.

Soğuk sıkım yöntemi, zeytinin içerisinde bulunan tat, koku, antioksidan, vitamin ve minerallerin en az kayıpla yağa dönüştürülmesini sağlar. Bu yöntemle üretilen zeytinyağı hem daha lezzetli hem de daha sağlıklıdır. Soğuk sıkım, zeytinlerin sıkılması işlemi sırasında düşük sıcaklıkların korunmasını ifade eder. Yüksek sıcaklıklar, zeytinyağı kalitesini etkileyebilir ve besin maddelerinin kaybına neden olabilir. Soğuk sıkım, daha yüksek kaliteli ve besin değeri daha yüksek bir zeytinyağı elde etmeye odaklanır.

Peki soğuk sıkım zeytinyağı faydası nedir, nasıl yapılır ve nerelerde kullanılır? Tüm bu soruların yanıtları yazımızın devamında sizlerle!

Soğuk Sıkım Zeytinyağı Nedir?

Zeytinyağı türlerinin üretim şekilleri birbirinden farklıdır. Piyasada satılan zeytinyağlarının birçoğu üretim şekillerine göre gruplandırılır veya isimlendirilir.

Peki, soğuk sıkım zeytinyağı ne demek?

Soğuk sıkım, bir tür zeytinyağı üretim çeşididir. Bir zeytinyağının soğuk sıkım zeytinyağı olabilmesi için üretim sırasında sıcaklığın en fazla 27 derece olması gerekir. 27 derece ve altındaki sıcaklık soğuk sıkım zeytinyağı olabilir. Eğer bu derecenin üzerinde ise sıcak sıkım zeytinyağıdır.

Soğuk sıkım zeytinyağı; zeytinde bulunan özgün lezzet, aroma, koku, vitamin, mineral ve diğer besin ögelerinin korunabilmesi adına çoğunlukla erken hasat döneminde zeytinlerin toplanıp aynı gün taş değirmenlerden geçirilerek üretilmesi tekniğidir. Zeytinyağı başlı başına sağlıklı bir yağdır. Ancak özellikle soğuk sıkım zeytinyağı oldukça sağlıklı bir yağ çeşididir. Çünkü bu yöntemde zeytinde bulunan vitamin ve mineraller kaybolmaz.

Soğuk Sıkım Zeytinyağı Nasıl Yapılır?

Soğuk sıkım zeytinyağı üretimi için zeytinler çoğunlukla ekim ve kasım aylarında, toprağa düşmeden toplanır. Toplandığı gün, çekirdekleri ile birlikte taş değirmenlerden geçirilir. Edremit, ülkemizde erken hasat soğuk sıkım taş baskı zeytinyağı üretiminde önde gelen şehirlerimizden biridir.

Bir zeytinyağının soğuk sıkım grubuna girebilmesi için üretim sırasında kullanılan suyun ısısı en fazla 27 derece olmalıdır. Soğuk sıkım zeytinyağı ve sıcak sıkım zeytinyağı arasındaki fark aslında budur. Üretim esnasında yüksek ısı kullanımının zeytinin içerdiği besin değerlerini ve aromayı olumsuz yönde etkilediği bilinmektedir. Düşük ısıda yani soğuk sıkım yöntemiyle yapılan üretimde zeytinin aromatik yapısı ve besin değerleri kaybolmaz.

Peki, soğuk sıkım zeytinyağı nasıl olur, üretiminde nelere dikkat edilir? Gelin konuyu biraz daha detaylandıralım!

Zeytinyağı üretimi genelde 3 aşamadan oluşur:

• 1. aşamada zeytinler çekirdekleri ile birlikte öğütülür ve bir püre elde edilir.
• 2. aşamada zeytin hamuru taş değirmenlerde yoğrulur ve preslenir.
• 3. aşamada ise zeytinin yağı elde edilmiş olur.

Zeytin hamuru yoğurma işleminde genellikle hamurdan fazla yağ almak amacıyla sıcak su verilir. Bu, sağlıklı bir yöntem olsa da, zeytinin içerisindeki polifenoller ısı arttıkça antioksidan özelliklerini kaybeder. Ayrıca buna ek olarak, zeytinin sahip olduğu aroma da kaybolur.

Soğuk sıkım zeytinyağı üretiminde zeytin hamuru yoğurulurken kullanılan suyun ısısı en fazla 27 derecedir. Yoğun bir ısıl işleme maruz bırakılmadan yağ elde edilir. Böylelikle zeytinin aromatik yapısı değişmez. Ayrıca zeytindeki polifenoller antioksidan özelliklerini kaybetmez. Soğuk sıkım zeytinyağları genellikle erken hasat, olgunlaşmamış zeytinlerden elde edildiği için rengi yoğun ve yeşildir.

Soğuk sıkım zeytinyağında ilk sıkım ürünü yağlar en kalitelisidir. Zeytin püreleri birden çok defa preslenebilir. Preslenme sayısı arttıkça kalite düşebilir. Soğuk sıkım zeytinyağları arasında yüksek kaliteye sahip olmasını sağlayan bir diğer önemli özellik ise erken hasat zeytinlerden elde edilmesidir.

Soğuk Sıkım Zeytinyağı Nasıl Anlaşılır?

Soğuk sıkım zeytinyağı, genellikle erken hasat zeytinlerden üretilir. Erken hasat zeytinler henüz daha toprağa düşmeden toplanır ve aynı gün içerisinde öğütülerek zeytinyağına dönüşür. İyi bir soğuk sıkım zeytinyağını koklayarak veya tadarak anlamak mümkündür.

Soğuk sıkım, taş baskı zeytinyağı daha koyu renkli ve yoğun aromalıdır. Ambalajının kapağı açılır açılmaz etrafa nefis bir zeytin kokusu yayılır. Soğuk sıkım zeytinyağının aroması meyvemsi ve hafif acıdır. Genizde hafif bir yanma hissi oluşabilir.

İlginizi çekebilir: Hakiki Zeytinyağı Nasıl Anlaşılır? Hemen Ayırt Edebileceğiniz 5 İpucu

Soğuk Sıkım Zeytinyağının Faydaları

Bazı bünyeler zeytinyağına karşı hassas olabilir.

Kullanım öncesi sağlık profesyoneline danışınız.

Karaciğeri Hücre Hasarından Korur

Zeytinyağı güçlü bir antioksidan kaynağıdır. Bu özelliği sayesinde vücuttaki serbest radikallerle savaşır. Serbest radikaller vücutta hücre hasarına sebep olur. Düzenli olarak zeytinyağı tüketmek ise, hücre hasarına neden olan serbest radikalleri ortadan kaldırabilir. Zeytinyağı antioksidan özelliği sayesinde karaciğeri hücre hasarından koruyabilir.

Kalp ve Damar Hastalıklarından Korur

Yapılan araştırmalar sonucunda düzenli olarak zeytinyağı tüketenlerin kalp ve damar hastalıklarına yakalanma riskinin daha düşük oranda olduğu gözlenmiştir. Buna ek olarak; kolesterol ve yüksek tansiyon riskini de azaltabilir.

Ayçiçek yağı başta olmak üzere diğer bitkisel yağlar kolesterol seviyesini yükseltirken zeytinyağı içerdiği linoleik asit sayesinde kötü huylu kolesterolü yükseltmez. Bu durum aynı zamanda kalp damar hastalıklarının ilerlemesini önleyebilir.

Kansere Yakalanma Riskini Azaltır

Düzenli olarak zeytinyağı tüketmek vücudu meme ve prostat kanseri başta olmak üzere birçok kanserden koruyabilir. Soğuk sıkım zeytinyağı, içerdiği bileşenler sayesinde DNA hasarını ve tümörlü hücrelerin çoğalmasını önleyebilir. Zeytinyağındaki bileşenlerin meme, rahim, prostat ve deri kanserine karşı koruyucu etkisi olduğu bilinmektedir. Ancak bu konuda daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.

Mide Rahatsızlıklarına İyi Gelir

Soğuk sıkım zeytinyağı, gastrit ve ülser başta olmak üzere mide problemlerine iyi gelebilir. Mide ağrısını hafifletebilir. Reflünün sebep olduğu şikayetleri önemli ölçüde önleyebilir.

Sindirim Sistemini İyileştirir

Soğuk sıkım zeytinyağı hazmı kolaylaştırabilir. Ayrıca bağırsakları çalıştırabilir. Soğuk sıkım zeytinyağı içerdiği oleik asit sayesinde bağırsaklarda iltihaplanmaya sebep olan bazı kimyasalları önleyebilir.

İngiltere’de yapılan bir araştırmaya göre; düzenli ve yüksek miktarda zeytinyağı tüketmek, ülseratif kolit hastalığının gelişimini önlemektedir.

Beyin Sağlığını Korur

Soğuk sıkım zeytinyağının beyin hücreleri üzerinde olumlu etkileri olduğu bilimsel araştırmalarla kanıtlanmıştır. Düzenli zeytinyağı tüketimi, zeytinyağının içerdiği tekli doymamış yağ asitleri sayesinde beyin hücre cidar zarlarının yapısal bütünlüğünü sağlamaya yardımcı olur. Bu sayede unutkanlığı ve Alzheimer hastalığının gelişimini önleyebilir.

Kemikleri Güçlendirir

Zeytinyağı içerdiği A, D, E ve K vitaminleri sayesinde kemik sağlığını koruyabilir. Çocuklardaki kemik gelişimini destekleyebilir. Yetişkinlerde ise kalsiyum kaybını önleyerek kemikleri korur. Düzenli olarak zeytinyağı tüketmek iskelet sistemi üzerinde olumlu etkilere sahiptir. Osteoporoz yani kemik erimesi riskini azaltabilir.

Cildi Korur ve Besler

Soğuk sıkım zeytinyağı sadece dahili değil, haricen de kullanılabilir. Zeytinyağının cilt üzerinde onlarca olumlu etkisi vardır. Öncelikle zeytinyağının cilt için doğal bir nemlendirici olduğunu söylemeliyiz. Özellikle kuru cildi çok iyi nemlendirerek canlandırır. Öncesinde cildin küçük bölgesinde alerji testi yapmakta fayda vardır.

Cildi yumuşatır. Kırışıklıkları azaltır. Cildin pürüzsüz, canlı ve sağlıklı görünmesini sağlar. Masaj yağı olarak kullanıldığında kan dolaşımını arttırır ve oksijenin dokulara ulaşmasını sağlar.

Saçın Dayanıklılığı Artırır

Soğuk sıkım zeytinyağı cildin yanı sıra saç bakımında da kullanılabilir. Zeytinyağı saç derisinde oluşan kepeklenmeyi ve saç dökülmesini önleyebilir. Özellikle kuruyan saçların dayanıklılığını ve esnekliğini artırabilir. Saça bakım yaparak daha canlı ve sağlıklı görünmesini sağlar. Saçın daha hızlı uzamasına yardımcı olur.

İlginizi çekebilir: Zeytinyağının Saçlarınıza 7 Önemli Faydası

Soğuk sıkım zeytinyağının diğer faydaları şu şekilde listelenebilir:

• İçerdiği bileşenler sayesinde metabolizmayı hızlandırır. Bu özelliğiyle zayıflamaya yardımcı olduğunu söylemek mümkündür. Özellikle diyet yapanlar için ideal bir yağ türüdür.
• İdrar yollarındaki iltihapları giderebilir.
• Tırnakları güçlendirir ve güzel görünmelerini sağlar.
• İçerisindeki klor sayesinde böbreklerin daha iyi çalışmasına yardımcı olabilir.

En doğru bilgiler ve sağlıklı sonuçlar için uzman doktor desteği alınız. İçeriğimizde yer alan bilgiler reçete niteliği taşımaz. Sağlıklı günler dileriz…

Soğuk Sıkım Zeytinyağı Nerelerde Kullanılır?

Soğuk sıkım zeytinyağı özellikleri ve faydaları konusuna değindik. Şimdi gelelim bu değerli yağın kullanım alanlarına… Soğuk sıkım zeytinyağı genellikle salata ve mezelerde kullanılır. İnternet kullanıcıları tarafından “soğuk sıkım zeytinyağı yemeklerde kullanılır mı” sorusu sıklıkla soruluyor. Merak edenler için bu sorunun yanıtını vermek isteriz:

Evet, soğuk sıkım zeytinyağı yemeklerde de kullanılabilir. Bunda hiçbir sakınca yoktur. Soğuk sıkım zeytinyağının aroması diğer zeytinyağı çeşitlerine göre daha yoğun, meyvemsi ve hafif acıdır. Zeytinyağındaki renk, tat ve koku zeytinin cinsine göre değişebilir. Çoğunlukla erken hasat zeytinlerin rengi daha açık ve hafif acımsıdır. Bu nedenle soğuk sıkım zeytinyağları yeşil renklidir.

Zeytinyağlı Tarifler kategorisinden en hafif, sağlıklı ve pratik tariflere ulaşabilirsiniz.

Soğuk Sıkım Zeytinyağı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Soğuk Sıkım Zeytinyağı Asit Oranı Ne Olmalı?

Zeytinyağı içindeki asit oranı 0,9 değerinde olduğunda bu “asit miktarı” olarak adlandırılırken, 0,9 oranının altına düştüğünde asit değil “dizem” tabiri kullanmak daha doğrudur. 0,9 değerinin altında asidik değil “dizem” özelliğine sahip zeytinyağları kaliteli olarak kabul ediliyor.

Soğuk sıkım zeytinyağı için bu oran “0,4 dizem” değerindedir.

Soğuk Sıkım Zeytinyağı Yemeklerde Kullanılır Mı?

Soğuk sıkım zeytinyağlarını yemeklerde ister pişirme aşamasında ister piştikten sonra üzerine sos olarak kullanabilirsiniz. Salata, meze ya da soslarda direkt olarak kullanabilirsiniz. Ancak yüksek ısıya maruz bırakmadan, meyvemsi kaliteli aromasını korumak adına salatalarda ya da mezelerde kullanımı da yaygındır.

Soğuk Sıkım Zeytinyağı Donar Mı?

Soğuk sıkım zeytinyağı donar mı sorusunun cevabı çok merak ediliyor. Evet, pek çok hakiki zeytinyağı ve iyi kalite soğuk sıkım zeytinyağları donabilme özelliğine sahip.

Aslında hakiki zeytinyağı soğuk ortamlarda donar. Bu, çok normal bir durumdur. Dolayısıyla soğuk sıkım zeytinyağının da soğuk ortamlarda donduğunu söyleyebiliriz. Ortamın ısısı arttıkça zeytinyağı da normal kıvamına gelir. Ancak başlı başına donup donmama özelliğine göre zeytinyağının kalitesini belirlemek kesin bir kıstas olarak kabul edilmiyor.

Zeytinyağı Faydaları Nelerdir?

Mısırözü Yağı Mı Ayçiçek Yağı Mı Sağlıklı?

Cilt ve Saç İçin Zeytinyağlı Sabunun 7 Faydası

Riviera Zeytinyağı Nedir? Zararlı mı Sağlıklı mı?

Zeytinyağlı Saç Maskesi – Uzun ve Hacimli Saçlar İçin 5 Bakım Kürü