Bebek Gelişimi, Doğum Sonrası 12 Aylık Bebek Gelişim Evreleri

Doğum Sonrası Ay Ay Bebek Gelişim Evreleri

Dünyaya gözlerini yeni açan bebeğiniz, günden güne sağlıkla büyüyecektir. Geçen bu günlerde gözle görülür şekilde değişimler meydana gelir. Minicik doğan bebeğinizin zaman geçtikçe kilo aldığını, boyunun uzadığını, yüz hatlarının daha da şekillendiğini ve sizinle daha rahat iletişime geçtiğini fark edebilirsiniz.

Anneliği yeni tatmış olan anneler ve aylık bebek gelişimi hakkında bilgi sahibi olmak isteyenler için faydalı bir yazı hazırladık. Bu yazımızı okuduğunuzda bir bebeğin ilk ayından itibaren başlayan değişimler hakkında bilgi sahibi olabilirsiniz. Her ay ne gibi yenilikler sizi ve bebeğinizi bekliyor hepsi burada.

Gülümseyen bebekler ve mutlu aileler için, yazımız sizlerle…

En doğru bilgiler ve sağlıklı sonuçlar için doktor desteği alınız. İçeriğimizdeki bilgiler reçete niteliği taşımaz.

Aylara Göre Bebek Gelişim Evreleri

1 Aylık Yenidoğan Gelişimi

Uzun ve heyecanlı bekleyiş sona erdi. Bebeğiniz sağlıkla dünyaya geldi. Peki ilk ayında nelere şahit olacaksınız? Boyu 50 ila 60 cm aralığında olabilir; kilosu kız ve erkek bebeklerde minimum 2950 ila 3000 gram aralığında maksimum 5400 ila 5750 gram aralığında değişiklik gösterebilir.

Sesleri minimum düzeyde duyabilir. Siyah ve beyaz rengi görebilir. Fakat bu seslere tepki vermesi biraz zaman isteyecektir. Kesintili olarak 17 ila 20 saat aralığında uykuya ihtiyaç duyabilir. Anne karnında alışkanlık edindiği emme refleksini acıktığında uygulayabilir. Sık sık hıçkırabilir; hapşırabilir.

Bu dönemde bebeğinizle bağınızın kuvvetli olması için bol bol göz ve ten teması kurmalısınız. Onunla iletişimi güçlendirmek için ona sorular soran sohbetler yapabilirsiniz. Özellikle de bez değişimi sırasında kendisini güvende hissetmesi için onu güldürecek şeyleri söyleyebilirsiniz.

Ten teması kuran anne ve babalar, bebeklerinden çok fazla şekilde dönüt bulabilir. Çünkü bebek kendini güvende hissetme ihtiyacını dokunarak giderebilir. Yatırırken veya kucakta tutarken başı korunmalıdır. Uyurken bebek kendini refleks ile uyandırabilir. Bunu önlemek için sıkı olmamak kaydıyla kundaklayabilirsiniz.

2 Aylık Bebek Gelişimi

2. aya girdiğinizde bebeğiniz size tepki vermeye başlayacaktır. Görme yetisi bir nebze daha geliştiği için gözleri ile anneyi izler. Parlak, canlı ve pastel cisimler dikkatini çeker. Anne ve baba sesini bu dönemde ayırt edebilir. Uzun süre sessizlik ortamları veya ani, yüksek sesler onu tedirgin edebilir. Bebeğinizle bu dönemde bol bol konuşup sohbet edebilirsiniz.

El ve ayakları sürekli hareket haline olacaktır ve sevindiği zamanlarda daha da hareketlenecektir. Kendi sesinden mutluluk alacağı için kendi kendine ses çıkarmaya da 2. ayda başlar. El becerileri gelişmeye başlar. Bazı nesneleri eliyle tutmak isteyebilir.

2. ayın içinde olan bebeklerin el ve ayak hareketleri aktif olacağı için uyarıcı oyuncak alabilirsiniz. Kol ve ayak bileği için özel olarak tasarlanmış sesli bileklikleri kullanabilirsiniz. Bu bileklikler sayesinde bebeğiniz daha çok hareket etmek isteyecek ve eklemleri güçlenecektir.

3 Aylık Bebek Gelişimi

3. ayda bebeğin beyin gelişiminin daha hızlı ilerlediğini fark edebilirsiniz. Çevreye karşı daha dikkatli ve ilgili olacaktır. Ellerinden çıkan sesle mutlu olan bebek, ellerini birbirine vurarak ses tekrarını yaşayacaktır. Oyuncaklarını eline alıp tutmaya çalışabilir. Görme ve duyma kabiliyeti iyice gelişir. 3. ayın sonlarına doğru herkesçe bilinen ‘agu’ kelimesini söylemeye çalışabilir. Gündüz uykusu 3-4 saat, gece uykusu 8-13 saat olabilir.

Eline geçenleri ağzına götüreceği için hijyen açısından dikkatli olmakta fayda var. Elinden tuttuğunuzda vücudunu dikleştirebilir; ancak uzun sürmeyecektir. Yalnız kaldığında ağlayarak dikkat çekmeye de bu dönemde başlar. Ebeveynlerinin yüzlerine sıkça dokunabilir, inceleyebilir.

3. ayın içinde olan bebekler ne kadar çok kişiyle iletişim halinde olursa gelişimleri o kadar çok desteklenecektir. Bu dönemde bebeğinizi sık sık sorularla ve etraftaki nesnelerle uyarın. Oyuncaklarını gösterip tanıtabilirsiniz. Dikkatini çeken cisimleri bulunduğu odaya yerleştirip algılarının güçlenmesini sağlayabilirsiniz.

4 Aylık Bebek Gelişimi

4. ayda bebeklerde gelişim daha sesli ve hareketli gerçekleşir. Bu dönemde istediğini yaptırmak için şiddetle ağlayabilir. Kahkaha atmaya başlayabilir. Yatar haldeyken sağ ve sol tarafına doğru dönebilir. Etrafında olan biteni tüm renkleri ile algılar. Kendi sesini daha iyi duyabildiği için konuşma çabaları daha iyi şekilde ilerler. Çığlıklar da zaman zaman evinizde duyulan seslerden olabilir. Kimi bebeklerde ilk diş, bu ayda çıkmaya başlar.

4 aylık bebekler göz teması kurabilir. Ona bu dönemde sıkça ismi ile hitap edin; ismini tanımaya başlayabilir. Mimiklerinizi takip edecektir; siz de bebeğinizin duygu değişimlerini gözlemleyebilirsiniz. Konuşmalarınıza daha anlamlı mimiklerle yanıt vermeye çalışabilir.

Dönme hareketleri başlayabilir. Bu nedenle bebeğinizi tek başına yatak ya da koltuk üzerine bırakmanızı önermeyeceğiz. Uyku halindeyken bebeğin sağ ve sol yanına koruyucular koyabilirsiniz. Güvenli uyku ve dinlenme alanı oluşturduğunuzda, bebeğiniz çevreyi daha iyi keşfedecektir.

5 Aylık Bebek Gelişimi

5 aylık bebeklerde gelişim bilişsel ve fiziksel yönleriyle dikkat çeker. Anneyi, biberonu ve mamayı gördüğünde oldukça sevinir. Vücudunu rahatlıkla döndürebilir. Bu dönemde yuvarlanma yeteneği aldığı için tek başına yüksek bir yerde bırakmak tehlikeli olabilir. Destekleyerek oturma pozisyonuna getirebilirsiniz. Oturma pozisyonunda başını dik tutabilir.

Artık kollarından destek alarak başını kaldıracağı dönemdedir. Nesnelerden gelen seslerden zevk alır. Bu süreçte diş çıkacağı için yavaş yavaş ağlamalar ve salyalar görülebilir. Mama, baba gibi basit hecelenebilir kelimeleri söylemeye başlayabilir. Daha küçük nesneleri tanıyabilir. Ona ismiyle seslendiğinizde duyup algılayabilir, seslenen kişiye bakabilir. Bu ay da anne sütüne devam etmelisiniz.

Seslere karşı daha da hassas olan bebeğiniz için şarkı dönemi başlıyor demektir. Oyun zamanlarında ona şarkılar söyleyip ellerini hareket ettirebilirsiniz. Fon olarak açacağınız bir şarkıyla bebeğinizin ruhsal gelişimine de destek olabilirsiniz.

6 Aylık Bebek Gelişimi

Ellerinin en güçlü olduğu döneme merhaba diyorsunuz. 6 aylık bebeklerde gelişim oturma ve kalkma isteği ile doludur. Motor beceriler giderek gelişir. Ellerini kullanarak oyuncaklarıyla oynayabilir; biberonunu kullanmak isteyebilir. Tekrarlı heceleri bebeğinizden bu dönemde de duyabilirsiniz. “dede, mama, baba, bebe” gibi kelimelerle konuşma serüvenine başlayacaksınız. Ortalama 7-7,5 kiloya ulaşabilir.

Dile getiremese de anne ve baba kelimelerinin kime ait olduğunu anlar. Biberon denildiğinde biberona dikkat kesilir. Yerde yatırdığınızda yuvarlanarak kendine oyun hazırlar. Zihinsel gelişimini desteklemek için fotoğraflar üzerinden, fotoğrafın ne anlama geldiğini öğretebilirsiniz.

Eğer bu dönemi çok iyi değerlendirirseniz çevreyi ve cisimleri kolayca tanımasına yardım edebilirsiniz. Gün içinde sık sık cisimlerin adını tekrarlayıp gösterebilirsiniz. Öğrenmeye başlayan bebeklerin dış uyarıcılar sayesinde daha zeki olduğu ifade edilmektedir. 6. ay bebeğin bilişsel gelişimi açısından önemlidir.

7 Aylık Bebek Gelişimi

7 aylık bebeklerde geçen aya göre desteksiz oturma becerisi gelişir. Emeklemenin ilk girişimleri bu dönemde yaşanır. Kendisini sürüklemek isteyebilir. Elleri arasında nesneleri hareket ettirebilir. Sırt üstü yatarken karın üstü veya tam tersi pozisyona dönebilir, El sallama karşısında elini sallayarak cevap verebilir. Aynı zamanda tekrarlandığı durumda el çırpmayı da kavrayacaktır.

Ailesi ile yabancılar arasındaki ayrımı fark eder. Bebeğinizin ilk dişi bu dönemde de çıkmaya başlar. Görme yetisi için etrafında renkli cisimlerin olması onu mutlu edecektir. Yere düşen nesneler bebeğin dikkatini çeken unsurlardandır. Hayır talimatını bu dönemde kendisine öğretmeye çalışabilirsiniz. Ancak bu talimata uyup uymamak konusunda baskıcı olmamalısınız. Bu dönemde ona kitap okumaya başlayabilirsiniz.

Bebekler emeklemeye geçerken geri geri emekleme refleksine sahiptir. Bu süreçte koltuk altına girme, boş yerlere ilerleme isteği içinde olurlar. Bebeğinizin güvenli bir ortamda emeklemesi için evinizde değişimler yapabilirsiniz. Risk oluşturacak nesneleri bir süre ortadan kaldırabilirsiniz.

8 Aylık Bebek Gelişimi

8 aylık bebekler artık yatarken oturur pozisyona kendileri gelebilirler; hareketlenebilirler. Bazı mobilyalardan destek alarak yürümeye çalışabilir. Bu dönemde bebeğiniz ulaşma ve elde etme isteği ile emeklemeye başlar. Dikkatini çeken cisimlere doğru gider ve elini uzatır. Kimi zaman sizinle göz teması kurarak ağlar ve bu o nesneyi istediğini ifade eder.

Koltuktan veya bacaklarınızdan destek aldığı durumda ayağa kalkabilir. Bu sürede yaptığı hareketler bilinçlidir. Bırakma, tutma, ağlama veya dikkat kesilme hep kendi istediği içindir.

Gözüne kestirdiğini oyuncağı ya da eşyayı sıkıca tutmak ister. Elinden alındığında ise ağlama refleksi gösterir. Bebeğinizin ağlamaması için çevresindeki cisimlerin ilgilendiği cisimler olmasına özen gösterebilirsiniz. Ağlama krizlerine engel olmak için tehlikeli eşyalardan uzak tutabilirsiniz.

9 Aylık Bebek Gelişimi

9 aylık bebeklerde gelişim hızlanacağından merak duyguları artar. Tutunarak ayakta durmaya adım atmaya çalışabilir. Emekleme ile sizinle oyun oynamak ister. El kasları geliştiği için el oyunlarına uygun bir dönemdir. Parmaklarını kullanabilir. Taklit dönemi başlamıştır. Karşıdan gelen kısa kelimeleri taklit etmeye çalışacaktır.

Aile üyelerini öğrenmesi adına “Nerede? Orada.” oyunu oynayabilir. Yüzüstü durumda iken kollarından ve çevresinden destek alarak oturacağı bir dönemdir. Yumuşak gıdaları ısırarak yiyebileceği bir dönemdir. Anne ve baba kelimesini öğrenebilir; sizin duygu değişimlerinizi yani üzüldüğünüzü ya da sevindiğinizi algılayabilir.

Oturmaya yeni başlayan bebekler zaman zaman sırt üstü düşebilir. Oturma esnasında bu durumu önlemek için arkasına yastıkla destek yapılabilir. Son zamanlarda bebekler için oturma yastıkları ve C yastıklar üretilmektedir. Bu yastıkları alarak bebeğin daha rahat ve güvenli şekilde oturmasını destekleyebilirsiniz.

10 Aylık Bebek Gelişimi

10. ayda bebek emekleme dönemini bitirip ayaklanmaya geçebilir. Ayakta kalması anlık olarak başlayacaktır. Çevrenin desteği ile bu duruma alışacak ve yürümek için kendine güvenecektir. Mobilyalara tutunarak yürümeye devam edebilir. Yürüme yeteneği koltuk kenarına tutunarak başlayacaktır. Bu harekete sıralama adı verilir ve destek alarak bir süre öylece yürür.

İstediği cisimlere karşı daha hassas olur ve eliyle, parmaklarıyla gösterebilir. Oyuncağı alındığında ağlayabilir. Daha küçük cisimleri eliyle tutup kavrayabilir; elinde sallayabilir. Ce oyunu bu dönemde oynanabilir. İlk kelimelerini bu dönemde söyleyebilir.

Bebeğe yürümeyi öğretmek için koltuk altından tutup yardım edebilirsiniz. Ellerinden tutup bebeğin ellerini yormak sağlıklı bir adım değildir. Hassas olan bebeklerin eklemleri de yumuşak olduğu için kollarını çekip yardım etmek önerilmez. Bu gibi anlarda koltuk altından tutup alıştırma yapılabilir.

11. ve 12. Ayda Bebek Gelişimi

Bebeklerde gelişim tablosu ilk 10 ay ifade ettiğimiz gibi gelişecektir. 10 aylık süreçten sonra bebeğinizin fiziksel, bilişsel ve duygusal gelişimi daha da düzen almış olacaktır. Görme yetisi daha net, algılaması daha iyi olacaktır. Ufak cisimleri elinde uzun süre tutacaktır. Sıkça duyduğu kelimeleri özellikle anne ve baba sözcüklerini kendi kendine söyleyebilir. Tepkilere karşılık vermesi daha keyifli olacaktır. Yumuşak oyun topu eline geçtiğinde çevresindekilere gönderebilir. El ve göz koordinasyonu gelişecektir. Eliyle oyuncaklarını ya da bazı nesneleri alıp başka bir yere koyabilir.

Artık düşmeden ayakta kalacağı süreç başlıyor. Yemek esnasında kaşığı veya bardağı ağzına götürebilir. 11 ay bittiğinde tırmanma ile koltuğuna veya yatağına ulaşacaktır. Parmakları da güçlendiği için örtü, bez, kıyafet gibi kumaşları çekerek oyun oynayacaktır. Çekmeceleri karıştırabilir. Kendi halinde konuşmaları da sizi dinlerken mutlu edecek detaylar arasında. Yürüyebildiğinin farkındadır fakat ulaşmak istediği nesneye veya yere daha hızlı gitmek için emeklemeyi tercih edebilir. Yürüme pratiklerinde elinizi tuttuğu anda daha güvenli şekilde yürüyecektir.

Yabancı çevreye karşı oldukça net olduğu bir süreç 11. aydan sonra başlar. Başkalarına gittiğinde tanımaya çalışır ve tanıyamadığında ağlar. Anneden uzaklaştığı anda şiddetli şekilde ağlama krizlerine girebilir. İlk 12 ayı sağlık ve huzurla bitirdiğinize göre ilk yaş kutlaması için güzel planlar yaparak sevdiklerinizi ve kendinizi mutlu edebilirsiniz.

Yaşamın İlk Yılında Bebek Gelişimi Nasıl Desteklenmeli?

Bebeğiniz gözlerini dünyaya açtığı anda sizinle ve bulunduğu çevreyle tanışır. Bu çevrede iyi şekilde büyümesi ve kendini iyi hissetmesi için ilgi ve sevgi görmesi gerekir. 12 aylık ilk yaşam süresinde, gelişim evreleri aileler tarafından desteklenmelidir. Sadece temel ihtiyaçları değil sosyal ihtiyaçları da karşılanmalıdır. Peki, yenidoğan bebeklerin 1. yaşını dolduracağı süreye kadar gelişimleri nasıl desteklenmelidir?

Anne ve babanın ilgisi, sevgisi sayesinde bebek kendini güvenli ortamda hisseder. Ağlama krizleri, bez değişimi, kıyafet değişimi ve oyun saatleri ne kadar özenli karşılanırsa bebeklerin karakteri de bir o kadar pozitif yönde gelişir.
Sağlıklı bir bebek gelişimi için göz teması ve vurgulu tonlamalı iletişim çok önemlidir. Dil ve bilişsel gelişim adına göz teması kurarak kısa cümlelerle iletişim sağlanmalıdır.

Bolca temas halinde olan bebekler, sevildiklerinin farkında olduğu için kendilerine olan güven desteklenir.
Sosyalleşmesi için gün içinde kısa yürüyüşler, açık alanda geziler, canlı hayvanları görebileceği mekanlar periyodik olarak ziyaret edilmeli.

Akran gruplarında bulunması da sosyalleşmesi ve bilişsel gelişimi desteklemesi için önemlidir. Ailelerin kitap okuması, müzik dinletmesi, şarkı söylemesi bebeğin beyin gelişimi için önemli bir detaydır. 1 ve 2 yaş bu etkinlikler için önemli bir evredir.

Beslenmesinde doğal ve ev yapımı ürünler kullanılan bebeklerin bağışıklık sistemi güçlenmektedir. Aileler paketlenmiş ve zararlı besinleri 12 aylık süreçte bebeklerden uzak tutmalıdır. Olumlu cümleler, pozitif davranışlar, ilgi ve sevgi sayesinde bebeğiniz hem ruhen hem de bedenen sağlıklı bir yaşama adım atacaktır.