Pirinç Nasıl Yetişir? Türkiye’de Pirinç En Çok Nerede Yetişir?

İçindekiler

Ülkemizde Pirinç En İyi Nasıl Yetişir?

Besin değeri bakımından çok zengin ve faydalı olan pirinç, kalorisi yüksek bir tahıldır. Buğdaygiller arasında yer alan pirinç, dünya genelinde binlerce türüyle dikkat çeker. Türkiye’de pirinç tüketimi çok fazla olduğu için birçok yemekte kullanılır. Türk mutfağında önemli bir yer edinen pirinç sayesinde leziz yemekler hazırlanır. Çeltik adıyla da tanınan pirinç, yetişme aşamasında çok fazla su ister. Bu nedenle su ve yağış imkanları verimli olan ülkeler pirinç yetiştirme konusunda ön plana çıkar.

Pirinç nasıl yetişir konusuna değineceğimiz bu yazımızda pirinç ve yetiştirme koşullarını tek tek açıklayacağız. Genellikle Uzak Doğu ülkeleri pirinç tarımıyla ön plana çıkar; ancak ülkemiz de bu tarım alanında oldukça başarılı sonuçlar vermektedir. Türkiye’de pirinç nerede yetişir diye merak ediyorsanız; sizlere merak edilen bilgileri bu satırda sunacağız.

Çeltik (Pirinç) Nedir?

Çeltik, pirinç ile eş anlamlıdır; birbirilerinin yerine kullanılabilir. Çeltiğin spesifik özelliği kabuğundan ayrılmamış pirinç olmasından gelir; işlenmemiş pirinç tanesine çeltik denir. Buğdaygiller familyasına aitlerdir; besin çeşitleri arasında tahıl grubunda yer alırlar. Dünya üzerinde oldukça yaygın tüketim coğrafyasına sahiptir; insanlığın yarısından fazlası pirinç (çeltik) tüketebilmektedir.

Pirinç Nasıl Yetişir?

Pirinç yetiştirmek için verimli arazilere ihtiyaç duyulur. Bu verim sulama imkanları sayesinde elde edilir. Pirinç suyun içinde yetişen bir bitki olduğu için suyun derinliği oldukça mühimdir. Özellikle de 5 cm ile 50 cm derinliğinde olan sulak araziler pirinç tarımı için elverişlidir.

Sıkça yağış alan bölgelerde suyun dışında doğal sulama yöntemiyle pirinç yetişir. Bu kritere uygun alanlarda pirinç tarlaları yağmur suyundan beslenir. Mevsiminde bolca yağış aldığı için kolayca verim elde edilebilir. Pirinç yetiştirmek için kullanılan bir diğer yöntem de derin su yöntemidir. Bu tarım yöntemi sayesinde 5 metreye kadar inen derinlikte pirinçler yetişir. Genellikle bu yöntemi Uzak Doğu ülkeleri kullanır.

Çeltik, her türlü toprakta yetişmeye uygun ve uyumlu bir bitkidir. Pirinç tarımı için imkanlar sağlandığında istenilen verim elde edilebilir. Çevrede doğal su kaynakları varsa ya da sulama yöntemleri gelişmişse pirinç kolayca yetişebilir.

Çeltik tarımında dikkat edilmesi gereken hususlardan biri suyun sıcaklığıdır. Ortalama 12 derece olan su sıcaklığında pirinçler çürümeden ve donmadan büyümeye devam edecektir. Toprağın pH derecesi de çok mühimdir. 5.5 ile 7.5 pH arasında olan topraklar pirinç tarımını destekleyebilir.

Pirinç yetiştirirken araziden sadece pirinç elde edilmiyor. Hasat zamanı geldiğinde pirinci koruyan kabuklar ve saplar farklı şekillerde değerlendiriliyor. Örnek verecek olursak pirinç kabuğunun yenmediğini ve sadece pirinçleri koruduğunu ifade edebiliriz. Pirinç kepekleri ise hayvan yemleri için değerlendirilmekte. Pirincin üst tabakasını oluşturmakta.

Pirinç kepeklerinden yağ elde edilmekte. Bu yağ gıda alanında kullanılıyor. Yüksek kaliteli bir yağ olduğu için ekonomik değeri de epeyce yüksek. Hasat zamanında kırık taneler ayrı toplanmakta. Yetişme aşamasında kırık olmasına müdahale edilmiyor; ancak hasat anında kırıklar ayrı toplanıp yemeklik, dolmalık olarak kullanılıyor.

Pirinçlerin yetişme aşamasından sonra toplanan pirinçler, pirinç unu olarak kullanılıyor. Öğütülen pirinçlerden elde edilen pirinç unu gluten alerjisi olan kişiler tarafından tariflerde kullanılıyor. Özellikle de bebek beslenmesinde çok sık kullanılıyor.

Türkiye’de Pirinç En Çok Nerede Yetişir?

Okuyucularımız bu bilgilerden sonra Türkiye’de pirinç nerede yetişir diye merak edebilir. Ülkemizde belirli noktalarda pirinç tarımı verimli şekilde yapılmaktadır. Pirinç reyonlarını gezdiğinizde dikkatinizi en çok Osmancık pirinç türü çekebilir. Bu pirinç türü Çorum – Osmancık sınırlarında yetişmektedir.

Son yıllarda Trakya ve Karadeniz sınırları içinde pirinç tarımı dikkat çekmekte. Bu bölgelerde yapılan pirinç yetiştiriciliği sayesinde, ülkenin pirinç ihtiyacının büyük bir kısmı karşılanmakta. Kastamonu bu konuda ön plana çıkan illerdendir. Marmara Bölgesi’nde ise Edirne ve Ergene Nehri, Meriç Nehri iklim şartları sayesinde pirinç tarımını gerçekleştiriyor.

Karadeniz ve İç Anadolu illeri de pirinç tarımıyla kendinden söz ettiriyor. Özellikle de Amasya, Çorum, Tokat, Samsun, Çankırı, Sinop, Adana, Diyarbakır verimli arazilerinde pirinç tarımına imkan sağlıyor.

Pirinç Nasıl Dikilir?

Öncelikle hangi tür pirinç yetiştirmek istediğinize karar vermelisiniz. Aşağıda listelediğimiz şekilde 6 farklı pirinç çeşidi vardır:

Uzun taneli: Kuru ve pişmesi uzun sürebilecek pirinçlerdir. Tahıl taneleri kabarıktır.
Orta taneli: Kısa taneliye göre daha az yumuşak ve nemlidir.
Kısa taneli: Kolay pişirilen ve yumuşayan en nemli pirinçlerdir; suşi yapımında kullanılır.
Tatlı: Asya mutfağında pirinçle yapılan tatlılar için kullanılabilir; yapışkan dokuludur.
Aromatik: Basmati ve Yasemin pirinçleri en yaygın aromatik pirinçler arasındadır. Kokuludur.
Arborio: Risotto için idealdir; çiğnedikçe kremsi bir doku kazanır.

Peki, pirinç tohumu nasıl ekilir?

Yukarıdaki çeşitlerden size en uygun olanı seçip kaliteli bir kaynaktan minimum 30 mg pirinç tohumu edinin.
Tohumlar dikim öncesinde 12-36 saat aralığında suya batırılmalıdır.
Suyu arazi içinde tutmak için hendekler kazın ve uçlarını kapatın; böylece tohumları sıra halinde ekebilirsiniz.
Yabani ot temizliği yapın.
Pirinç tohumlarını ilkbahar aylarının başında ekebilirsiniz. Böylece çiçeklerin uzun yetişme imkanını sunabilirsiniz.
Arazinin su ile dolu olması gerekmektedir.
Bakım kolaylığı açısından birkaç tohum yatağı kullanabilirsiniz.

Pirinç Nasıl Bir Ortamda, Hangi İklimde Yetişir?

Pirinç su imkanlarının olduğu pek çok arazide yetişebilir. 5 cm ile 50 cm arasındaki su derinliğine sahip arazilerde kolayca pirinç tarımı yapılabilir. Pirinç yetiştirmek için en uygun iklimler tropikal ve subtropikal iklim şartlarıdır. Bu iklimlerin dünya üzerindeki karşılığı Muson Asyası ve Afrika’dır.

Pirinç dikilen yerin direkt güneş ışığı alması önemlidir; 20 derece ve yukarısında bir iklim gereklidir. Pirinç çiçekleri 3-6 ay arasında büyüyeceğinden seçtiğiniz arazinin en az 6 ay sıcak olması şarttır.

Pirinç Üretimi İçin Uygun Toprak Nasıl Olmalı?

Güvenilir su kaynaklarına çok yakın bir arazi seçin. Ayrıca gerektiğinde su tahliyesini de hızlı ve kolay yapabiliyor olmalısınız. Dikim yapacağınız arazide toprak yapısı asidik ve killi olmalıdır.

Pirinç Fidelerinin Bakımı Nasıl Yapılır?

Pirinç yetiştirmek için en önemli etken toprağın nemli olmasıdır. Tohumların nemli ve sulu bir toprakta olduklarından emin olun.
Topraktan tohuma yeterince besin geçişi sağlamak için kompost ekleyin. Böylece toprağın nem dengesi de sağlanacaktır. Organik kompost tercih edebilirsiniz.
Toprağı devamlı olarak nemli tutun, toprakta minimum 5 cm su olmalıdır. 1 haftalık süre içinde fideler büyümeye başlayacaktır.
Sıcaklık ne kadar yüksek olursa pirinç fideleri aynı oranda uzar ve gelişir; düşük sıcaklıkta bodur fideler yetişir.
Sık ve kalabalık ekim yerine boşluklar bırakın; tohumlar arasında boşluklar olmalıdır.
3 ila 6 ay arasında tohumlar olgunlaşacaktır.
Tohumlar olgunlaştığında hasat dönemi gelir; hasat öncesi arazideki suyu tahliye etmelisiniz.

Pirinç Hasadı Nasıl Yapılır?

Pirinç taneleri olgunlaştıktan sonra hasada hazırlık için arazideki su tahliye edilmelidir.
Bitkinin sapları kesilir ve kuruması beklenir.
Tahliye ardından 2-3 haftalık süre pirincin dışındaki kabukların altın rengine dönmesi için gereklidir; bu aşamada güneşli bir yerde muhafaza edebilirsiniz.
Çekirdekleri kabuktan ayırın ve ayıklayın.

Pirinç Nasıl Elde Edilir?

Pirinç yetiştiriciliği için başlıca faktör sudur. Doğal ya da derin sulama yöntemleriyle su ile kaplanan arazilerde pirinç elde edilebilir. Yüzdelik oranda oldukça az da olsa sulamasız üretim de yapılabilmektedir; ancak bu oran diğer yöntemlere göre çok çok azdır. Suyun derinliği mutlaka 5 ila 50 cm aralığında olmalıdır.

En Güzel Pirinç Hangisidir?

7000’den fazla pirinç türünün olduğunu düşünürseniz hepsinin birbirinden güzel olduğunu ifade edebiliriz. Ancak ülkemizde en iyi pirinç Balıkesir’in Gönen ilçesinde yetişen pirinç çok sık tüketilmektedir. İri ve kaliteli olan baldo türü, milyonlarca kişi tarafından sevilerek tüketiliyor.

Pirincin Ana Vatanı Neresi?

Çin’in Yangtze Nehri kıyılarında yaşamsal faaliyetleri sürdürmek için keşfedilen pirinç; günümüzden 10 bin yıl önce hayatımıza girdi. İlk defa bu bölgede tüketilen ve yetiştirilen bir tahıl olduğu için ana vatanı Çin kabul edilmekte.

Pirinç Kaç Ayda Yetişiyor?

Pirinç tarımına adım atmak isteyenlerin bu bilgiyi öğrenmesi gerekir. Ortalama 5 aylık ekim – dikim sürecini geçiren pirinç, 5 ayın sonunda büyümesini tamamlar ve hasat edilebilir.

Pirinç Neden Su İçinde Yetişir?

Pirinç tarlaları oldukça ikonik bölgelerdir; adeta havuz gibi su dolu bir arazidir. Peki, pirinç neden bu kadar suya ihtiyaç duyar? Pirinç tohumlarının gelişebilmesi için yabani bitkilerin, böcek ve haşerelerin uzak olması gerekir. Sulu arazilerde bu risk önlenmiş olacağından pirinç tarlaları genellikle suludur.