Tirşik Nedir? 9 Faydası, Nasıl Yapılır?

Tirşik: Yılda 7 Kez İçeni Hastalıklardan Korur!

Tirşik nedir, tirşik ne demek kelime anlamı nedir sorularıyla yazımıza başlayalım. Tirşik Kürtçe kökenli bir kelimedir ve acımsı anlamına gelir. Ayrıca insanlar için ne yaptığı belirsiz ve aynı zamanda bir söylediği ötekini tutmayan anlamında da kullanılır. Bazı yazılarda “tırşik” bazı yazılarda “tirşik” yazımıyla karşılabilirsiniz, iki yazım da aynı otu anlatmak için tercih edilmektedir.

Tırşik aynı zamanda Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde domatesli sebze yemeklerine verilen isimdir. Kasım ile mart aylarında dağ ve tarlalarda kendiliğinden yetişen tirşik otu ise bir yaban pancarı türüdür.

Zehirli bir bitki olan tirşik, çiğ olarak ağza değdiğinde toksik etki yaratır ve hafif kabarcıklar oluşmasına neden olur. Bu sebeple doğrarken de eldiven takılması tercih edilir. Bitkinin içeriğinde yer alan saponin ve alkaloid bileşenler hem yumruda hem de taze yapraklarında zehir etkisi yaratır.

Aslında bu iki bileşen hemen hemen her bitkinin yapısında belirli oranlarda yer almaktadır. Ancak tirşik bitkisinde bu oran oldukça yüksektir. Bitki kurutulduğunda ya da haşlandığında bu zehirli maddelerin etkisi azalmaktadır.

Tirşik Nedir?

• Halk dilinde Andırın otu olarak bilinen tirşik otu Akdeniz iklimini seven bir bitkidir.
• Tırşik Andırın doktoru olarak da anılır, bu isimde ota doktor benzetmesi yapılması elbette bitkinin şifalı yapısı nedeniyledir.
• Adana, Osmaniye, Kahramanmaraş ve özellikle de Kahramanmaraş’ın Andırın yöresinde yetiştirilen tirşik bitkisi ile çorba yapılır. Kış mevsiminde bu yörelerde sıklıkla yapılan tirşik çorbası Gâvur dağına özgü bir çorbadır.
• Nivik, yılanyastığı, kabargan, yılan otu, ayıkulağı, gavur pancarı ve yaban pancarı gibi isimleri de bulunan tirşik bitkisinin büyük yapraklı ve küçük yapraklı olmak üzere iki çeşidi vardır.
• Büyük yapraklı tirşik bitkisi zehirli özelliklere sahiptir. Özellikle çiğ olarak tüketildiğinde öldürücü etkiye sahip olan tirşik, Çukurova bölgesinde en sık kullanılan bitkilerden biridir.
• Çorba ve yemeklerde kullanılan tirşik otu doğru tekniklerle pişirildiğinde sağlığa faydaları ile dikkat çekmektedir.
• Tirşik çorbası özellikle Kahramanmaraş’ta meşhurdur.
• Tirşik bitkisi yenilebilmesi için mutlaka haşlanması ya da kurutulması gereken bir bitki çeşididir.
• Aç karnına tirşik otu tüketimi bağırsak kurtlarını düşürücü etkiye sahiptir ve gastrit gibi mide rahatsızlıklarına çok iyi gelir.

Tirşik Otu Faydaları Nelerdir?

• Tirşik otu iştah açıcıdır. Zayıf ve iştahsız insanların tirşik bitkisi kullanmaları tavsiye edilir.
• Mide salgısını ve tükürük bezlerinin çalışmasını hızlandırır. Hazımsızlık ve sindirim problemi çekenlere faydalıdır.
• İdrar söktürücü bir bitki olan tirşik otu aynı zamanda idrar enfeksiyonunun tedavisinde de etkin bir rol oynar.
• Ateş düşürücü özelliğe sahip olan bitki kış hastalıklarına meydan okur, kansızlığa da faydalıdır.
• Tirşik otunun taze yaprakları vücutta oluşan çıban problemlerini ve basuru tedavi edici etkiye sahiptir. Oluşan yaraların hızla iyileşmesini ve kapanmasını destekler.
• Antioksidan içeriğe sahip olan tirşik vücudun bağışıklık sistemini güçlendirir ve vücut direncini arttırarak hastalıklara karşı korur.
• Tirşik otu kullanılarak hazırlanan macun sedef hastalığının tedavisinde fayda gösterebilir.
• Halk arasında bilinen bir özelliği de yılda 7 kez tırşik çorbası içenin o yıl boyunca hiç hastalığa yakalanmayacağı düşüncesidir.
• Tirşik bitkisi faydaları sayesinde, kansere yakalanma riskinin bile düştüğü söylenmektedir.

Tirşik Çorbası Faydaları Nelerdir?

• İçeriğinde yüksek oranda antioksidan bulunduran tirşik çorbası grip, nezle gibi soğuk algınlıklarında vücudu destekleyerek mikroplara karşı korur.
• Kansere karşı vücut hücrelerini korur ve kanserli hücrelerin yayılmasını engeller. Aynı zamanda kemoterapi sırasında oluşan hücre hasarlarını en aza indirger.
• Sindirim ve boşaltım sistemini düzenleyicidir. Mide ve bağırsaklarda oluşan gazları söker ve kabızlığı önler.
• İltihap sökücü etkisi ile iltihaptan kaynaklanan böbrek hastalıklarına iyi gelebilir.
• Toksin maddelerin vücuttan atılımını kolaylaştırır ve metabolizmayı hızlandırır. Yağ yakımını da hızlandıran tirşik çorbası zayıflamaya yardımcı olabilir.
• Ancak iştah açıcı özelliği de göz önünde bulundurulmalıdır.
• Yüksek oranda lif içeren tirşik çorbası kolon kanseri riskini azaltır. Yüksek posa içeriği midede geç sindirime uğrayarak kan şekerini kademeli olarak yükseltir ve uzun süre tokluk hissi sağlar.
• Şeker, gut ve romatizmal hastalığı olanların tirşik çorbası tüketmesi önerilir.

Tarif için: Tırşik Çorbası (Andırın Doktoru)

Tirşik Nasıl Yapılır?

Tirşik çorbası yapılırken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta fermantasyona uğratılması yani bir gün bekletilmesi gereklidir.Zehirli bir ot olduğu için yıkanması ve doğranması sırasında eldiven kullanmanız gerekebilir.

• Tirşik yapımı için yoğurt, un, sarımsak, buğday, nohut ve tirşik otu kullanılır.
• Çorba için tirşik otu ince ince doğranır. Bir tencere içerisine yoğurt, un ve su karıştırılır.
• Yoğurtlu karışımın içine doğranan tirşikler de eklenerek ocağın altı yakılır ve yavaş yavaş karıştırılarak yoğurt kesilmeden ocaktan alınır.
• Bu aşamada kaynatılmaması gereken karışımın sıcaklığı mayalama ayarında olmalıdır. Ocaktan alınan karışımın ağzına bir kapak kapatılır.
• Daha sonra tencere sarılarak ertesi güne kadar mayalanmaya bırakılır. Ertesi gün daha önceden haşlanmış buğday, nohut ve mayalanan karışım düdüklü tencereye alınarak yaklaşık 1,5 -2 saat kadar pişirilir. Pişen tirşik çorbasının içine sarımsak dövülerek servis edilir.
• Tırşik çorbası konserveleme yöntemi ile kavanozlara doldurularak 3-4 ay boyunca tazeliğini koruyabilir.
• Tirşik çorbası olarak bilinen tirşik yemeği Adana ilimizin de ünlü bir yemeğidir.

Şifalı 5 Farklı Tirşik Yemeği

1) Tırşik Ekşilemesi

Kahramanmaraş’ın meşhur tırşik çorbasına kıyasla daha kolay yapılan bir tariftir tırşik ekşilemesi. En az tırşik çorbası kadar da besleyici ve sağlıklıdır. Hatay’ın yöresel yemeklerinden bu tarifi elinizin altında tırşik otu varsa bol nar ekşisi ve limon suyu ile hazırlayabilirsiniz. İçerisine bulgur veya pirinç atarak pişirebilirsiniz. Tirşik otu en leziz şekilde nasıl değerlendirilebilir diye düşünüyorsanız tirşik ekşilemesi güzel bir alternatiftir. Tirşik Ekşilemesi (Hatay Yöresi)

2) Tırşığın Diyarbakır Buluşması

Diyarbakır usulü tırşik yapmak için öncelikle sebzelerinizi hazır etmelisiniz. Patates, patlıcan, domates, biber ve kuru soğan kullanılarak hazırlanan Diyarbakır usulu tırşık yemeği küp küp kesilen minik sebzeler ile iştah açıcı bir görünüme sahip olur. Diyarbakır usulü olan tırşık yemeği içerdiği vitamin ve zengin mineraller nedeniyle hem sağlığa hem de damak tadına hitap eder. Aileniz ve misafirleriniz için hazırladığınız tırşık yemeğini ana yemek olarak kullanabileceğiniz gibi meze ya da yardımcı yemek olarak da kullanabilirsiniz. Diyarbakır Usulü Tırşık

3) Şifa ile Buluşan Maraş Usulu Tirşik

Kahramanmaraş tırşik çorbası tarifi ile damak çatlatmaya hazır mısınız? Yöresel bir ot olan ve zehir içeren tırşığın usta ellerde şekillendiği Maraş usulü tirşik farklı lezzeti ile sofranıza şifa getirir. Yaban pancarı olarak bilinen tirşiğin ince ince doğranarak mayalanması ile hazırlanan tirşik zahmetli ama bir o kadar da lezzetli bir çorbadır. Adım adım kurallarına uygun bir şekilde Maraş usulü tırşığı yapabilir bu farklı ve ilginç çorbanın tadına bakabilirsiniz. Maraş Usulü Tirşik

4) Pazı ile Tirşiğin Muhteşem Buluşması

İrmik, bulgur, pazı, kuyruk yağı ve kıyma kullanılarak hazırlanan tirşikli ekşili sulu köfte daha ilk lokmasında damaklarda kalıcı bir lezzet bırakır. Mis gibi nane kokusu ile baş döndüren tirşikli ekşili sulu köfte muhteşem lezzetinin yanı sıra sağlığa faydalı yönleri ile de sofralarınıza yakışır. Aynı zamanda Irak’ta da yöresel bir yemek olarak tüketilen tirşikli ekşili köfte misafirleriniz için lezzetli bir ana yemek olmaktadır. Tırşik Hakkari bölgesinde nasıl yorumlanmış merak edenlere ekşili tırşik çorbası ile ekşili sulu köfte karışımı olan pazılı tarifimizi öneriyoruz.Yöresel Tirşik Yemeği

5) Çorbanın En Şifalı Hali

Yoğurtlu tırşik çorbası ile damaklarda yoğun bir lezzet bırakmak isteyenler için Tırşık Andırın doktoru çorbası doğru seçim olacaktır. Yöresel bir lezzet olan tirşik çorbası hem lezzeti hem de faydaları ile göz doldurur. Nohut, yoğurt, yarma kullanılarak hazırlanan tirşik çorbası faydası ve sımsıcak lezzeti ile sofralarınıza şifa dağıtır. Tirşik Çorbası (Andırın Doktoru)

Turp Otunun Hiç Duymadığınız 9 Faydası

Çoban Çökerten Otunun 8 İnanılmaz Faydası

Şevketi Bostan Otu Nedir? Faydaları Nelerdir?

Isırgan Otu Suyu Faydaları, Saça Nasıl Uygulanır?

Yapışkan Andız Otu Faydaları: Kanser Tedavisinde Kullanımı