İslam Geleneğinde Kurban Çeşitleri Listesi
Dinimizde Kurban Bayramı Allah’ın emirlerini yerine getirmek, ihtiyaç sahiplerine yardımcı olmak ve bolca ibadet etmek adına önemli bir süreç. Dinen mühim olan belli başlı olguları özellikle çocuklarımıza, gençlerimize ve kurbanlık çeşitleri nelerdir, dinimizde kaç çeşit kurbanlık vardır sorusunu soran din kardeşlerimize kolaylıkla açıklayabilmek adına kurban çeşitleri ve özelliklerini ele alan faydalı bir yazı hazırladık. Peki, dinimizde kaç çeşit kurbanlık vardır? Dinimizde 4 çeşit kurbanlık vardır:
- Şükür Kurbanı
- Akika Kurbanı
- Adak Kurbanı
- Hedy Kurbanı
İçerimiz sayesinde Kurban Bayramı süreci yaklaşırken ve Allah rızası için kurban kesmek istediğiniz dönemlerde hangi amaç için hangi tür kurban kesilir, bu kurbanların eti nasıl dağıtılır, kurban çeşitleri ve hükümleri nelerdir, kurban çeşitleri ve anlamları nelerdir, nelere dikkat etmek gerekir, bu bağlamda gerekli tüm bilgilere ulaşmış olacaksınız. Dinimizde kaç çeşit kurban vardır? Kurbanlık çeşitleri nelerdir? Kurban çeşitleri hakkında merak ettiklerinize bu yazıdan ulaşabilirsiniz.
Dinimizde Kaç Çeşit Kurbanlık Vardır?
Dinimizde kurban çeşitleri nelerdir ayrı ayrı başlıklarda inceleyelim. İşte, kurban bayramında kesilen kurban haricinde kalan diğer kurbanlık çeşitleri:
1) Şükür Kurbanı
Şükür kurbanı, Allah Teala’ya (c.c.) bir konuda ve bir vesileyle şükretmek için kesilen kurbandır. Şükür kurbanı nedir sorusunun cevabı şükür kurbanı ne zaman kesilir sorusu cevaplanarak daha iyi anlaşılabilir. Bir Müslüman istediğine ulaştığında ya da hedefini gerçekleştiğinde şükretmek için şükür kurbanı kesebilir. Şükür kurbanı farz değildir. Eğer hedefiniz gerçekleştirmeden önce adakta bulunduysanız bu adağı yerine getirmek bir borçtur. Bu kurbanı kesen kişi ailesiyle beraber kurban etinden yiyebilir ve fakirlere dağıtabilir.
Şükür Kurbanı hakkında Diyanet İşleri Başkanlığının resmi web sitesinde yer alan açıklama aynen şu şekildedir:
Şükür kurbanı ne demektir?
Herhangi bir vesileyle Allah’a şükretmek için kesilen kurbana şükür kurbanı denir. Bir kimse arzu ettiği bir amaca ulaşması veya bir nimete nail olması sebebiyle şükür kurbanı kesebilir. Ancak böyle bir nimeti elde eden kişinin, adakta bulunmadığı sürece, kurban kesmesi zorunlu değildir. Ayrıca Hanefî mezhebine göre temettu veya kıran haccı yapan kişilerin, aynı mevsimde hac ve umreyi beraberce yaptıkları için Harem bölgesinde kestikleri kurban da bir tür şükür kurbanıdır.
Din İşleri Yüksek Kurulu 12.07.2017
Şükür kurbanı duası olarak dinde net belirlenmiş bir dua olmamakla beraber kurban niyetiyle olsa da olmasa da kesim sırasında besmele çekilmesi gerekir. Besmele kasten çekilmezse hayvan eti Hanefîlere göre yenmez. (Kâsânî, Bedâî‘, V, 46; İbn Nüceym, el-Bahr, VIII, 190-191). Şâfiîlere göre ise bu durumda hayvanın eti yenir (Mâverdî, el-Hâvî, XV, 95; Şîrâzî, el-Mühezzeb, II, 885).
Diyanet’in önerisine göre kurban kesiminde üç defa “Bismillahi Allahü ekber” dendikten sonra şu âyetler okunabilir (Semerkandî, Tuhfe, III, 66)
“De ki: Şüphesiz benim namazım, ibadetim/kurbanım, hayatım ve ölümüm hepsi âlemlerin Rabbi Allah içindir. O’nun ortağı yoktur. Bana sadece bu emredildi ve ben müslümanların ilkiyim.” (En’âm, 6/162-163)
“Ben, hakka yönelen birisi olarak yüzümü, gökleri ve yeri yaratana döndürdüm. Ben, Allah’a ortak koşanlardan değilim.” (En’âm, 6/79)
İlginizi çekebilir: Şükür Kurbanı Nedir? Yenir Mi? Duası, Şartları
2) Akika Kurbanı
Akika kurbanı nedir, akika kurbanı nasıl kesilir, akika kurbanı şartları nelerdir madde madde açıklayalım. İslam dininde yeni doğan bebekler için kurban kesilir. Bu kurban çocuğun sağlıklı olarak doğduğuna şükretmek için kesilir.
Akika kurbanı farz değildir. Yani her Müslüman bebeği olduktan sonra akika kurbanı kesmek zorunda değildir. Akika kurbanı sünnettir.
Akika kurbanını çocuğunuz doğduğu zamandan itibaren çocuk bulu çağına gelene kadar istediğiniz bir zaman diliminde kesebilirsiniz. Fakat Hz. Muhammed’in hadisi şerefine dayanarak akika kurbanı genellikle doğumdan 7 gün sonra kesilir.
Akika kurbanını çocuğun doğumunun ilk haftası kesecekler aynı günde çocuğa bir isim verip saçlarının keserek sünneti yerine getirebilirler. Bu kurbanı kesenler eti dağıtabilir ve kurban etinden yiyebilir.
Diyanet İşleri Başkanlığının resmi web sitesinde yer alan açıklamaya göre:
Akika nedir ve ne zaman yerine getirilir?
Yeni doğan çocuk için şükür amacıyla kesilen kurbana “akika” adı verilir. Hz. Peygamber torunları Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin için akika kurbanı kesmiş (Ebû Dâvûd, Dahâyâ, 21; Nesâî, Akîka, 1), bir hadisinde de “Her çocuk (doğumunun) yedinci gününde kendisi için kesilecek akika kurbanı karşılığında bir rehine gibidir. Akika kurbanı kesildikten sonra çocuğun başı tıraş edilir ve ona isim verilir.” (Ebû Dâvûd, Dahaya, 21) buyurmuştur. Akika kurbanı kesmek, Hanefi mezhebine göre mubah, diğer mezheplere göre ise sünnettir.
Akika kurbanı, çocuğun doğduğu günden büluğ çağına kadar kesilebilirse de doğumun yedinci günü kesilmesi daha faziletlidir. Aynı günde çocuğa isim verilmesi ve saçı ağırlığında altın veya değeri miktarınca sadaka verilmesi müstehaptır (İbn Rüşd, Bidâye, I, 463-464). Akika kurbanının etinden anne-baba dahil herkes yiyebilir.
Din İşleri Yüksek Kurulu 12.07.2017
İlginizi çekebilir: Akika Kurbanı Nedir? Yenir Mi, Şartları, Kimler Yiyemez?
3) Adak Kurbanı
Adak kurbanı, birinin yapmakla yükümlü olmamasına rağmen Allah’ın (c.c.) rızası ya da Allah’tan (c.c.) yardım dilemek için kesilen kurbandır. Adakta bulunan kişi istediği gerçekleştikten sonra adadığı adak kurbanını kesmelidir.
Adak kurbanını kesen kişi yiyebilir mi sorusun bu kurban çeşidi ile ilgili en çok merak edilen sorudur. Adak kurbanı kesen kişi kurbanın etinden yiyemez. Adağı olan kişinin ailesi ve yakın akrabaları da adak kurbanından yiyemez. Adak kurbanının tamamı ihtiyaç sahiplerine dağıtılır.
İlginizi çekebilir: Adak Kurbanı Nedir? Kimler Yiyemez? Bağışı, Şartları
4) Hedy Kurbanı
Hedy kurbanı, haccı ve umreyi birlikte yapan hacılara Harem bölgesinde kesmeleri vacip olan kurbana denir. Hac ile ilgili bir diğer kurban hac sırasında hac yasaklarını ihlal eden kişilerin yükümlü olduğu kefaret kurbanıdır.
Hedy kurbanları, vacip ve nafile şeklinde iki çeşittir. Hedy kurbanı TDV İslam Ansiklopedisi tarafından şöyle detaylandırılmıştır:
Deve, sığır gibi büyükbaş hayvanlardan olduğunda “bedene”, koyun keçi cinsinden olduğunda “dem” adını alan hedy kurbanı nâfile ve vâcip olmak üzere ikiye ayrılır.
Nâfile hedy, hac ya da umre niyetiyle Mekke’ye giden kişinin kurban kesmesini vâcip kılacak herhangi bir mükellefiyeti olmaksızın sırf Allah rızası için kestiği kurbandır. Hz. Peygamber’in bu amaçla 100 deve kurban ettiği nakledilmektedir (Dârimî, “Menâsik”, 34; Buhârî, “Ḥac”, 121-122; İbn Mâce, “Menâsik”, 84).
Vâcip hedy ise iki türlüdür. Birincisi, adak sebebiyle kişinin zimmetinde borç olarak tahakkuk eden hedydir. İkincisi, temettu‘ veya kırân haccı yapan kimselerin kesmek zorunda oldukları şükür kurbanı ile hac ve umrenin vâciplerinden birinin yerine getirilmemesi veya ihram yasaklarına uyulmaması halinde kesilen ceza kurbanıdır.
Kurban Vekâleti Nasıl Verilir, Alınır? Diyanet
Güncel Kurbanlık ve Hisse Fiyatları Listesi 2023
Kurban Kesmek Farz mı Vacip mi? Kime Düşer?
Kuran-ı Kerim sadece Hedy-Kurbanı’nı hükmediyor. Diğer Kurban’lar Müslümanlardan kabul edilmez çünkü bunlar Allah’ın yahudiler’den istediği Kurbanlar’dır, onların kitabında emrediliyor, veya uyduruk Kurbanlardır. Ayrica Allah izin vermeden Kurban yenmez, büyük günahtır. Bu da onların kitabında yazıyor.