Tazesi, Kurusu, Sosu ve Salçasıyla Her Hali Ayrı Lezzetli: Domates
Mutfakta “olmazsa olmaz” diyeceğiniz besinleri saymaya başlasanız, domates büyük ihtimalle ilk sıralarda yer alacaktır. Tadı, rengi, kokusu, kısacası her şeyiyle sevilen domatesler, yemek kültürümüzün vazgeçilmezi haline gelmiştir.
Birçok yemek tarifinde hem kendisi, hem de salçasıyla yer alan domatesler; salatalarda da sıklıkla tercih edilir. Sos olarak da yaygın bir şekilde kullanılan domatesler, farklı çeşitleri sayesinde geniş bir kulanım alanına sahiptir.
Domates Nedir?
Domates, patlıcangiller ailesine ait bir bitki türüdür. Domatesle ilgili en fazla merak edilen konuların başında, “domates meyve mi sebze mi” sorusu gelir. Bilimsel açıdan bakıldığında içinde tohumları bulunan bir meyve olarak görülebilir. Yetiştirilme şekli ve hafif odunsu gövdesi ile sebze şeklinde de nitelendirilmektedir. Bu nedenle her iki tanımın da doğru olduğu söylenebilir.
Domates ana vatanı Güney ve Orta Amerika olan otsu bir bitkidir. İspanyolların Meksika’yı işgalinin ardından Avrupa’ya geldiği düşünülen domates bitkisi, özellikle Akdeniz ülkelerinde sevilmiş ve çabucak yaygınlaşmıştır. Yemeklere kattığı aroma ile günümüzde dünya çapında popüler bir besin kaynağı haline gelmiştir. Zengin besin değeri ile de öne çıkan domates, sağlık açısından da oldukça yararlıdır.
Domates Yetiştiriciliği: Domates Nasıl Yetiştirilir?
Domates sıcak ve ılık iklimde yetişir. Derin köklü bir bitki olduğundan, ekiminden önce toprağın özenli bir şekilde sürülmesi yararlı olacaktır. Domates tohumu ekilmeden önce bir süre ıslatılırsa daha rahat çimlenir. Tohumlar 1 cm ile 3 cm arasındaki derinliklere ekilmeli ve ardından bir miktar çimlenme suyu verilmelidir. Uygun koşullarda çimlenen bitkiler, 5 ya da 6 yaprağı geliştikten sonra fide çukurlarına ekilebilir.
Domates fidesi dikim işlemi ilkbahardaki don tehlikesinin ortadan kalktığı vakitlerde yapılmalıdır. Dikimde can suyu vermek de oldukça önemlidir. Domates dikimi yapanlar, tüm büyüme süreci boyunca sulama işlemine özen göstermelidir.
Domates tarlası üzerindeki yabani otların temizlenmesi ve çapa yapılması da domates yetiştiriciliğinde dikkat edilmesi gereken konular arasındadır. Domates mevsimi genel olarak yaz ve sonbahar aylarına denk gelse de bu bitki seracılık sayesinde yılın her döneminde tüketilebilmektedir.
Domates Çeşitleri Nelerdir?
Domates üretimi, tüm dünyada oldukça yaygındır ve bu bitkinin birçok farklı çeşidi bulunmaktadır. Ülkemizde en sık üretilen domates sırık domates olarak adlandırılan çeşittir. Bunun dışında biçimine ve rengine göre farklılaşan domates çeşitleri de bulunur. Biftek domates, cherry (kiraz) domates, mor domates ve sarı domates gibi birçok domates çeşidi, marketlerde ya da pazarlarda alıcı bulabilmektedir.
Domates Kaç Kalori? Besin Değeri Nedir?
Domates lezzetli ve besin değeri yüksek bir yiyecektir. Peki domates kaç kalori içermektedir? 110 gram civarındaki orta boy 1 domates kaç kalori içerir sorusunun cevabı, yaklaşık 19 kcal olacaktır.
A ve C vitaminleri açından zengin olan domateste, potasyum ve kalsiyum mineralleri de bol miktarda bulunmaktadır. Domates protein miktarı da 100 gramlık üründe yaklaşık olarak 1 gramdır.
Domatesin Faydaları Nelerdir?
- Domates özellikleri arasında en fazla öne çıkanlardan birisi de iyi bir antioksidan olmasıdır.
- Bol miktarda lif içerdiğinden, sindirim sistemi için oldukça faydalıdır.
- Domates vitamin ve mineral açısından zengin olduğu için bağışıklık sisteminin güçlü kalmasına yardımcı olur.
- Domatesler, içeriğindeki kalsiyum ile kemikleri güçlendirir.
- Domates kabuğu da cilt sağlığı açısından oldukça yararlıdır. Cildin güzel ve parlak kalmasına destek olur.
Domates Zararları Nelerdir?
Birçok yerde, domates suyu asit mi baz mı şeklindeki sorularla karşılaşılabilmektedir. Domates pH değeri 4,3 – 4,9 aralığında olduğu için, domates ve domates suyu asidik özelliktedir.
Özellikle diyabet hastaları domates şekeri yükseltir mi gibi sorular sorabilmektedir. Domates şeker oranı, 100 gramda yaklaşık 2,6 gram değerindedir. Diyabet hastaları, domatesi mutlaka doktora danışarak yemelidir.
İnternette karşılaşılan domates diyeti benzeri yazılara rağbet etmeyip, kilo verme sürecine uzman bir doktor eşliğinde başlamak en iyi çözüm olacaktır.
Domates alerjisi de sık rastlanan bir sorundur ve hassas bir bünyeye sahip olanlar buna dikkat etmelidir. Zararlı etkilerinden korunmak için domates tüketmeden önce doktorunuza danışınız.
Domates Nasıl Kurutulur?
Domatesi mevsiminde alıp kurutarak daha sonra yemeklere katmak sıklıkla uygulanan bir yöntemdir. Domates kurusu, güneş altında ya da fırında hazırlanabilir. Kurutulmuş domates daha sonra salatalarda ya da yemeklerde rahatça kullanılabilir.
Domates yemekleri tatlandırmasının yanı sıra taze şekilde de tüketilebilmektedir. Domatesin bilinen saklama yöntemleri arasında domates konservesi ve domates turşusu ilk sıralarda yer alır.
Bunun yanında domatesler, domates reçeli ya da domates suyu gibi farklı şekillerde de tüketilebilmektedir. Domates fiyatları değişken olmakla birlikte marketlerde kilosu yaklaşık 6 TL’ye satılabilmektedir.
Ayrıntılar için Domates Nasıl Kurutulur? yazımızı inceleyebilirsiniz.
En Beğenilen Nefis Domates Yemekleri
1) Tadıyla Göz Dolduran Çorba
Çorbalar mutfak kültürümüzün önemli parçalarındandır. Kendine has kıvamı ve lezzetiyle öne çıkan sütlü domates çorbasını, akşam yemeklerinde sıklıkla tüketebilirsiniz. Domates Çorbası
2) Enfes Domates Sosuyla Yemeklerinizi Güzelleştirin
Domatesler sos olarak da sıklıkla tercih edilmektedir. Kırmızı biberin ve domatesin özgün lezzetlerini bir araya getirerek hazırlayacağınız sosu, birçok yemekte kullanabilirsiniz. Kırmızı Biberli Domates Sos
3) Domatesle Renklenen İtalyan Lezzeti: Kıymalı Domates Soslu Gnocchi
Farklı kültürlerden lezzetler denemek istiyorsanız ünlü İtalyan yemeklerinden birisi olan gnocchi ihtiyacınızı karşılayacaktır. Kıymalı domates sosuyla zenginleşen gnocchi ile konuklarınızın da beğenisini kazanabilirsiniz. Kıymalı Domates Soslu Gnocchi
4) Üç Ayrı Lezzet Bir Arada: Kekikli Kaşarlı Domates
Domatesi, kahvaltıda ya da ara öğünlerde tüketilebilecek nefis bir atıştırmalığa dönüştürebilirsiniz. Kaşarla süslenen domatesleri kahvaltılarda da rahatlıkla kullanabilirsiniz. Kekikli Kaşarlı Domates
5) Kahvaltılarınıza Zenginlik Katın: Domates Soslu Dilimler
Pratik bir şekilde hazırlayabileceğiniz bu tat, çay ile birlikte çok iyi gidecektir. Gün içinde ya da sabah kahvaltısında tüketebileceğiniz tarif, domatesin lezzetini sofralarınıza getirecektir. Kahvaltılık Domates Soslu Dilimler
6) Bulgur Pilavını Bir de Böyle Deneyin
Sevilen bir yemek olan bulgur pilavını daha da lezzetli hale getirmek için domatesi kullanabilirsiniz. Domatesli bulgur pilavını, birçok farklı sulu yemekle beraber keyifle yiyebilirsiniz. Domatesli Bulgur Pilavı
7) Makarnaların Vazgeçilmezi
Makarnalara en çok eklenen soslardan birisi de domates sosu olmaktadır. Domates soslu makarna ile bu popüler yemeğe zengin bir tat katabilirsiniz. Domates Soslu Makarna
8) Pratik ve Lezzetli Bir Sos
Yemeklerde sıklıkla kullanılan domates sosunu pratik bir biçimde hazırlayabilirsiniz. Bu enfes sosla birçok yemeğin kıvamını ve tadını ortaya arttırabilirsiniz. Kolay Domates Sosu
9) Domatessiz Yapamayanlar İçin İdeal: Domates Kurusu
Kurutma, domatesi sofralarında farklı şekillerde kullanmak isteyenler için oldukça iyi bir saklama yöntemidir. Bu şekilde elde edebileceğiniz domates kursunu salatadan yemeklere, çorbadan kısıra kadar birçok tarifte kullanabilirsiniz. Domates Kurusu
10) Yemek Keyfinizi Turşuyla Tamamlayın
Turşu, mutfak kültürümüzde önemli bir yere sahiptir. Sağlıklı ve özgün bir tat olarak öne çıkan domates suyunda turşu, yemeklerinize başarılı bir biçimde eşlik edecektir. Domates Suyunda Turşu
11) Çay Saati İçin Nefis Bir Atıştırmalık
Domates, biber ve peyniri bir araya getiren poğaça tarifi, çay saatlerinin favori atıştırmalığı haline gelecektir. Misafirlerinize ikram edebileceğiniz poğaçaların görünüşüyle sunumunuzu da güzelleştirebilirsiniz. Peynirli ve Domatesli Biberli Poğaça
12) Çorba Sevenlerin Gözdesi
Sofraların vazgeçilmezi olan çorba çeşitleri arasında domates çorbası, kıvamı ve tadıyla öne çıkmaktadır. Süt ile zenginleşen bu lezzetli tarifi kaşar ile süsleyip servis edebilirsiniz. Domates Çorbası
Domatesli tarifler için sitemizi ziyaret edebilirsiniz.
İlk yorumu sen yaz.
Yaptığın yorumlarla diğerlerine yardımcı ol.