Ayurvedik Beslenme Nedir? Besin Listesi, Öneriler

İçindekiler

Ayurveda Beslenme Listesi – Sağlıklı İpuçları

Ayurveda, 5000 yıldan eski geçmişe sahip olan Hindistan kökenli sağlıklı beslenme sistemidir. Ayurvedik beslenmenin odağında, sağlıklı yaşam ve hastalıklara bitkisel yollarla çözüm aramak yer alır. Sanskritçe olan bu kelimenin Türkçe karşılığı ise yaşam bilimidir.

Ayurveda, beden ve zihni bütün olarak ele almaktadır. Yani, beden, zihin ve bilinç birlikte çalışarak vücudun dengede kalmasını sağlar.

Ayurvedik Beslenme Nedir?

Ayurvedaya göre doğanın beş elementi (boşluk (ether), ateş, hava, su, toprak), insan vücudunda birleşerek üç beden tipini (Vata, Pitta, Kapha) oluşturur. Bu üç beden tipinin genel adı doshadır.
Vata, hava ve ether elementlerini içerir ve hareketi temsil eder.
Pitta su ve ateş elementlerini içerir. Sindirim ve metabolizmayı temsil eder.
Kapha toprak ve su elementlerini içerir. Bağışıklık sistemi ve bedensel yapı ile ilişkilidir.
Genellikle, insanlarda Vata, Pitta ve Kapha dengesiz halde bulunur yani aralarından bir veya ikisi diğerinden daha baskındır. Ayurveda, bu üç beden tipinin dengelenmesini amaçlar.

Vata’nın Dengelenmesi İçin 4 Öneri

Sakin kalınmalı
Aşırı soğuktan kaçınılmalı
Sıcak yemekler yenilmeli
Bol bol dinlenilmeli

Eğer, vata baskın ise ince ve küçük bir vücut tipine sahip olma eğilimindeyizdir. Ayrıca, vata dengede olduğu takdirde yaratıcılık ve esneklik; dengede değil ise korku ve endişe ortaya çıkar.

Pitta’nın Dengelenmesi İçin 4 Öneri

Fazla miktarda yağ tüketilmesinden kaçınılmalı
Tuz tüketimi sınırlandırılmalı
Baharatlı yiyeceklerden kaçınılmalı
Günün serin vakitlerinde egzersiz yapılmalı

Eğer, Pitta egemen ise kişi; güçlü yapıda ve ortalama vücut tipine sahip olma eğilimindedir. Ayrıca, Pitta dengeliyse kişi; zinde, zeki, kavrama gücü yüksek ve sağlıklı bir cilde sahip demektir. Dengenin bozulduğu durumlarda ise yorgunluk, öfke, iltihabi durumlar gözlenebilir.

Kapha’nın Dengelenmesi İçin 4 Öneri

Bol bol egzersiz yapılmalı
Ağır yiyeceklerden kaçınılmalı
Soğuk yiyecekler tüketilmemeli
Süt ürünlerini fazla tüketmekten kaçınılmalı

Eğer, Kapha baskın ise kişi; yapılı ve yuvarlak hatlı bir vücut tipine sahip olma eğilimindedir. Buna ek olarak, Kapha dengede ise kişi; soğukkanlı, istikrarlı, sadık ve sakin bir yapıya sahiptir. Dengesiz olduğu durumda ise cansız hissetme, yorgunluk ve kolay kilo alma durumları oluşabilir.

Doshalara Göre Sağlıklı Beslenme Önerileri

Vatalar’ın Tüketmesi Gereken Besinler

Meyveler: Avokado, kivi, limon, şeftali, portakal, Hindistan cevizi, çilek, üzüm
Sebzeler: Salatalık, sarımsak, bal kabağı, bezelye, yeşil fasulye, kuşkonmaz, kabak, ıspanak, pişmiş soğan, bamya, havuç, zeytin,
Tahıllar: Pirinç, buğday ekmeği, pişmiş yulaf
Süt Ürünleri: Keçi peyniri, inek sütü, yayık ayranı, süzme peyniri
Hayvansal Gıdalar: Yumurta, balık, tavuk, sığır eti, ton balığı, hindi eti

Vatalar İçin Yasaklı Gıdalar

Meyveler: Karpuz, kızılcık, armut, kuru erik, kuru üzüm
Sebzeler: Brokoli, taze mısır, patlıcan, mantar, taze yeşil soğan, pişmiş domates, Brüksel lahanası
Tahıllar: Mısır, müsli, darı, çavdar, buğday kepeği
Süt Ürünleri: İnek sütü tozu, keçi sütü tozu, meyveli yoğurt
Hayvansal Gıdalar: Kuzu eti, tavşan eti, geyik eti

Pittalar’ın Tüketmesi Gereken Besinler

Meyveler: Tatlı elma, kavun, tatlı portakal, ananas, karpuz, çilek, greyfurt, Hindistan cevizi, tatlı erik
Sebzeler: Brokoli, pişmemiş havuç, salatalık, pişmiş soğan, bal kabağı, yeşil fasulye, kereviz, mantar, maydanoz, marul
Tahıllar: Buğday, pirinç, buğday kepeği
Süt Ürünleri: Taze yoğurt, süzme peynir, keçi peyniri, keçi sütü, tuzsuz tereyağı
Hayvansal Gıdalar: Tatlı su balığı, tavuk, tavşan, karides

Pittalar İçin Yasaklı Gıdalar

Meyveler: Ekşi elma, muz, limon, ekşi portakal, kivi, kızılcık, ekşi erik, şeftali, mango
Sebzeler: Taze mısır, sarımsak, yeşil zeytin, taze soğan, acı biber, ıspanak, domates
Tahıllar: Kahverengi pirinç, mayalı hamur, çavdar
Süt Ürünleri: Tuzlu tereyağı, meyveli yoğurt, yayık ayranı
Hayvansal Gıdalar: Somon, ton balığı, ördek, deniz balığı, sığır eti, kuzu eti

Kaphalar’ın Tüketmesi Gereken Besinler

Meyveler: Elma, limon, şeftali, çilek, kızılcık, üzüm, kayısı
Sebzeler: Mısır, brokoli, Brüksel lahanası, sarımsak, patlıcan, soğan, kış domatesi, maydanoz, bezelye
Tahıllar: Çavdar, pirinç, arpa, buğday kepeği, granola, darı, kuskus
Süt Ürünleri: Süzme peynir, tuzsuz ve taze keçi peyniri, yayık ayranı, sulandırılmış yoğurt
Hayvansal Gıdalar: Yumurta, tatlı su balığı, karides, tavuk, tavşan