D Vitamini Eksikliği Nelere Yol Açar?

Güneşin Cömertliği: D Vitamini

D vitamini vücutta depolanabilen ve güneşten alınabilen bir vitamindir. Bahar ya da yaz aylarında güneşten alınan D vitamini uzun süre vücutta depolanır. Güneşin yanı sıra besinlerden de karşılanabilen D vitamini, vücudun temel görevlerini yerine getirmesine yardımcı olur. Bu nedenle D vitamini eksikliği vücutta ciddi sorunlara neden olabilir. Yeterince güneş ışığı alamayan ya da yetersiz beslenen insanların vitamin eksikliğini gidermek için D vitamini takviyesi kullanması gereklidir.

D Vitamini Nedir? Görevleri Nelerdir?

D vitamini görevleri arasında kemik gelişimini sağlamak, bağışıklık sistemini güçlendirmek ve kas yapısını desteklemek gelir. D vitamini eksikliği durumunda özellikle çocuklarda raşitizm ortaya çıkabilir. Kemiklerin güçlenmesi ve gelişmesinin yanında, organların doğru çalışabilmesi için de D vitaminine ihtiyaç duyulur. İnce bağırsak gibi D vitamini reseptörlerinin olduğu organların düzenli çalışabilmesi için vücutta yeterli D vitamini olması şarttır.

Bunun yanı sıra D vitamini kalsiyum ve fosforun emilimine yardımcı olur. D vitamini yetersizliği durumunda, vücutta kalsiyum ve fosfor eksikliği görülmesinin nedeni de budur. Kas güçsüzlüğü, kemik ağrıları, kronik yorgunluk gibi şikayetlerin tedavisi için de D vitamini takviyeleri sıklıkla kullanılır.

D vitamini eksikliğinde görülen hastalıklar arasında raşitizm ve kemik erimesi geldiği gibi artrit, kistik fibrozis, postoperatif kas kasılmaları da D vitamini eksikliğinde ortaya çıkan sorunlardır.

Eksikliğinde olduğu gibi, D vitamini fazlalığı durumunda da vücut işleyişinde sorunlar meydana gelebilir. D vitamini doz aşımı durumunda ortaya çıkan iştahsızlık, huzursuzluk hissi, çarpıntı ve kabızlık D vitamini zararları arasında yer alır.

D Vitamini Kaç Olmalı?

D vitamini değerleri yetişkin ve sağlıklı bir insanda 50-70 ng/mL arasında olmalıdır. Bu referans aralığı içindeki değerler normal olarak kabul edilir. Ancak kronik hastalıklara sahip olan insanlarda ya da kanser hastalığında D vitamini aralığı değişir.

D vitamini değerlerinin hangi aralıkta olması gerektiğine kişinin genel sağlık durumu, kan tahlili ya da otoimmün hastalıklarının değerlendirilmesi önemlidir. Kanser hastalarında D vitamini seviyesinin 70 ng/mL’den yüksek olması gerekir. Kronik hastalıklara sahip olan insanlarda ise en düşük D vitamini değeri 60 ng/mL’dir.

Dolayısıyla sağlıklı insanlarda D vitamini seviyesinin 50 ng/mL olması normal kabul edilirken kronik, otoimmün ya da kanser hastalıklarına sahip olan insanlarda bu referans aralığı değişir. D vitamini değerinin 40 ng/mL’den düşük olması durumunda ise hastanın geciktirilmeden D vitamini hapı ya da iğnesi ile takviyeye başlaması gerekir.

Ancak D vitamini testi yaptırmadan, takviye ilaçlar kullanmamaya da dikkat edilmelidir. D vitamini ölçümü birçok sağlık kuruluşunda hızlı bir şekilde yapılmaktadır.

D Vitamini Nelerde Var? D Vitamini İçeren Besinler

D vitamini en çok hangi besinlerde bulunur diye merak edenler için bu sorunun yanıtı inek peyniri, tereyağı, somon veya uskumru gibi yağlı balıklar ve yumurta gibi hayvansal gıdalardır. Bunun yanı sıra D vitamini balık yağı gibi takviyelerde de bol miktarda bulunur.

D vitamini meyveler ya da sebzeler yoluyla alınması zor olan bir vitamin türüdür. Mantar, patates, maydanoz ve ısırgan otu gibi gıdaların tüketilmesi durumunda, D vitamini bitkisel yollarla da alınabilir.

Ancak bu gıdalardaki D vitamini oranı hayvansal gıdalara oranla çok düşüktür. D vitamini olan yiyecekler genellikle hayvansal gıdalar olduğundan vegan ya da vejetaryenlerin D vitamini kapsül ya da ampulü kullanması gerekebilir. Özellikle yıl boyunca yeterli güneş alamayan veganlarda D vitamini eksikliği yaygın olarak görülür.

D vitamini kaynağı olan balık yağı, inek peyniri ya da yumurta gibi gıdalarla beslenen insanlarda da D vitamini eksikliği görülebilir. Bu durumun temel sebebi, D vitamini emilimi sırasında engelleyici faktörlerin bulunmasıdır. Karaciğer ve böbrek problemleri veya çölyak hastalığı D vitamini emiliminin engellenmesine neden olur.

Ayrıca hava kirliliği ya da kış aylarında kalın kıyafetlerin giyilmesi de güneşten yeterli miktarda D vitamini almayı engeller. Bu nedenle D vitamini yönünden zengin beslenen insanlarda da D vitamini eksikliğine bağlı hastalıklar ya da şikayetler görülebilir.

D Vitamini Faydaları Nelerdir?

Uzmanlar, D vitamini eksikliğine sıklıkla dikkat çektiğinden, birçok insan D vitamini ne işe yarar diye merak etmektedir. D vitamini özellikleri arasında kemik ve kasların gelişmesi, bağışıklık sisteminin güçlenmesi gibi işlevler gelir. Bununla birlikte D vitamini cilt sağlığı ve organların doğru çalışması için de önemlidir. D vitamini faydaları şöyledir:

• Bağışıklık sistemini geliştirir ve enfeksiyon riskini azaltır.
• Kasları güçlendirir ve kalp hastalıkları riskini önler.
• Meme ve kolon kanseri riskini azaltır.
• D vitamini cinsellik ile ilgili sorunların azaltılmasına yardımcı olur.
• Kasların güçlenmesini sağlar ve yeni deri hücresi oluşumuna yardımcı olur.
• Kan basıncının azalmasında rol oynar.
• Kemiklere kalsiyum depolamasında yardımcı olur.
• Kalp atışını düzenlemeyi sağlar ve kas kasılmalarını önler.
• Kemik kaybının önüne geçer ve diş çürüğü oluşumunu azaltır.
• Sinir sistemini dengeler.
• D vitamini cilt hastalıklarının azalmasını sağlar. Ayrıca D vitamini cilt lekeleri ya da cildin mat görünmesi gibi sorunları da azaltır.
• Şizofreni, demans, parkinson gibi hastalıkların olasılığını azaltır.

D Vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

D vitamini eksikliği çocuklarda ve yetişkinlerde önemli semptomlara neden olur. Kemik ağrıları, kas kasılmaları ve kilo alamama gibi sorunların temel nedenlerinden biri D vitamini eksikliğidir. İskelet ve kas sistemini için elzem olan D vitamini, kas zayıflığına, güçsüzlüğüne ve yaralanma durumlarında kemiklerin zor iyileşmesine neden olur.

Kemik erimesi, kırıklar ve kemiklerde sık sık incinme gibi problemlerin nedenleri arasında da D vitamini eksikliği bulunur. D vitamini eksikliğinin giderilmesi, vücudun temel işleyişi ve kemiklerin güçlenmesi açısından şarttır.

Özellikle çocukların kemik ve kas gelişimini desteklemek için D vitamini desteği alması önemlidir. D vitamini deposu olan balık, süt ürünleri ya da kırmızı et tüketimini artırarak da vitamin eksikliğinin azaltılması sağlanabilir.

D Vitamini Eksikliği Nelere Yol Açar?

D vitamini, insan vücudunun ihtiyaç duyduğu temel vitaminlerden biri olduğundan, eksikliği durumunda doğrudan ya da dolaylı olarak birçok olumsuz sonuca neden olur.

Sırt ağrıları, kemik ve kas ağrıları, halsizlik hissi ya da kas zayıflığı D vitamini eksikliği durumunda ortaya çıkar. Bununla birlikte D vitamini eksikliği olan insanlarda kalp hastalıklarından ölüm riski daha fazladır. Bazı kanser türlerinin ortaya çıkmasında da D vitamini eksikliğinin önemli bir faktör olduğu düşünülmektedir.

Bağışıklık sisteminin güçlenmesi, çocuklarda ve bebeklerde gelişim sorunlarının olmaması için vücutta yeterli D vitamini olması şarttır. Diş kayıpları, diş aşınmaları ya da kan kalsiyum seviyesinin düşmesi gibi durumlardan da D vitamini eksikliği sorumludur.

D Vitamini Nasıl Alınır? Nasıl Kullanılır?

Yağda eriyen bir vitamin türü olan D vitamini güneş ya da yiyeceklerden alınabilir. Ancak bazı insanların gıdalar ya da güneş ile yeterli D vitamini alması mümkün olmayabilir. Özellikle çevresel koşullardan ya da fiziksel hastalıklardan ötürü güneşten faydalanamayan insanların D vitamini ilacı alması önerilir.

D vitamini çeşitleri damla, ampul ya da hap şeklinde olabildiği gibi, D vitamini fiyatı ilacın türüne göre değişiklik gösterir. D vitamini ampul formunda daha sık kullanıldığından, D vitamini yüklemesi genellikle ampul ile yapılır. D vitamini takviyeleri düzenli olarak kullanıldığında, kısa sürede vitamin eksikliğine bağlı olarak ortaya çıkan sorunların azalmasını sağlar. D vitamini damlası genellikle sabah saatlerinde alınır.

Vitamin eksikliği bulunan hastalarda, ilk birkaç hafta vitaminin her gün kullanılması önerilir. Vitamin vücutta depolandığı için, birkaç haftadan sonra haftada ya da ayda birkaç kez kullanılması yeterli olur.

D vitamini iğnesi almadan önce, doktora danışmak önemlidir. Bununla birlikte D vitamini içeren gıdaların ya da takviyelerin, D vitamini emilimini engelleyebilecek ilaçlar ya da gıdalarla birlikte alınmamasına da dikkat edilmelidir. D vitamini tedavisi bu nedenle doğru şekilde yapılmalı ve hastalarda D vitamini fazlalığı oluşmamasına önem verilmelidir.