Glikoz Nedir? Zararları, İçeren Besinler

Glikoz Sağlıklı Mı Tehlikeli Mi?

Karbonhidratların temel yapı taşı olan glikozun vücudumuzda çok önemli bir görevi var: Tüm enerjimizi bu maddeye borçluyuz. Glikoz, karbonhidrat içeren birçok besinde doğal olarak bulunur. Bu besinleri tükettiğimizde doğal yollarla vücudumuzun ihtiyaç duyduğu glikozu almış oluruz. Glikoz özellikleri ve işlevi bakımından vücudumuzun temel ihtiyaçlarından biridir.

Bu yazımızda sizler için son dönemin popüler konularından biri olan glikozu mercek altına aldık. Glikozun zararları var mı, glikoz içeren besinler nelerdir? Tüm bu soruların cevapları yazımızın detayında sizleri bekliyor.

Şeker Hastaları Ne Yemeli? Nasıl Beslenmeli? En Sağlıklı Tavsiyeler

Glikoz Nedir?

• Yunanca “tatlı” anlamına gelen glikoz, karbonhidratların temel yapı taşıdır.
• Vücudumuzda çok önemli bir görevi vardır; temel enerji kaynağımızdır.
• Halk arasında üzüm şekeri ismiyle de bilinir.
• Meyvelerde ve karbonhidrat içeren besinlerde doğal olarak bulunur.
• Karbonhidrat kaynakları vücudumuzun fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için çok önemlidir.
• Beslenmemizde yeterli miktarda karbonhidrat, protein ve sağlıklı yağları tüketmemiz gerekir.
• Ekmek başta olmak üzere unlu mamullerin tamamı, kuru yemişler, meyveler, pirinç ve patates gibi nişastalı besinler karbonhidrat bakımından zengin yiyeceklerdir. Bu besinler sindirim aşamasında parçalanarak glikoza dönüşürler.
• Bağırsaklarda emilen glikoz kana karışır. Bu sebeple kan şekeri olarak da bilinir.
• Kana karışan glikoz artık vücudumuzun temel enerji kaynağıdır.
• Vücutta gereğinden fazla glikoz varsa; ihtiyaç halinde daha sonra kullanılmak üzere kompleks karbonhidrata dönüştürülerek karaciğer ve kaslarda depolanır.
• Glikoz miktarının belirli sınırlar içerisinde olması çok önemlidir. Sağlıklı bireylerde bu fonksiyonun kontrolü pankreas tarafından salgılanan insülin ve glukagon hormonları tarafından yapılır. Bu iki hormon kandaki glikoz seviyesini düzenleyerek aşırı derecede düşmesini ve yükselmesini önler.
• Besin yoluyla alınan glikoz kana karışarak kan şekerinin yükselmesine sebep olur. İnsülin hormonu kandaki glikozun kullanılacağı hücrelere transferi işlemini gerçekleştirir. Bu sayede glikozun kanda aşırı miktarda birikmesinin önüne geçilir.
• Açlık durumunda kan şekeri düşer. Bu durumda kan şekeri seviyesini düzenlemesi için glukagon hormonu devreye girer. Bunun üzerine karbonhidratlar depolandıkları yerden salınır ve kana karışarak vücudun enerji ihtiyacı karşılanır.
• Kandaki glikozun normal sınırlar içerisinde olduğu duruma normoglisemi denir. Normalden düşük olması hipoglisemi, yüksek olması ise hiperglisemi olarak adlandırılır.
• Sağlıklı bireylerde açlık kan şekeri 70-100 mg/ dl aralığında, tokluk kan şekeri ise 140 mg/ dl değerinin altında olmalıdır.
• Kan şekerinin uzun süreli yüksek olması, bir başka deyişle vücutta glikozun aşırı derecede depolanması böbrek ve göz başta olmak üzere çeşitli organlara zarar verebilir. Hatta bu durum diyabet, böbrek yetmezliği, kronik ve ciddi hastalıklara kapı aralayabilir.

Glikozun 8 Zararlı Etkisi

Buğday ve mısır gibi tahıllardan elde edilen glikoz şurubu ürünün raf ömrünü uzatması ve ucuz olması sebebiyle firmalar tarafından sıklıkla tercih ediliyor. Besinlerden alınan glikoz genellikle aşırı miktarda depolanmazken günümüzde hazır paketli gıdalarda yer alan glikoz şurubu (glikoz şekeri, mısır şurubu) insan sağlığını olumsuz yönde etkilemektedir. İşte glikozun sağlık üzerindeki olumsuz etkileri…

1) Kan Şekeri Dengesini Bozar

• Glikoz vücuda girdiği andan itibaren kan şekeri dengesini bozar. Uzun vadede kan şekeri dengesinin alt üst olmasına sebep olur.
• Sağlıklı bir yaşam için kan şekerinin dengede olması çok önemlidir. Ancak glikoz kan şekeri dengesini bozarak şeker hastalığına adeta davetiye çıkarır.
• Şeker hastalarının glikoz içeren besinleri doktorlarına danışarak kontrollü şekilde tüketmeleri, glikoz şurubu içeren yiyeceklerden ise uzak durmaları gerekir.

2) Vücudun Hormonal Dengesini Bozar

• Glikozun bilinen en önemli zararlarından biri de vücudun hormon dengesini bozmasıdır.
• Özellikle östrojen hormonu seviyesinin yükselmesine neden olur.
• Östrojen seviyesinin kontrolsüz bir şekilde yükselmesi kansere yakalanma riskini arttırır. Kalp, diyabet, obezite gibi farklı hastalıklara kapı aralayabilir.
• Tüylenmeye veya küçük çocuklarda erken ergenliğe sebep olabilir.

3) Kansere Yakalanma Riskini Arttırır

• Yapılan araştırmalarda glikozun kanser hücrelerini beslediği ve böylelikle kansere yakalanma riskini arttırdığı ortaya konmuştur.
• Glikoz direkt olmasa da, dolaylı yollardan kansere zemin hazırlayan faktörleri arttırır.
• Hormon dengesinin bozulması, östrojen hormonunun yükselmesi kansere yakalanma riskini artıran faktörlerdir.

4) Kilo Aldırır

• İçeriğindeki maddeler vücutta yağ depolanmasına neden olur.
• Vücutta depolanan yağ zamanla kilo aldırır.
• Ayrıca östrojen hormonunun yükselmesi de kilo alımına neden olan faktörlerden biridir.
• Glikoz şurubu yağ yakımı görevini üstlenen leptin hormonunun salınımını engeller. Bu durum uzun vadede hormonları duyarsızlaştırır.
• Sürekli olarak insülin salgılar vücut kendini devamlı aç hisseder.
• İnsülin ile alınan gıdalar vücutta devamlı olarak depolanır. Kan şekeri düştükçe vücut yine kendini aç hisseder. Bu durum adeta bir kısır döngüye dönüşür. Bu döngü bir yandan hormon dengesini bozarken diğer yandan da kilo alımına neden olur.
• Ayrıca kilo alımı ve hormonal dengesizlik sebebiyle kalp ve damar hastalıklarına yakalanma riski artar.

5) Kolit Hastalığına Sebep Olabilir

• Glikoz şurubunun vücuttaki gezintisi normal şekerlerden farklıdır.
• Çocuk Hastanesi Oakland Araştırma Enstitüsü tarafından yapılan bir araştırmaya göre; glikoz şurubu bağırsaklarda emilirken daha fazla enerjiye ihtiyaç duyulur. Bu ihtiyaç ne yazık ki bağırsak bütünlüğünün sağlanması için gerekli olan enerjiden karşılanır.
• Bu durum kolit başta olmak üzere çeşitli bağırsak hastalıklarına neden olur.

6) Böbrekte Taş Oluşumuna Neden Olur

• Glikoz şurubu uzun vadede böbrekte taşların artmasına sebep olur.

7) Alzheimer Hastalığını Tetikleyebilir

• Yapılan araştırmalarda glikoz şurubunun alzheimer hastalığını tetiklediği gözlenmiştir.
• Glikoz zihnin ve bedenin enerji yakıtıdır. Ancak glikoz şurubu zihinsel faaliyetleri olumsuz yönde etkiler.
• Zihinsel bulanıklığa ve unutkanlığa sebep olur.

8) Karaciğerin Büyümesine Neden Olur

• Glikoz şurubu karaciğerin tabiri caizse düşmanıdır.
• Karaciğerin yağlanmasına ve büyümesine neden olur.
• Uzun vadede ciddi karaciğer hastalıklarına zemin hazırlayabilir.

Yüksek Glikoz İçeren Besin Grupları

Glikozun kaynağı karbonhidratlardır. Ancak tüm karbonhidratlar kan şekerini aynı hızda etkilemez. Basit karbonhidrat olarak bilinen yiyecekler kan şekerini hızlı bir şekilde yükseltirken kompleks karbonhidratlar daha yavaş yükseltir. Sofra şekeri ve beyaz un içeren yiyecekler basit karbonhidrat sınıfındadır. Pirinç, sebzeler, bulgur ve kurubaklagiller gibi besinler ise kompleks karbonhidratlardır.

Glikoz içeren besinler şu şekilde özetlenebilir:

• Sofra şekeri
• Bal
• Reçel
• Pekmez
• Marmelat
• Helva
• Şekerli meyve suları
• Meşrubatlar
• Çikolata
• Dondurma çeşitleri
• Tatlılar
• Ekmek
• Yufka
• Erişte
• Makarna
• Pirinç
• Bulgur
• Kuru baklagiller
• Patates
• Sebzeler
• Meyveler
• Yoğurt
• Süt

Glikoz Şurubu Nedir? Çok Tehlikeli 8 Zararı

21 Günlük Şeker Diyeti Listesi, Nasıl Yapılır?

Şeker Kamışı Nedir? Bilmediğiniz 10 Faydası

Şekerin Zararları – Şekeri Acilen Bırakmanız İçin 23 Neden

11 Soruda Diyabet (Şeker Hastalığı) Uzman Doktor Cevaplıyor