Siyez Unu Nedir? Tarihteki İlk Tahıl, 9 Faydası

12 Bin Yıllık Tahıl Mirası: Siyez Unu

Tarihteki ilk ekili tahıllar grubunda yer alan siyez buğdayının geçmişi 12 bin yıl öncesine dayanıyor. O zamandan bu zamana dünyada her şey değişirken siyez buğdayının genetiği hiçbir şekilde değişime uğramamış. Siyez buğdayını ve bu özel buğdaydan elde edilen siyez ununu özel kılan nokta tam da bu işte!

Son yıllarda sağlıklı beslenmek isteyen kişilerin rağbet gösterdiği siyez unu Canan Karatay tarafından da öneriliyor. Her fırsatta ekmek tüketilmemesi gerektiğini savunan Karatay, ekmekten vazgeçemeyenlere siyez unundan yapılmış ekmeği öneriyor. Siyez unu özellikleri ve besin değerleri açısından modern buğdaydan elde edilen una fark atıyor. Peki siyez unu faydalı mı, kimler siyez unu tüketebilir, kimler tüketemez. İşte cevapları!

Siyez Unu Nedir?

• Siyez unu, buğday türlerinin atası olarak bilinen siyez buğdayından üretilen bir un çeşididir.
• 12 bin yıllık bir geçmişe sahip olan siyez buğdayı tarihteki ilk ekili tahıl çeşitlerinden biridir.
• Yazılı kaynaklara göre ilk olarak Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde kültüre alınmış yani evcilleştirilmiştir.
• Günümüzde ise en çok Kastamonu ilinde yetiştirilir, hatta birçok kişi tarafından Kastamonu siyezi olarak bilinir.
• Kastamonu dışında yine kış aylarının sert geçtiği Kars, Tekirdağ, Edirne ve Erzincan’da yetiştirilir.
• Dünya genelinde ise Fas, Fransa, Balkan ülkeleri, Almanya, İtalya, İsviçre, İspanya ve Yugoslavya’da tarımı yapılır.
• Siyez buğdayı taş değirmenlerde öğütülerek un haline getirilir.
• Siyez ununu diğer unlardan ayıran en önemli özellik, geçmişten günümüze genetik yapısının hiç değişmemiş olmasıdır.
• Bugün evlerimizde kullandığımız modern buğdayın atası olan siyez buğdayı kötü iklim şartlarına karşı oldukça dayanıklıdır.
• Tek başakçıklıdır. Sık bir kavuz yapısı vardır. Bu özellikleri sayesinde soğuğa, zararlılara ve hastalıklara karşı dirençlidir.
• Peki siyez unu sağlıklı mı? Modern buğday ile kıyaslandığında protein oranı daha yüksektir. Ayrıca siyez unu karotenoidler açısından daha zengindir.
• Buğday unundan daha az glüten içerir ve glüten zincirleri modern una göre daha kısadır.
• İşlenmesi zor bir buğday çeşididir.

Genetiği Değiştirilmemiş Siyez Ununun 9 Faydası

1) Besin Değeri Açısından Zengindir

• Siyez unu A, B, E vitaminleri ve lif açısından zengindir.
• İçeriğinde folik asit, selenyum, magnezyum, fosfor, demir, selenyum ve çeşitli mineraller bulunur.
• Bu özellikleri ile buğday ekmeğinden daha sağlıklı, doyurucu ve besleyicidir.

2) Glisemik İndeksi Düşüktür

• Siyez unu glisemik indeksi beyaz unun glisemik indeksinden daha düşüktür. Kan şekerini aniden yükseltmez.
• Beyaz ekmek gibi kısa süre içine acıktırmaz, tok tutar.
• Diyabet hastaları doktora ya da diyetisyene danışarak beyaz ekmek yerine siyez unundan yapılan ekmeği tüketebilir.

3) Metabolizmayı Hızlandırır

• İçeriğinde bulunan lif ve protein sayesinde metabolizmayı hızlandırır.
• Kilo vermeye yardımcıdır.

4) Folik Asit Bakımından Zengindir

• Siyez unu folik asit bakımından zengindir.
• Bu özelliği sayesinde hamilelik döneminde güvenle kullanılabilir.
• Siyez unu besin değeri, içeriğindeki vitamin ve mineraller sayesinde anne sütünü arttırır.

5) Sindirim Sistemi Sağlığını Korur

• Lif açısından zengin bir besin olan siyez ununun sindirimi kolaydır.
• Modern beyaz unun sindirim sistemi üzerinde olumsuz etkileri vardır; ancak siyez unu sindirim sisteminin düzenli çalışmasına yardımcı olur.
• Mide şişkinliği ve kabızlık gibi sorunları engeller.

6) Kolesterol İçermez

• Siyez unu kolesterol içermediğinden kolesterol hastaları tarafından tüketilebilir.
• Kolesterol sorununuz varsa, elbette ki doktorunuza danışarak beyaz ekmek yerine siyez unundan yapılan ekmeği tercih edebilirsiniz.

7) Doymamış Yağ Bakımından Zengindir

• Siyez unu sağlığımız için çok faydalı olan doymamış yağ bakımından zengin bir besindir.
• Doymamış yağ zinciri asitleri sindirimi ve kilo vermeyi kolaylaştırır. Kalp ve damar sağlığını korur.

8) Kolon Kanserinden Korur

• Siyez unu içeriğindeki yüksek lif ve vitaminler sayesinde bağırsak sağlığını korur.
• Sindirim sisteminin düzenli çalışmasını sağlar.
• Kolon kanserine zemin hazırlayan faktörleri azaltır.

9) Radyasyondan Korur

• Siyez unu faydası saymakla bitmiyor!
• Radyasyona karşı dayanıklıdır, yani radyasyonu emmez.

Siyez Unu Kalori ve Besin Değerleri

• Besin değeri açısından oldukça zengin bir besin olan siyez unu kompleks karbonhidrat içerir.
• Uzun süre tok tutma özelliği bulunan siyez unu glüten içerir ancak buğday unu ile kıyaslandığında glüten oranı çok düşüktür.
• Siyez unundan ekmek yapılırken ekşi maya kullanılırsa glüten oranı daha da düşer.
• Siyez unu glüten içerdiği için çölyak hastaları ve glüten alerjisi olan kişilere önerilmez.
• Siyez unu kalori bakımından incelendiğinde; 100 gram siyez unu yaklaşık 340 kcal kaloridir.
• Bu ölçüdeki siyez ununda 32 mg kalsiyum, 0,09 mg E vitamini, 12 gram protein, 9,72 gram lif ve 1,78 gram yağ bulunur.
• Siyez unu ayrıca B1, B2 ve B12 vitaminleri, sodyum, fosfor, çinko, folik asit, selenyum ve demir içerir.

Siyez Unu Bebeklere Ne Zaman Verilir?

• Siyez unu, 6 aydan büyük, ek gıdaya geçiş yapmış bebeklere verilebilir.
• Siyez unu glüten içeriğinden, glüten alerjisi olan bebekler ile çölyak hastalığına sahip bebeklere verilmemelidir.

Bebeklerde Ek Gıdaya Geçiş Nasıl Olmalı? Faydalı İpuçları, Tarifler

Siyez Unu Fiyatı Ne Kadar? Nerede Satılır?

• Siyez ununu internet siteleri üzerinden, marketlerden, yöresel ürünler satan mağazalardan ve üreticilerden kolaylıkla temin edebilirsiniz.
• Siyez ununun fiyatı buğday ununa göre biraz daha pahalıdır.
• 1 kilo siyez unu 10 TL ile 35 TL aralığında satılır.
• Organik siyez ununun fiyatı biraz daha yüksektir.

Tam Buğday Unu Nedir? Az Bilinen 10 Faydası

Badem Unu: Glutensiz, Düşük Kalorili, Sağlıklı

Arpa Unu Nedir? Bilmediğiniz 6 Önemli Faydası

Siyez Bulguru Faydaları, Nerede Satılır? Nasıl Pişirilir?

Siyez Buğdayı Nedir? Nerede Yetişir? Faydaları Nelerdir?