B12 Nelerde Bulunur? Eksikliği Nasıl Giderilir? B12 Kaynağı Besinler

İçindekiler

B12 Vitamini Hakkında Her Şey

İnsan vücudu yaşamı boyunca birçok dış etkene maruz kalır. Solunan hava, içilen su, yenilen besin, temas edilen topraktan alınan zararlı toksik, yani zehirli maddeler başta olmak üzere yaşanılan enfeksiyon hastalıkları sonucu vücutta geri kalan bazı mikroplar da bedene zarar verir. İnsan; idrar, terleme, safra oluşumu, solunum ve dışkılama gibi doğal yöntemlerle bu zararlı toksiklerin bir kısmını dışarıya atar. Peki ya kalan kısım?

İşte bu noktada devreye giren, vücudun kendi içinde barındırdığı zehirden kendini arındırma işlemine detoksifikasyon adı verilir. Eğer B12 vitamin eksikliği söz konusu olursa o zaman detoksifikasyonun önemli bir halkası zayıflar. Yani sistem doğru çalışmaz. DNA’nızın sağlığı, vücudunuzda bazı reaksiyonların gerçekleşmesi, sinir hücrelerinin ve alyuvarların problemsiz varlığını sürdürmesi de B12 normal değeri ile mümkündür.

B12 Vitamini Nelerde Var?

B12 vitamini maalesef bazı diğer vitaminler gibi vücut tarafından üretilmeyen vitaminler içerisinde yer alır. Bu nedenle B12 takviyesi zorunlu bir ihtiyaçtır. Bu takviye B12 tableti, B12 iğnesi şeklinde ilaç olarak alınabileceği gibi, besinlerden de elde edilebilmektedir. İleri düzeyde B12 eksikliği görülmediği sürece ilaç takviyesi önerilmez ve pek çok doktor, bu sorunu ilk olarak doğal yolla, yani gıdalarla çözmeye çalışır.

B12 vitamininin bolca bulunduğu besinlerin tüketiminde bazı hususlara da dikkat edilmesi önerilir. Yapılan araştırmalar, takviye şeklinde alınan C vitamininin besinler aracılığı ile alınan B12 vitaminini etkisizleştirdiğini belirtirken potasyum ve folik asit takviyelerinin de B12 eksikliğini maskelediğini açığa çıkarmıştır. Uzmanlar, bu nedenle B12 takviyesi almadan önce doktor kontrolünden geçilmesi gerektiğini söyler.

Deniz Mahsulleri: B12 vitaminin bulunduğu besinlerin ana noktası ise hayvansal besinlerdir. Bunlardan biri deniz mahsulleridir. En fazla B12 vitamini içeren besin ise balık yumurtasıdır. 50 gram balık yumurtası tükettiğinizde günlük almanız gereken B12 vitamininin 5 katını almış olursunuz. Eğer tercihinizi 15 gramlık bir ahtopottan yana kullanırsanız günlük B12 vitamin ihtiyacının tamamını karşılamış olursunuz. 100 gram olmak üzere uskumru, somon, ton balığı, sardalye, midye ve istiridyeden birini tükettiğinizde de günlük B12 vitamin ihtiyacınızı fazlasıyla alırsınız.
Et Ürünleri: Et de B12 vitamini bakımından oldukça zengin bir besindir. Ciğer ise (kuzu, sığır, dana, ördek, hindi ve kaz) et ürünleri içerisinde en fazla B12 vitamini barındıranlardandır. Dana kıyma ve sığır eti de B12 takviyesi açısından son derece fayda sağlarken100 gramlık kuzu eti günlük ihtiyaç duyulan B12 vitamin oranının yarısından fazlasını size sunar.
Süt Ürünleri: B12 vitamini açısından oldukça faydalı olan besinlerden bir diğeri süt ürünleridir. Her ne kadar deniz mahsulleri ve et kadar yeterli düzeyde B12 takviyesi sağlamasa da süt ürünleri içerisinde de B12 bulunur. Bazı peynir çeşitleri B12’nin yanı sıra kalsiyum ve protein açısından zengindir. 100 gramlık beyaz peynir günlük B12 vitamin ihtiyacının üçte birini, bir yumurta akı ise altıda birini karşılar.

B12 Eksikliği Nasıl Giderilir?

B12 eksikliği yukarıda dile getirdiğimiz şekilde besin takviyesi ile en kolay şekilde giderilir. Ancak sadece besinlerle B12 eksikliğinin giderilmesi için vücuttaki B12 oranının az ölçüde eksik olması gerekir. Bunu belirlemek için ise ihtiyacınız olan doktorunuza danışarak B12 testi yaptırmaktır. B12 eksikliğinin nasıl giderileceği bu eksikliğe neden olan bulguların saptanmasıyla açığa çıkar. Yani sorunun nedenini bulmak o sorunun nasıl ortadan kaldırılacağının işaretini verir.

B12 eksikliğinde birçok neden mevcuttur. Bunların başında beslenme gelir. Özellikle de hayvansal gıda tüketimi çok az olan ya da vejetaryen beslenmeyle yaşayan kişilerde B12 vitamin eksiliği yaygın olarak kullanılır. Bu sorunun giderilmesi için ise B12 takviyesi önerilir. Çünkü sebze türü besinlerde B12 vitamini ne yazık ki bulunmaz. Mide küçültme ya da mide kelepçesi takma gibi operasyonlar geçiren kişilerde B12 eksikliğine fazlasıyla rastlanır. Bunun nedeni midenin B12 emilimini sağlıklı yapamamasıdır. Bu noktada da yine B12 takviyesi alınır.

Bazı hastalıklara maruz kalan kişilerde de bu sorun yaşanmaktadır. Vücut, alınan gıdaları belli yöntemler ve belli bir sistem ile işler. Bu işlem doğru şekilde çalışmadığında da ortaya B12 eksikliği çıkar. Crohn ve çölyak hastalıklarını buna örnek gösterebiliriz. Bu hastalıklar besinlerin vücut tarafından işlenmesinde sorun yaratır. Bu noktada B12 eksikliği besinlerle giderilememektedir. Bu nedenle vitamin takviyesine ya da B12 iğnesi tedavisine başvurulabilir.

B12 düşüklüğü yaratan nedenlerden diğerleri ise şu şekilde sıralanabilir: 50 yaş ve üzerinde olmak, düzenli olarak alkol tüketmek, mide asidi üretiminde sıkıntı yaşamak, zayıflamaya dayalı cerrahi operasyon geçirmek ve diyabet ilacı kullanmak. B12 eksikliğinin giderilmesi sayılan tüm bu olası sorunların kişide hangi düzeyde olduğuyla da akalalıdır.

B12 Eksikliği Nelere Yol Açar?

Kilo kaybı, iştahsızlık, kabızlık, yorgunluk, el ve ayaklarda sıkça yaşanan karıncalanma gibi belirtiler B12 eksikliğinin birer göstergesi olarak kabul edilir. B12 eksikliğinin ağır şekilde görüldüğü durumlarda ise kalıcı sinir sistemi tahribatları ve kronik hastalıkların açığa çıktığı bilinmektedir.

Mental fonksiyonlarda bozulma, kansızlık, işitme siniri iltihabı, reflekslerde ve ağrı duyusunda azalmanın yanı sıra sarılık, zihinsel birçok bozukluk ve hastalıklara kolay yakalanma sorunları da B12 eksikliği sonucunda oluşur.

B12 Kaç Olmalı?

B12 testi aracılığı ile kan dolaşımında bulunan B12 vitamininin miktarı ölçülür. B12 testi sonuçları doktor tarafından incelenmelidir. B12 değerinin normal sayılan ölçüsü konusunda bugüne kadar çok sayıda uzman ismin farklı değerleri savunması ise kafa karışıklığına sebep olmaktadır.

Prof. Dr. Osman Müftüoğlu konu ile ilgili yazdığı iki farklı köşe yazısının birinde B12 değerini en az 750 – 1000 arasında olması gerektiğini savunurken diğerinde ise bu değerin 500 – 700 arasında normal sayılabileceğini dile getirir.

Prof. Dr. Canan Karatay ise B12’nin 1000 pg/ml olması gerektiğini belirtir ve değer 800’ün altında ise B12 eksikliği söz konusudur diye ekler. Ancak B12 normal değeri yaşa göre de değişiklik gösterir. Zira yetişkin bir insan ile bir bebeğin günlük ihtiyaç duyduğu B12 vitamin değeri aynı değildir. 0 – 6 aylık arası: 0,4 mcg (mcg: miligramın binde biri) 4 – 8 yaş arası: 1.2 mcg, 14 – 18 yaş arası: 2.4 mcg, 19 yaş üstü yetişkinler: 2.4 mcg ve hamilelik döneminde de 2.6 mcg B12 normal değeri olarak kabul edilir.

B12 Vitamini Ne İşe Yarar? Faydaları Nelerdir?

B12 faydaları oldukça fazladır. Bu faydalar şu şekilde sıralanabilir:

B12 vitamini hücre yaşlanmasının önüne geçmek, sinir hücrelerinin onarılması ve karbonhidratların enerjiye çevrilerek yağın azaltılmasında önemli rol oynar.
B12 vitamini vücudu kalp ve damar hastalıklarına karşı korur. Felç ve yüksek tansiyon riskini, damarı koruma yöntemiyle büyük oranda azaltır.
Derinin yenilenmesi ve yeni hücrelerin üretilmesinde de B12 vitamini büyük görev üstlenir. Yine sağlıklı tırnak, cilt ve saç için B12 olmazsa olmazdır.
B12 faydaları içerisinde önemli olan bir diğer husus da kilo kontrolüdür. Vücut enerjisini arttırır, böylece yorgunluk ve halsizlik gibi sorunların görülmesini engeller.
Şeker metabolizmasını düzene koyarak unutkanlığın önüne geçer.
Karaciğer, akciğer, meme, prostat ve kolon kanserlerine karşı koruyuculuk yapar.
Vücutta DNA ve RNA oluşumunda önemli bir rol oynar.
Beyinde sinir iletimini düzenler ve asetilkolin üretimini artırır. Bu da Alzheimer oluşumunu engeller.