Faydası ve Lezzetiyle Üste Çıkmakta Haklı: Zeytinyağı
Asırlar öncesine dayanan tarihi ile Akdeniz mutfağının vazgeçilmezi olan zeytinyağı ölümsüzlük yağı olarak bilinmektedir.
Salata ve yemeklerde en sık kullanılan yağ çeşitlerinden biri olan zeytinyağı Türkiye, İspanya, Yunanistan ve İtalya olmak üzere hemen hemen tüm dünya mutfaklarında yer alır. 39 bin yıl öncesine dayanan zeytinin damaklarda bıraktığı muhteşem lezzet zeytinyağının faydaları satmakla bitmez.
Ege ve Akdeniz denildiğinde ilk akla gelen lezzetlerin başını çeken zeytinyağı mis gibi kekik ve sıcacık ekmekle bile muhteşem bir sofra yaratır.
Zeytinyağının Faydaları Nelerdir?
- Zeytinyağı yüz, saç derisi, dirsekler, topuklar ve dizlerde oluşan sertleşmeleri onarır ve cildi besler. Zeytinyağı kremi cildin pürüzsüz bir görünüme sahip olmasını sağlar. Eğer cilt kuruluğu yaşıyorsanız zeytinyağı sabunu kullanarak cildinizi canlandırabilirsiniz. Kırışıklıkların oluşumunu engelleyen zeytinyağı cilt bakımı için doğal bir maskedir.
- Zeytinyağında bulunan yağ asitleri antioksidan etkiye sahiptir. Tümör oluşumunu önleyerek kansere karşı vücudu korur.
- Saç derisinin hava almasını sağlayan zeytinyağı, saçların kurumasını ve dökülmesi önler. Düzenli olarak zeytinyağı şampuanı kullandığınızda saçlarınız canlı ve parlak görünür.
- Sindirim sistemi bozukluklarında zeytinyağı içmek doğal ve hızlı bir çözüm olabilir. Peki, zeytinyağı kabızlığa iyi gelir mi? Zeytinyağının antioksidan özelliği sindirim sisteminin çalışmasını düzenler ve bağırsakların temizlenmesine yardımcı olur. Basur ve kabızlık gibi rahatsızlıkların giderilmesinde zeytinyağının faydası olabilir.
- Şeker hastalığının önlenmesinde etkin rol oynar.
- Kan basıncını düzenler ve kolesterolü dengeler. Kalp hastalıkları riskini azaltır.
- Karaciğeri korur.
- Kemikleri güçlendirir.
- Bağırsakları hareketlendiren zeytinyağı sindirim sisteminin tam çalışmasını sağlar.
- Zeytinyağı öksürüğe iyi gelir mi? Zeytinyağı bir kap içerisinde ısıtılıp içerisine de biraz karabiber koyularak içildiğinde öksürüğe iyi gelebilir.
- Tüm bu faydalarının yanı sıra aşırı tüketimi vücudun yağ dengesini bozabilir. Zeytinyağı zararları aşırı tüketim sonucu görülür.
Zeytinyağının saça faydaları hakkında bilgi için:
Zeytinyağının Saçlarınıza 7 Önemli Faydası
Zeytinyağı Kalori ve Besin Değerleri Nedir?
Zeytinyağı K, A, D, E vitaminleri ve kalsiyum, sodyum, potasyum, demir mineralleri içeriğinden dolayı besleyici değeri yüksek besin maddeleri arasında yer alır. Yüksek lif oranına sahip olan zeytinyağı doymamış yağ asitleri ve oleik asit içerir.
Vücut hücreleri için hayati önem taşıyan fenol ve polifenol bileşenleri içeren zeytinyağı bitkisel kaynaklı olduğu için kolesterol içermez. 100 gram zeytinyağı yaklaşık olarak 880 kalori içerir. Yani 1 yemek kaşığı zeytinyağı 80-90 kalori civarındadır.
Doymamış yağ asidi içeriğinden dolayı beslenme programlarında mutlaka yer verilmesi gereken zeytinyağının yüksek kalori içeriği dikkatli tüketilmesini gerektirir.
Diğer yağlara oranla daha besleyici olsa da örneğin tereyağı ile aynı kaloriye sahiptir. Günlük tüketiminin kontrollü altına alınması önem taşır. Sindirim sistemini hızlandırıcı etkisinden dolayı bazı diyetisyenler tarafından kilo vermeye yardımcı olduğu söylense de yüksek kalori değeri ürkütücüdür. Sağlık açısından olumlu etkileri göz ardı edilemese de zeytinyağı zayıflatır mı sorusuna net bir cevap vermek mümkün değildir.
Detaylı bilgi için: Zeytinyağı Kaç Kalori? Besin Değerleri, Kilo Aldırır Mı?
Zeytinyağı Nasıl Yapılır?
Her aşaması emek isteyen zeytinyağı yapımı dalında başlar. Zeytin ağacı dalındaki zeytinler makineyle, elle veya sırıkla hasat edilir ve bir yerde toplanır. Toplanan zeytinlerin içinde bulunan taş, toprak, yaprak gibi yabancı maddeler ayıklanır. Sıkılmaya hazır hale gelen zeytinlerin ezilmemeleri ve hasar görmemeleri gerekir. Geçmiş zamanlarda zeytinler iki taş arasında ezilirdi. Ancak son yıllarda devasa makineler zeytinlerin ezilme işlemini kolayca yapmakta.
- Zeytinin bu aşamada tamamen ayıklanması önemli. Küçücük bir yabancı madde bile yağın kalitesini bozabilir, acılaştırabilir ya da rengini bulanıklaştırır.
- Sonraki işlem yıkama. Tamamen temizlenen zeytinler iyice yıkanıp kurutulur ve ayıklama işlemine geçilir.Zeytin çekirdekleri ayıklanır ve geriye yalnızca etli kısımlar kalır.
- Sırada ezilme işlemi var. Yağların daha çabuk açığa çıktığı bu işlemle zeytinler yarı hamur hale gelir. Yarı hamur zeytinler yoğurma işlemine tabi tutularak tam bir hamur haline getirilir. 20-40 dakika kadar yoğrulan hamura zeytinyağını ayırmak için su verilir ve böylece zeytinyağı yoğunluğu nedeniyle üste çıkar. Yağlar tanklar ile süzülerek sıvı hale getirilir ve pompa yardımıyla zeytinyağı elde edilir.
Yüksek kalitede olmayan zeytinlerin ayrıştırılarak hazırlanması sonucu oluşan rafine zeytinyağı natürele oranla fiyat açısından daha uygundur. Isıya dayanıklı olan rafine zeytinyağı ızgara yemekler ve hamur işlerinde kullanılır. Natürel ve rafine zeytinyağının karışımı ile elde edilen riviera zeytinyağının asitliği yüksektir. Marinasyon işlemlerinde kullanılması önerilse de her türlü yemek ve hamur işinde rahatlıkla kullanılabilir. Ayrıca en uygun fiyatlı zeytinyağı çeşididir.
Zeytinyağı Çeşitleri Nelerdir?
Elde edilişine göre zeytinyağı
- natürel,
- rafine,
- riviera olmak üzere üç sınıfa ayrılır.
Ayrıca sıkım tekniğine göre de
- soğuk,
- sıcak,
- taş baskı olarak gruplandırılır.
Soğuk sıkım zeytinyağı çeşidinde zeytin hamurunun yoğrulması ve sıkımında sıcaklığın 27 derece olması gerekir. Yoğurma sırasında daha fazla yağ açığa çıkması için 50-60 derecelik bir ısı uygulanırsa sıcak sıkım zeytinyağı elde edilir. Eski usül taş arasında zeytinin sıkılması ise taş baskı zeytindir.
En değerli zeytinyağı olarak bilinen ve neredeyse sıfır yağ asidine sahip olan zeytinyağı çeşidi natürel zeytinyağıdır. Tam olgunlaşmamış zeytinlerin erken dönemde hasat edilerek hazırlanması sonucu oluşan natürel zeytinyağının sızması çok değerlidir. Natürel sızma zeytinyağına ekmeğinizi banmanız, natürel zeytinyağını ise zeytinyağlılarınıza eklemeniz tavsiye edilir.
Zeytinyağı Nasıl Kullanılır?
Yemeklerimizi, salatalarımızı, tatlılarımızı, tuzlularımızı lezzetlendiren zeytinyağını sadece lezzeti için kullanıyorsanız hata yapıyorsunuz. Zeytinyağı farklı kullanım alanları ile diğer yağların bir adım önünde.
- Zeytinyağını mobilya cilası olarak kullanabilirsiniz. Mobilyanızda oluşan çizikleri birkaç damla zeytinyağı ile yok edebilirsiniz.
- Anti bakteriyel sabun içerisine karıştıracağınız 1 tatlı kaşığı zeytinyağı ile makyaj fırçalarınızı temizleyebilirsiniz.
- Elinizdeki inatçı boya kalıntılarını zeytinyağı ile ovarak geçirebilirsiniz.
- Ayakkabılarınızı parlatabilir, gıcırdayan kapınızın menteşelerine biraz zeytinyağı sürerek sinirlerinizi alt üst eden sesten kurtulabilirsiniz.
- Sıkışan fermuarınıza birkaç damla zeytinyağı ile müdahale ederek sıkışıklıktan kurtulabilirsiniz.
Zeytinyağının Püf Noktaları
Zeytin ağacının meyvesinin sıkılmasıyla üretilen zeytinyağı hiçbir kimyasal işlem görmez ve oda sıcaklığında sıvı halde bulunur. Zeytinyağı satın alırken kalitesini belirlemek amacıyla en çok sorulan:
- “Zeytinyağı rengi nasıl olmalıdır?” sorusunun cevabı Zeytinyağının kalitesi renginden anlaşılmaz. Zeytinyağının kalitesini belirleyen 3 faktör aroma, yakıcılık ve burukluktur.
- “Zeytinyağı donar mı?” sorusuna gelelim. Eğer kaliteli bir zeytinyağı ise buzdolabında saklandığında donmalıdır. Zeytinyağı ile ilgili sorulan bir diğer soru ise
- “Zeytinyağı bozulur mu?” Raf ömrü 18 ay olan zeytinyağı güneşe maruz bırakılırsa ve ağzı kapatılmazsa bozulabilir.
Zeytinyağı şişesi mutlaka koyu renkli cam şişe olmalıdır. Pet ambalajlarda saklanan zeytinyağının içindeki bileşenler pet şişeleri birleştiren kimyasalları çözücü etkiye sahiptir. Bu yüzden sağlık için elverişli değildir. Şeffaf cam şişeler ise güneş ışınlarını geçirdiğinden dolayı zeytinyağında bulunan klorofilli parçalar yağın bozulmasına sebep olabilir.
Son püf noktası ise zeytinyağının mis tadını artırmaya yönelik. Zeytinyağının içerisine zeytin yaprağı atarak aromasını daha da zenginleştirebilirsiniz.
Zeytinyağı Fiyatları Ne Kadar?
- Zeytinyağı fiyatı yağın yapımında kullanılan zeytinin cinsine göre değişiklik gösterir.
- Yağ çıkarma işleminde kullanılan zeytinlerin içerdikleri yağ oranları, nitelikleri, koku, tat ve renkleri kalitelerine göre ayrılır.
- Ülkemizde özellikle Ayvalık/Edremit tipi zeytinlerden elde edilen zeytinyağları fiyat olarak daha yüksektir.
- Zeytinyağının üretim maliyeti fiyatının belirlenmesinde önemli rol oynar. Zeytin yetiştirenler arazilerinin bakımı, doğal ya da suni gübre kullanımı, hasat şekline göre üretim maliyetlerini azaltıp çoğaltabilirler. Bu durum da zeytinyağının fiyatında oynamalara yol açar.
- Ayrıca zeytinin erken ya da geç hasat edilmesi de üretim maliyetini etkiler. Zeytinyağı sahip olduğu koku, aroma ve lezzete göre farklı kalitelerdedir ve farklı fiyatlarda satılır.
- Zeytinyağını diğer bitkisel yağlardan ayıran en önemli özelliği ise doğal yollardan elde edilmesidir.
- Litrelik zeytinyağı fiyatları 12 TL ile 120 TL arasında değişir.
En Çok Beğeni Alan Zeytinyağlı Tarifler
Türk mutfağı ve özellikle de Ege ve Akdeniz mutfağı dendiğinde akıllara zarar bir lezzettir zeytinyağlılar. Zeytinyağının en güzel halini içeren zeytinyağlı yemekler damaklarda bıraktığı muhteşem tat ile sofralarımızın baş tacıdır.
1) Bir Oturuşta Tencereyi Bitirenler Var! Zeytinyağlı Yaprak Sarması İçin:
Zeytinyağlı denince ilk akla gelen lezzetlerden tazecik asma yaprağı ile hazırlanan zeytinyağlı yaprak sarması geleneksel Türk yemekleri arasında yer alır. Zeytinyağlı Yaprak Sarması
2) Sevmeyen Var Mıdır? Zeytinyağlı Taze Fasulye İçin:
Yaz mevsiminin müjdecisi mis gibi kokusu ile zeytinyağlı taze fasulye besleyici ve lezzetli öğünlerin aranılan yemeğidir. Zeytinyağlı Taze Fasülye
3) Çok Faydalı O Tabak Bitecek! Zeytinyağlı Pırasa Tarifi İçin:
Yazın son günlerinin habercisi, sonbaharı müjdeleyen tarifte pırasanın tadına doyabilirsiniz. Zeytinyağlı Pırasa
Zeytinyağlı Tarifler kategorisini ziyaret edebilirsiniz.
--
Nefis Yemek Tarifleri WhatsApp kanalı açıldı, hemen siz de katılın.
5 milyon'dan fazla kişinin takip ettiği Youtube kanalımızda videolu tariflerimizi bulabilirsiniz.
15 milyondan fazla kişinin indirdiği Nefis Yemek Tarifleri uygulaması ile 850.000'den fazla denenmiş tarif her zaman yanınızda. Hemen siz de indirin.
Blog sayfamızda faydalı bilgiler kategorisini kapsayan yazılar genel bilgilendirme amaçlıdır. Kategoride söz konusu içeriğin açıklayıcı tanımlamalarına, en belirgin faydalı özelliklerine, doğru ve etkili kullanım tavsiyelerine kolaylıkla tek yazıdan ulaşabilirsiniz. Yazı yayına alındıktan sonra, zaman içerisinde güncelliğini ve geçerliliğini yitirebilir. İlgili besinin ya da ürünün faydaları her bünyede farklı etkiler gösterebilir. Sunmuş olduğumuz bilgiler hiçbir zaman doktor teşhisinin yerini tutmaz, reçete niteliği taşımaz. Bilgileri uygulamadan önce alanında uzman görüşü almanızı tavsiye eder; aksi durumda oluşabilecek sorunlardan sitemizin sorumlu tutulamayacağını önemle hatırlatırız.
İlk yorumu sen yaz.
Yaptığın yorumlarla diğerlerine yardımcı ol.