Yüksek Tansiyon Belirtileri, Nedenleri, Nasıl Düşürülür?

İçindekiler

Türkiye’de 20 Milyon Kişi Hipertansiyon Hastası!

Tansiyon, dolaşım sistemi atardamarları içindeki kan basıncı olarak tanımlanır. Vücuda gerekli oksijenin gitmesini ve organların düzenli çalışmasını sağlar. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre ideal tansiyon genel olarak 12/8’dir. Tabii bu bazı durumlarda kişiden kişiye göre değişebilir.

Örneğin; hayatınız boyunca düşük tansiyon taşımış biriyseniz (örneğin 9/6), ilerleyen yaşlarda tansiyonunuzun 12/8 olması, sizin için yüksek tansiyon olarak tanımlanabilir. Yüksek tansiyon rahatsızlığınız varsa korkmayın; bu yazımızda bilmeniz gereken her şeyi bir araya getirdik. Başlıyoruz:

Yüksek Tansiyon Nedir?

Yapılan araştırmalara bakıldığında Türkiye’de 40 yaşın üstündeki her iki kişiden biri hipertansiyon hastası. Kilo yatkınlığı sebebiyle de kadınların sayısı erkeklerden daha fazla.
Peki dünya üzerinde 1 milyar insanın, Türkiye’de ise yaklaşık 20 milyon insanın muzdarip olduğu yüksek tansiyon nedir?
Tıbben bakıldığında, atardamarlardaki kan basıncının yükseldiği kronik bir durumdur.
Bu basınç artışı sonucunda, kalp kanın damarlarda dolaşımını sağlamak için normalden daha fazla çalışmak zorunda kalır.
Dinlenme halinde ölçülen tansiyonun sürekli 14/9 ve üzerinde bir seviyede olması, yüksek tansiyon olarak açıklanır.
Yüksek tansiyon değerleri; yaş, cinsiyet, ırk ve fiziksel durum fark etmeden herkeste görülebilirken, hastane koridorlarında en sık rastlanan rahatsızlıktır.
Başta Dünya Sağlık Örgütü olmak üzere yetkin birçok organizasyon, yüksek tansiyona dikkat çekmek için çalışmalar yapmaktadır.
Bu bağlamda, her yıl 17 Mayıs Dünya Hipertansiyon Günü olarak kutlanmaktadır.

Yüksek Tansiyon Belirtileri Nelerdir?

Etrafınıza baktığınızda yüksek tansiyon hastası olan fakat bunun farkında olmayan pek çok insanla karşılaşmanız mümkündür.
Çünkü hipertansiyon, uzun yıllar boyunca kendini göstermeyen sinsi bir hastalıktır. Öyle ki hastaların %45’i hipertansiyonu olduğunu bilmiyordur.
Hipertansiyon kendini göstermeye başladığında ise enseden alın bölgesine yayılan yüksek tansiyon baş ağrısı, yüksek tansiyon burun kanaması, kulak uğultusu ve kulak çınlaması, baş dönmesi, çarpıntı, terleme, sık idrara çıkma, görme bozukluğu gibi belirtiler oluşur.
Öte yandan vücudun ihtiyaç duyduğu şekilde kan basıncının yükselip azalmasına günlük kan basıncı değişiklikleri denir ve gerekli takip yapılmadığında bu değişiklikler yüksek tansiyon teşhisine yol açabilir.
Bu yalancı tansiyon teşhisiyle de yanlış tedaviler uygulanabilir.
Bu yüzden yüksek tansiyon tanısı konmadan önce profesyoneller tarafından en az üç kez cıvalı tansiyon aleti ile doğru ölçüm yapılması gerekir.

Yüksek Tansiyon Neden Olur?

Yüksek tansiyonun kalıtımsal ve çevresel faktörlere bağlı olarak pek çok sebebi vardır:

Genler: Ailesinde yüksek tansiyon hastalığı olan kişilerin de bu hastalığa yakalanma ihtimali, normalden fazladır.
Yaş ve Hareketsiz Yaşam: Yaş almayla beraber kalbin elastikiyetini kaybetmesiyle kan basıncının yükselmesi bilinen bir gerçektir. Ancak eskiden ileri yaş hastalığı olarak adlandırılan hipertansiyon, günümüzde 13 yaşındaki çocuklarda dahi görünebilmektedir. Aynı zamanda, bazen iş yoğunluğundan, bazen yaş durumunun ve sağlık durumunun müsait olamamasından kaynaklanan hareketsizlik hali, yine yüksek tansiyona davetiye çıkaran sebeplerdendir.
Fazla Kilo ve Diyabet Hastalığı: Birbirini tetikleyen bu kilo ve diyabet hastalığı sorunları olan kişilerde, yüksek tansiyon görülme sıklığı %40 civarındadır.
Alkol ve Sigara Tüketimi: Pek çok hastalığa yol açtığı gibi alkol ve sigara tüketimi, yüksek tansiyonun da ana sebeplerindendir. Yüksek tansiyon alkol ile bağlantılı olabileceği gibi farklı uyuşturucu maddelerle de ilgili olabilmektedir.
Gerektiğinden Fazla Tuz Alımı: Türkiye tuz tüketimi konusunda dünyada ilk sıralarda yer alıyor. Hipertansiyonu olan hastaların tuz alımını minimum seviyeye indirmeleri gerekir.
Stres: Bazen iş yoğunluğunun, bazen ailevi sorunların ya da sağlık sorunlarının, kişiyi olumsuz etkileyecek gelişmelerin yol açtığı stres yüksek tansiyonu tetikleyebilir.
Bazı Rahatsızlıklar: Yüksek tansiyon neden olur sorusunun cevabı bazen farklı hastalıklarda saklıdır. Obstrüktif uyku apnesi, böbrek ve böbrek üstü bezi sorunları, tiroid yüksek tansiyonu tetikleyebilmektedir.

Yüksek Tansiyon Nasıl Düşürülür?

Yüksek tansiyon belirtilerini gözden geçirdikten sonra şimdi sıra yüksek tansiyon tedavisi içinde tansiyonunuzu düşürmek için neler yapmanız gerektiğine geldi.
Öncelikle mutlaka doktor kontrolünde ilerlemelisiniz. Yüksek tansiyon ilaçları, doktorun söylediği şekilde kullanılmalı. Bunun yanında yaşam tarzınızda yapacağınız bazı değişiklikler tansiyonunuzu kontrol altında tutmanız için çok önemlidir.
Yüksek tansiyon beslenme alışkanlıklarınızı gözden geçirmeniz gerektiğinin kanıtıdır. Bununla birlikte fazla kilolarınızdan kurtulmalısınız.
Düzenli egzersiz yapmak hem kalp damar sağlığı için hem de kilonuzu kontrol altında tutmak için çok önemlidir.
Hala alkol ve sigara tüketenler varsa, bunlardan da bir an önce kurtulmanın yolunu aramalılar. Güneşten D vitamini almalısınız.
Stresle baş etmenin yollarını bulmalısınız. Üzerinizdeki stresi azaltacak, kafanızı biraz olsun meşgul edecek ilgi alanları, hobilerle uğraşmak herkese iyi gelir. Yoğun stres altında çalışan kişiler, işlerini değiştirmeyi dahi düşünebilirler.
Yüksek tansiyon akupunktur noktaları kullanılarak da dengelenebilmektedir. Özellikle stres nedeniyle yükselen tansiyonu düşürmek için boynun yan taraflarına yukarıdan aşağı ve kulağın yüzle birleştiği elmacık kemiklerinin hafif gerisinde kalan kısma dairesel masajlar yapmak kişiyi rahatlatabilmektedir. Akupunktur merkezlerinde ise daha profesyonel uygulamalar yapılmaktadır.

En lezzetli, besleyici ve sağlıklı salatalar için: Salata & Meze & Kanepe

Yüksek Tansiyon Zararları Nelerdir, Nelere Yol Açar?

Türkiye’de hipertansiyon yeterince ciddiye alınan bir konu değil. Kendini açıkça belli eden bir hastalık olmadığı için genellikle göz ardı edilir. Ama sebep olacağı büyük zararları görünce, siz de kendiniz için bir şeyler yapmaya karar verip bu hastalıktan kendinizi olabildiğince koruma yollarına dikkat kesileceksiniz.

Basitçe anlatmak gerekirse; yüksek tansiyon tedavi edilmediği sürece, kalbin iş yükünü artırır; kalbin ve organların, normalden daha fazla basınca maruz kalmasına sebep olur.
Yüksek kan basıncı yaptığı zaman kalp kası, kanı pompalayabilmek için kalınlaşır.
Kalp kası kalınlaşması sonucunda, kanı pompalarken işlevini yerine getiremediği için kalp yetmezliğine sebep olabilir.
Daralan damarlarda oluşan pıhtı, inme yaşanmasına sebep olabilir.
Bir diğer olumsuzluk olarak yüksek kan basıncı, kontrol altında tutulmadığında, beyindeki damarların zarar görmesine ve yırtılmasına sebep olabilir.
Aynı zamanda göze giden damarlara da zarar verip görme kaybına yol açabilir.
Böbreklerin görevini yerine getirebilmesi için ihtiyaç duyduğu sağlıklı damarlar, yüksek kan basıncı sonucunda zarar görür ve böbrek hastalıklarına davetiye çıkarır; böbrek yetmezliği dahi görünebilir. Hipertansiyon genelde sessizce ilerlediği için kişi fark edene kadar felç geçirme ihtimali vardır.

En kolay ve sağlıklı tüm diyet yemekleri için: Diyet Yemekleri

Yüksek Tansiyonda Beslenme Tüyoları: DASH Diyeti

Neredeyse her hastalıkta olduğu gibi yüksek tansiyon beslenme ilişkisi oldukça kuvvetlidir ve uygun öğün listeleri ile tansiyonu dengelemek genelde mümkün olabilmektedir.

Yüksek tansiyon diyeti olarak da bilinen DASH, Türkçesiyle açıklamak gerekirse; “Hipertansiyonu Durdurmak İçin Beslenme Yaklaşımları”dır. Bu yaklaşımlar bir diyet listesinden çok beslenme tarzıdır. Ve iyi bir haber; bu yaklaşımlarla tansiyonunuzu kontrol altında tutarken, fazla kilolarınızdan da kurtulabilirsiniz.

Geleneksel yöntem olarak yüksek tansiyon sarımsak, soğan, limon ile birlikte posalı ve potasyum, magnezyum içeren, tansiyonunuzu dengelemeye yarayan gıdalar almanızı gerektirir. Bunun yanında yüksek tansiyona iyi gelen şeyler, DASH ilkeleriyle kısaca sıralanırsa:

Su içmek dünyanın en kolay şeyi ve sayısızca faydasının yanında yüksek tansiyon hastalığına da iyi geliyor; fakat insanlar kimi zaman üşendiğinden, kimi zaman unuttuğundan su içmeyi atlıyor. Yüksek tansiyon hastasıysanız bol su tüketmelisiniz.
Yağ, karbonhidrat ve protein alımını dengelemelisiniz. Şok diyetler uygulamak yüksek tansiyon hastasına uygun değil.
Yüksek tansiyon düşürme denince akla ilk tuz gelir. Tuz tüketiminizi en aza indirgemelisiniz, onun yerine tat vermek için limon, baharat gibi malzemeleri kullanmalısınız. Özellikle turşuda, ketçapta, zeytinde, salamura ve konserve besinlerde, cipslerde, hazır çorbalarda, tuzlu kuru yemişlerde tuz miktarı fazla olduğu için uzak durmakta fayda var.
Yüksek tansiyona ne iyi gelir derseniz tuzun iyi gelmediğini belirttiğimize göre tuzsuz yiyecekler de dolaylı olarak yüksek tansiyonla savaşır diyebiliriz. Düşük tuz oranlı gıdalar tansiyon ilacı alıyorsanız daha iyi sonuçlar almanızı da kolaylaştırır.
Hayvansal yağları ve kırmızı et tüketimini azaltmalısınız, mümkünse haftada iki kez balık tüketmelisiniz ve derisiz kümes hayvanlarını sofranıza eklemelisiniz.
Az yağlı ya da yağsız süt ve süt ürünleri tüketimini, protein ve kalsiyum ihtiyacınız için artırmalısınız.
Şekerin kendisi ve şeker eklenerek elde edilen yiyecek ve içecekler tüketmemeye dikkat etmelisiniz. İhtiyaç duyduğunuz şeker, meyvelerde mevcut.
Bol bol meyve ve sebze tüketmelisiniz. Özellikle portakal, kavun, karpuz, kuru üzüm, avokado; fasulye, patates, domates gibi besinler çok yararlı.
Özellikle ara öğünlerde meyve alımını atlamamalısınız.
Doymuş ve trans yağlı yiyeceklerden uzaklaşmalısınız. Zeytinyağı tüketebilirsiniz.
Posası çok olan lifli tahıl ve karbonhidratlar tüketmelisiniz. Öğünlerinizde ekmek tüketecekseniz tam tahıl ürünlerini seçmelisiniz ve salatayı mutlaka öğünlerinize eklemelisiniz.
Yüksek tansiyon bitkisel tedavi önerileri arasında yatıştırıcı olarak çaylar genellikle önerilmektedir. Doktora danıştıktan sonra kullanılması sağlıklı olan bitkiler içinde testere dişli aslan pençesinin birçok kişi için tansiyon düşürücü etkisi olduğu gözlenmektedir.