Astım Nedir? En Yayın Belirtileri Nelerdir?

İçindekiler

5 Popüler Soruda Astım Hastalığı

Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre her yaş grubunda görülebilen astım hastalığı, dünya üzerinde yaklaşık 300 milyon kişiyi etkileyen ciddi bir halk sağlığı sorunudur ve dünya genelinde yılda 250 bin kişi astım nedeni ile ölmektedir. Ancak her yaştan bireyi etkileyebilen astım hastalığı doğru tedavi ile kontrol altına da alınabilen bir hastalıktır.

Peki, astım nedir? Bir kişi astım hastası olup olmadığını nasıl ayırt edebilir? İşte, aklınızdaki sorulara yanıt bulabileceğiniz rehber niteliğinde bilgiler:

Astım hastalığı hakkında en doğru bilgilere ulaşmak için lütfen uzman doktorunuza başvurunuz…

Astım Nedir?

Solunan havanın akciğerlere iletilmesi bronş adını verdiğimiz yapılar ile sağlanır.
Çevresel ya da farklı nedenlerden dolayı bronşlar zarar görüp daralabilir.
Bronşların bu şekilde daralması, şişmesi ve kasılması sonucunda nefes almak ve özellikle nefes vermek fazlasıyla zorlaşır.
Bu durum hastalarda ataklar halinde gelen öksürük, hırıltılı solunum ve nefes darlığına neden olur.
Genellikle tüm bulguların bir arada gözlendiği astım hastalığı kronik ve inflamatuar bir akciğer hastalığıdır.
Astım bronşit de astımlı olan bir bireyin akut bronşitinin de olması anlamına gelmektedir.
Akut bronşit de akciğerlere hava giriş çıkışının olduğu bronşlar içinde iltihaplanma olmasıyla ortaya çıkan bir solunum hastalığıdır.

Astım Belirtileri Nelerdir?

Astım belirtileri hemen her evrede değişiklik gösteren semptomlar halinde gözlenir. Genellikle zor, ciddi, ve yaşamı tehdit edici belirtiler ortaya çıkarken; herhangi bir belirti gözlenmeden uzun süreli ataklar halinde de devam edebilir. Astımın en yaygın belirtilerinden biri nefes almada güçlük yaşanmasıdır.
Bireyin nefes alışverişinde zorlandığı dışarıdan rahatlıkla anlaşılır. Kişi sürekli derin nefes almaya çalışır; ancak aldığı az miktardaki nefesi dahi vermekte fazlasıyla güçlük çeker ve hırıltı ile karışık öksürük meydana gelir.
Öksürükle ortaya çıkan astım balgam şikayetiyle birlikte ya da kuru ve inatçı bir şekilde gözlenebilir. Öksürük ne tarzda olursa olsun, gece yarısı ya da sabaha karşı öksürüğün şiddetinde büyük bir artış gözlenir. Kişide görülen astım bulgularının aniden ortaya çıkması ve hızla yoğunlaşması durumu astım krizi ya da astım nöbeti olarak adlandırılır.
Astım başlangıcı olan bireyde atak anında morarmalar görülmez, nefes alış verişinde zorlandığı için kızarmalar baş gösterir. Ağırlaşan astım hastalarında ise atak anında morarmalar görülür, göğüs bölgesindeki deri kaburgaların arasına çekilir ve kaburgalar belirginleşir.
Belirtiler tekrarlayıcı olup ataklar halinde gelerek mevsimsel olarak değişiklik gösterebilir; kendiliğinden veya astım ilaçları ile düzelebilir. Ayrıca astım hastalığı tanısı konmuş kişide bu ataklar arasında herhangi bir belirti gözlenmez ve kişi kendini iki atak arasındaki dönemde fazlasıyla iyi hissedebilir.
Astım tanısı detaylı hasta öyküsü, astım testi, solunum fonksiyon testleri ve ayrıntılı muayene bulguları ile koyulur. Birçok kişi koah ile astım hastalığını aynı hastalık olarak algılasa da yapılan detaylı muayeneler astım koah farkı hakkında çeşitli veriler ortaya koymuştur.
Koah akciğerlerin kronik bir şekilde tıkanması ile ölümcül boyutlara gelebilen bir hastalık iken; astım zararları hafife alınmayacak bir hastalık olmakla birlikte genellikle ölümcül sonuçlar doğurmamaktadır. Birçok astım hastası tarafından sıklıkla sorulan astım öldürür mü sorusu için verilebilecek en sağlıklı cevap bu olacaktır.
Astım covid belirtileri de bazen karıştırılmakta da astımlı kişiler koronavirüs ile ilgili stresli hissedebilmektedir. Türkiye Ulusal Alerji ve Klinik İmmünoloji Derneği Başkanı Prof. Dr. Bülent Şekerel ağır bir tablo olmadığı sürece astımlı kişilerin covid geçirme şiddetinin diğer kişilere oranla yüksek olduğunu gösteren kesin analizler olmadığını söylemiştir. Astımlı kişilerin riskli grupta olduğuna değinen birçok uzman olduğu için gerekli tedbirleri almakta fayda vardır.

Bronşite İyi Gelen Evde 6 Bitkisel Çözüm

Astım Neden Olur?

Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte astım hastalığının ortaya çıkmasında rol oynayan nedenler kişisel ve çevresel risk faktörleri olarak düşünülmektedir.
Genetik yapı (ailede astım geçmişi), cinsiyet (çocuklarda erkek cinsiyet, erişkinlerde kadın cinsiyet) ve şişmanlık bireyin kendisine ait kişisel risk faktörlerindendir.
Yapılan araştırmalar “astım genetik mi? kalıtsal yolla astım geçer mi?” gibi soruları tam olarak cevaplamaya yetmese de ailede astım öyküsü olan kişilerin bu hastalığa yakalanma oranının daha yüksek olduğu açıkça görülmektedir.
Ev tozları, polenler, küf mantarları, sigara dumanı, hayvan tüyü, kullanılan ilaçlar, iç-dış hava kirliliği ise astımı tetikleyen çevresel risk faktörlerindendir. Aynı zamanda alerjik durumları ve mesleki faktörleri de çevresel risk faktörlerine dahil edebiliriz. Çiftçilik, ziraat, boyama, temizlik, plastik üretimi, kimyasal madde üretimi gibi iş kolları astım hastalığına neden olan ya da var olan astım hastalığını tetikleyen çevresel nedenlerdendir ve yıllar sonra ortaya çıkarlar.
Astım başlangıcı etkenlerinden bazıları kişiye özgü olmakla birlikte birçok etken birden fazla kişiyi kapsayacak genişliktedir. Örneğin; hava kirliliğinin olduğu bölgelerde yetişen çocuklarda, anne sütü yerine inek sütü ile beslenen bebeklerde, gebelikte sigara tüketen anne çocuklarında, hem annesi hem de babası astım hastası olan çocuklarda, kimyasal faktörler ile çalışmaya maruz kalmış bireylerde astım hastalığına daha sık rastlanır.
Birçok kişi tarafından bulaşıcı olduğuna inanılan astım hastalığı kişiler arasında bulaşma göstermemekle birlikte, astım bulaşıcı mıdır sorusu net bir şekilde cevaplanamamıştır. Kişiden kişiye temas ya da hava yolu ile bulaşması mümkün olmasa da, aile bireyleri arasında genetik geçişe sıkça rastlanır.

Astım Tedavisi Nasıl Yapılır?

Astım hastalığının tedavisi temelinde hasta bilinci vardır; hastalar hastalığı ile ilgili gerekli bilgilere sahip olmalı, değişen belirtileri doktoruna bildirmelidir. Çünkü astım kronik olduğundan hastalar doğru tedavi olanakları sağlanmazsa, müdahale edilmezse normal bir şekilde yaşamlarını devam ettiremezler ve hastalığın tam kontrolü sağlanamaz, sürekli ilerler. dolayısıyla hasta hekim iş birliği oldukça önemlidir.
Astım tedavisine başlayabilmek için hasta öncelikle astım evreleri ve astım çeşitleri yönünden değerlendirilmeli, evre ve çeşidi belirlendikten sonra uygun tedavi yöntemi belirlenmelidir. Tedavi aşamasında öncelikle astım tetikleyicileri hastadan uzaklaştırılmalıdır. Alerjenlerden, polenlerden, küflerden, sigaradan, hava kirliliği bulunan ortamlardan, hayvan tüylerinden uzak durulmalıdır.
Tedavinin ikinci aşaması ise ilaç ve atak anları için astım tüpü kullanılmaktır. Kişi astım hastalığının ilk aşamasında ise ilaç tedavisi ile rahatlatılıp derin nefes alması sağlanabilir. Ancak ilaç tedavisine rağmen ilerleme sağlanamıyor ise bu durumda önleyiciler kullanılmalı ve ilaç dozu yükseltilerek nefes darlığının önüne geçilmek amaçlanmalıdır. Astım evreleri son aşama ise yalnız o anlık kurtarıcı astım ürünleri kullanılabilmekte, eski iyi haline dönebilmesi için astım spreyi ve astım cihazı ile yaşamını devam ettirmek zorunda kalmaktadır.
Ramazan yaklaştığında, oruç tutacaklar için ağıza sıkılan oksijenli astım ilacı orucu bozar mı şüpheleri olabilmektedir. Diyanet İşleri Başkanlığı sitesinde değinildiği gibi nefes almayı kolaylaştıran bu ilaçlar orucu bozmamaktadır.
Astım kesin çözüm sağlanması mümkün olmayan bir hastalıktır. Tedavideki amaç; belirtilerin kontrol altına alınması ve akciğer fonksiyonlarını mümkün olduğunca normale yakın tutabilmektir. Astım tedavisinin asıl amaçlarından bir diğeri de sorunsuzca sağlıklı bir yaşam sürdürebilmeyi sağlamaktır.
Sağlıklı yaşamın anahtarı ise egzersiz ve diğer fiziksel aktivitelerdir. İlaç almak, astım tetikleyicilerinden uzak durmak, akciğer testlerine girmek gibi önleyicilerin yanında astım egzersizleri ile sağlıklı bir yaşam sürebilirsiniz.

Bademcik Şişmesine Ne İyi Gelir? Evde İlaçsız 10 Bitkisel Çözüm

Astıma Ne İyi Gelir?

Astım birçok kez kolayca ilaçla kontrol altına alınabilir, ilaçların yetersiz kaldığı dönemlerde astım iğnesi iyileştirici olabilmektedir. Astım alerji kaynaklı olarak da tetiklenebilmektedir. Alerjenlerden kaynaklandığı düşünülen alerjik astım tetikleyicilerden uzaklaştırılmalıdır. Örneğin; tüm tüylü hayvanlar alerjiye neden olabileceğinden hayvanın evden gönderilmediği durumlarda sık yıkanması, yatak odasına alınmaması, halı ve kumaş kaplı eşyaların azaltılması, temas sonrası kıyafetlerin değiştirilmesi fayda sağlayacaktır.
Yapılan bilimsel araştırmalara göre sigara kullanan bireyler ya da sigara içilen ortamlarda sürekli bulunmak zorunda olan bireyler astım atağı daha sık geçirmektedir. Sigara içilen ortamlarda bulunan ya da kimyasal maddelerle çalışmak zorunda kalan bireylerin astım maskesi kullanması astım atağı sıklığını azaltacaktır.
Astım buhar makinesi astımlı kişilerin ataklarını azaltmak için önlem niteliğinde kullanılabilmektedir. Kuru havanın nemlenmesi sağlayan bu cihazlar sağlıklı solunum yollarını desteklemektedir. Böylece kişilerin nefes ile ilgili problem yaşama ihtimalleri azalmaktadır.
Aşırı üzüntü, aşırı tedirginlik gibi duygusal streslerden uzak durulmalıdır. Fazla kilo astım hastaları için son derece tetikleyici bir durum olabilmekte olup, kontrollü bir şekilde normale düşürülmelidir. Bir diğer kriz önleyici ise hava kirliliğinin olmadığı yaşama alanı yani astıma iyi gelen şehirler (özellikle deniz kıyıları, Doğu Karadeniz kıyıları aşırı nemden dolayı hariç) tercih etmektir.
Astım atak esnasında yapılması gereken en etkili çözüm halk arasında fıs fıs olarak da adlandırılan ilaçların kullanılmasıdır. Ayrıca tetikleme kaynağına göre de harekete geçilmelidir. Örneğin ortamda alerjen etki yaratacak bir durum varsa alan değiştirilmeli, stres seviyesi artmış ise telkinlerde bulunulmalıdır.

Detaylı bilgi için:

Astıma İyi Gelen 11 Bitkisel Tedavi

Astıma İyi Gelen Bitkiler Nelerdir? Şifalı Çözüm Önerileri

Birçok insan ilaç almayıp daha çok alternatif sağlık yöntemlerini tercih etmek isteyebilir. Doğal tedavilerin hiçbirinin etkinliği bilimsel olarak kanıtlanmış değildir ve bu uygulamalar tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Dolayısıyla yapılan her uygulama öncesinde astım doktorlar görüşüne göre onay alınmalıdır.
Ancak birçok insanın deneyip fayda gördüğü ve birçok astım doktorunun da tıbbi tedaviye ek, alternatif tedavi için kullandığı bitkiler bulunmaktadır. Örneğin; sarmaşık çiçeği, ginko biloba özleri, maydanoz, andız otu, soğan, havuç, nar astım öksürüğüne ne iyi gelir sorusunun cevabı olabilecek birkaç besinden biridir.
Bir halk sorunu olan astım hastalığı ilaçlar dışında iyi geldiği düşünülen birçok çözüm üretilmiştir. Örneğin; maydanoz yaprağı ve maydanoz tohumunu kaynatıp suyunu içmek, andız otunu ezip balla karıştırarak yemek gibi birçok karışımlar yapılmıştır. Bunun dışında suda kaynatılan devetabanı bitkisinin buharını solumak da astıma iyi geldiği düşünülen çözüm önerilerindendir.