Kahve Sözlüğü: En Temel Terimler

Kahve Sektöründe Sık Kullanılan Terimler Kılavuzu

Kahve, ister yalnız için ister sevdiklerinizle, dünyanın en keyifli içeceklerinden biri. Özellikle son yıllarda 3. dalga kahvecilerin yaygınlaşmasıyla birlikte kahve ile ilgili terimler daha çok kullanılır oldu.

Ancak kahve sözlüğü ve kullanılan terimler hakkında bilgi değilseniz, bu terimlerin geçtiği ortamlarda kendinizi kötü hissediyor olabilirsiniz. Ama endişelenmeyin! Çünkü bu yazımızda sizler için kahve terimleri sözlüğü hazırladık. İşte A’dan Z’ye kahve terminolojisi…

Çekirdeğinden pişirme tekniklerine kahve kültürü hakkında her şey: NYT Blog Kahve kategorimizde!

Kahve Sözlüğü: En Temel Terimler

• AA: Kahve paketleri üzerinde yer alan büyük harfler çekirdek büyüklüğünü ifade eder. AA, kahve çekirdeğinin normal çekirdekten daha büyük olduğunun göstergesidir. AA aynı zamanda kahvenin kalitesini de ifade eder.
• Asidite: Kahve kavurma işlemi sırasında lezzet verici asitler ortaya çıkar. Bu asitler doğal olarak kahveye asidik bir tat kazandırır. Kahvenin kavrulma süresi ile asiditesi arasında ters orantı vardır; kahve ne kadar çok kavrulursa asiditesi o kadar düşük olur.
• Arabica: Güney Amerika’da yetişen bir kahve türü olan Arabica, dünyada en çok tercih edilen kahve çekirdeği çeşididir. Yumuşak içimlidir. Kafein oranı diğer kahve çekirdeği türlerine göre daha azdır. Tatlı ve meyvemsi bir aromaya sahiptir.
• Robusta: Arabica kahve çekirdeklerine kıyasla, daha alçak kesimlerde yetişen kahve türüdür. Diğer kahve türlerine göre daha dayanıklıdır.
• Roastery: Kahve kavurma atölyesi anlamına gelir.
• Light Roast: Kahve çekirdeklerinin hafif kavrulmasına verilen isimdir. Genellikle tarçın rengindedir. Ayrıca kahvenin orijinal tadının daha yoğun hissedilmesini sağlar. Bu kavurma türünde asidik tatlar daha baskındır.
• Medium Roast: Kahve çekirdeklerinin orta derecede kavurmasını ifade eder. Açık kahverengidir. Bu kavurma türünde de asidik tatlar ön plandadır. Orijinal tatlar çok baskın olmasa da belirgindir.
• Dark Roast: Kahve çekirdeklerinin tam kavrulmasını ifade eder. Asidite artık arka plandadır. Kahvenin tatlı aroması daha ön plandadır. Orijinal tatlar neredeyse tamamen yok olur. Koyu kahverengi, hatta siyaha yakın bir renge sahiptir.
• Brown Roast/American Roast: Geleneksel Amerikan tadına uygun şekilde kavrulmuş kahvedir. Genellikle orta kavrulmuştur.
• Italian Roast: Dark roast grubundadır. En koyu kavurma derecesi olarak kabul edilir. Çekirdekleri neredeyse siyah renktedir. Sert bir tada sahiptir.
• Vienna Roast: Orta derecenin üzerinde fırınlanmış kahve çekirdekleridir. American Roast’tan biraz daha koyudur.

İlginizi çekebilir: 3 Farklı Filtre Kahve Demleme Yöntemi

• Whole-Bean Coffee: Kavrulmuş fakat öğütülmemiş kahveyi ifade eder.
• Cinnamon Roast: Kısa süreli fırınlama olarak açıklanabilir. Bu işlem sonrasında açık kahverengi çekirdekler oluşur. Çekirdeklerin üzerine yağ bulunmaz.
• City Roast: Geleneksel Amerikan tipi kavurmadan biraz daha koyudur. Bu işlem espresso kavurma olarak da bilinir. Kavurma derecesi ilk çatlama sesidir.
• İlk Çatlama: Kahve çekirdeklerini kavurma işlemi sırasında, yeterli ısıya ulaşıldığında çekirdeklerden çatlamaya benzer bir ses gelir. Bu sesin ilk kez duyulmasına ilk çatlama denir. Hafif kavurma işleminde ilk çatlama sesi duyulduktan sonra kavurma işlemi bitirilir.
• İkinci Çatlama: İlk çatlama sesi sonrası kahve kavrulmaya devam edilirse çatlama sesleri gelmeye devam eder. Uzun süre kavrulan kahve çekirdeklerinden ikinci çatlama sesi gelir. İki çatlama ile birlikte asidite yok olur, orijinal tatlar kaybolur ve orijinal tatların yerine yeni aromatik tatlar meydana gelir.
• Brew: Kahve demlemek anlamına gelir.
• Brewing Ratio (Demleme Oranı): Öğütülmüş kahve ile suyun oranını ifade eder. Örneğin 1:16; 1 birim kahve, 16 birim sudur.
• Cold Brew (Soğuk Demleme): Bir çeşit konsantre kahvedir. Kalın öğütülmüş kahvenin soğuk suda 12 saat civarı tutulması ile demlenir.
• Blend: Harman anlamına gelir. İki ya da daha fazla kahvenin karışımı blend olarak ifade edilir. Kahvelerin tek tip ve orijinal olması önemlidir.
• Espresso: Bir kahve içeceği türü olan espresso, yüksek basınç altında demlenir. Kahve ve su oranı yaklaşık 1:3’tür.
• Macchiato: Son yılların popüler kahve içeceklerinden biri olan macchiato, espressonun üstüne az miktarda süt köpüğü eklenmesiyle hazırlanır. Macchiato kelime anlamı olarak İtalyanca “lekeli” demektir.

İlginizi çekebilir: Resimli Kahve Öğütme Dereceleri, İpuçları

• Cappuccino: Son dönemin en çok tercih edilen kahve içeceği türlerinden biri olan Cappuccino, espresso üzerine az sıcak süt ve bol süt köpüğü eklenmesi hazırlanır.
• Ristretto: Espresso ile aynı yöntemde hazırlanan başka bir kahve içeceği çeşididir. Espressodan tek farkı; kahve ve su oranının 1:1 olmasıdır. Ristretto bu ölçüsü nedeniyle espressodan daha sert ve yoğundur.
• Frappe: Genellikle kahve bazlı hazırlanan buzlu bir içecek türüdür.
• Flat White: Avustralya usulü sütlü kahve içeceğidir. Ristrettonun üzerine bol süt köpüğü eklenmesiyle yapılır. Latte ve cappuccinoya kıyasla daha küçük bardaklarda servis edilir.
• Iced Coffee: Kahvenin demlendikten buzlanarak servis edildiği bir içecek türüdür.
• Americano: Espresso üzerine sıcak su eklenerek hazırlanır.
• Mocha: Bir kahve çeşididir. Çikolata, espresso ve süt karıştırılarak hazırlanır.
• Lungo: Espresso gibi hazırlanan kahve içeceği türlerinden biri de lungodur. Espressoya kıyasla daha yumuşak içimli olan bu içeceğin kahve ve su oranının 1/4’tür.
• Filtre Kahve: Dünyada en çok tüketilen kahve çeşidi olan filtre kahve; kağıt veya metal bir filtre yardımıyla öğütülmüş kahve içerisinden sıcak suyun süzülmesi ile elde edilir.
• Çözünebilir Kahve: Instant kahve veya hazır kahve isimleriyle de bilinir. Çoğunlukla market raflarında karşımıza çıkan çözünebilir kahveler aslında kimyasal içerikli kahvedir. Hazırlaması oldukça kolaydır; herhangi bir demleme ekipmanına ihtiyaç duyulmadan, su içine karıştırılarak hazırlanır. 2’si 1 arada, 3’ü 1 arada kahveler bu kahvelere örnektir.

İlginizi çekebilir: Kahve Akımları: 1., 2. ve 3. Nesil Kahve

• Cortado: Espressonun sıcak süt ile servis edilen halidir. Hazırlanma aşaması espresso ile aynıdır. Tıpkı espresso gibi shot bardağında servis edilir.
• Latte: Espresso üzerine sıcak süt eklenmesi ile hazırlanır. Latte, İtalyanca “süt” anlamına gelmektedir.
• Cafe Latte: Sıcak süt, kremalı köpük ve bir ölçü espresso ile hazırlanan bir kahve içeceği çeşididir. Latte bardağında hazırlanır ve servis edilir.
• Cafe au lait: Fransa’da sütlü filtre kahveye verilen isimdir.
• Krema: Kahvenin üzerine eklenen kahverengi köpük.
• Decaf: Çeşitli işlemler ile kafein miktarı azaltılmış kahvedir.
• Doppio: Duble espresso anlamına gelir.
• Kopi Luwak: Dünyanın en pahalı kahvesidir. Kahve tarlalarında dolaşan Minsk kedilerinin dışkılarından yapılır.
• Espresso con panna: Espressonun üzerine çırpılmış krema ilave edilmesi ile hazırlanan bir içecektir.
• Irish Coffee: Viskili İrlanda kahvesi olarak açıklanabilir.
• Moka: Yemen kahvesidir.
• Mırra: Özel bir kahve pişirme yöntemidir. Bu yöntemde kahve uzun süre kaynatılır ve üzerinde kalın bir kahve sıvısı oluşur.

İlginizi çekebilir: Hangi Starbucks Kahvesi Kaç Kalori?

• Türk Kahvesi: Ülkemize özgü kahve çeşididir. Pudra kadar ince öğütülmüştür. Cezvede pişirilerek hazırlanır. Telveli bir kahvedir.
• Drip Kahve: Amerika başta olmak üzere dünyanın her yerinde yaygın şekilde kullanılan bir demleme tekniğidir. Bu yöntemde öğütülmüş kahve çekirdekleri bir filtre içerisine yerleştirilir. Ardından makine içerisinden kahvenin üzerine sıcak su damlar. Öğütülmüş kahve içerisinde demlenen su, alt kısımda yer alan bardak veya hazneye geçer.
• Pour-over/Manual Drip: Bir tür kahve demleme metodu olan Pour-over/Manual Drip ilk olarak Japonya’da ortaya çıkmıştır. Kahvenin huni benzeri bir aparat veya filtre ile sıcak sudan süzülmesiyle hazırlanır. Bu metodla kahve demlemek yaklaşık olarak 3 dakika sürer. En iyi örnekleri v60 ve chemex’tir.
• Immersion (İmmersiyon): Bir çeşit kahve demleme yöntemidir. Öğütülmüş kahvenin su içerisinde beklemesi ve demlenmesi olarak özetlenebilir.
• French Press: Ev ve kafelerde kullanılan, filtre kahve demleme ekipmanlarından biridir. Genellikle gövde kısmı cam, üst kısmı ise metaldir. Kalın öğütülmüş kahvenin, sıcak su ile demlenip metal filtre ile süzülmesini sağlar.
• Moka Pot: İtalyan üretimi kahve hazırlama ekipmanıdır. Ocak üstünde kullanılır. Basınç ile çalışır. Kahveyi hazırlarken 2-3 bar basınç oluşturur. Bu özelliği nedeniyle moka potta hazırlanan kahve daha yoğun ve aromalıdır. Ev içi kullanıma uygundur. Espresso ve espressoya benzer kahvelerin kolaylıkla hazırlanmasını sağlar.
• Aeropress: Filtre kahve ekipmanlarından biri olan aeropress, basınç ile çalışır. İlk olarak, 2005 yılında Aerobie firması tarafından üretilmiştir. Bu ekipman 1.5 – 2 bar arası bir basınç oluşturur. Dolayısıyla bu durum aeropress ile hazırlanan kahvenin filtre kahveye oranla daha yoğun olmasına sebep olur.
• V60: Japon markası Hario tarafından piyasaya sürülen drip kahve demleme ekipmanıdır. Seramik olan V60 ekipmanı kendine özel filtresiyle kullanılır. İsmini 60 derece olan açısından almıştır.

İlginizi çekebilir: Kahve Çeşitleri Nelerdir? Türk ve Dünya Kahveleri Resimli Listesi

• Vacuum Pot/Siphon: Filtre kahve hazırlama ekipmanlarından biri olan Vacuum Pot/Siphon, isminden de anlaşılacağı üzere vakum basıncı ile çalışır. Japonya’da oldukça yaygın olarak kullanılan bu ekipman zaman içinde tüm dünyada popüler ve aranılan bir ekipman haline gelmiştir. Vacuum Pot/Siphon özellikle meyvemsi ve parlak kahve demlemek için uygundur. Ancak diğer kahve demleme ekipmanlarına göre daha karmaşıktır.
• Vacuum Filter Method: Bir çeşit kahve demleme ekipmanıdır. Bu yöntemde su, vakum yardımıyla öğütülmüş kahvenin içerisinden çekilip demlenir.
• Chemex: Filtre kahve demleme araçlarından biridir. Kum saatine benzer bir tasarıma sahiptir. Chemex ile hazırlanan kahveler yumuşak içimlidir.
• Portafilter (Portafiltre): Metal filtreli bir tutacaktır. Espresso makinesinde kahve yapmak için kullanılır.
• Syphon: 3. Nesil kahve demleme ekipmanlarından biridir. 1840 yılında icat edilmiştir.
• Pitcher: Süt köpürtmek için kullanılan bir süt cezvesi.
• Barista: 3. dalga kahvecilerde kahve hazırlamaktan sorumlu personel. Barista, İtalyanca barmen anlamına gelir.
• Kafein: Çay ve kahvede bulunan uyarıcı etken madde.
• Cupping: Kahve konusunda tecrübeli kişilerce yapılan tadımı ifade eder. Bu tadım sırasında kahvenin lezzeti, aroması, gövdesi ve asiditesi değerlendirilir.
• Clean Cup: Bu ifade, kahvenin herhangi bir yabancı tat barındırmadığını anlatmak için kullanılır.
• Yeşil Çekirdek: Kahvenin kavrulmadan önceki haline yeşil çekirdek denilmektedir. Kahve, yeşil çekirdek halindeyken uzun süre bozulmadan saklanabilir.
• Micro Lot: Tek çiftlikten elde edilen, kaliteli ve homojen çekirdekler için kullanılan bir ifadedir.
• Extraction (Ekstraksiyon): Öğütülmüş kahve çekirdeklerinden aromanın çıkarılması işlemidir. Az ekstraksiyon ekşi, fazla ekstraksiyon ise bitter bir tada sebep olur.
• Altura: İspanyolca’da kelime anlamı olarak yükseklik anlamına gelir. Altura, özellikle Meksika’da yüksek yerlerde yetişen kahveyi ifade etmek için kullanılan bir terimdir.

İlginizi çekebilir: Kahve, Bitki Çayı İçin French Press Nasıl Kullanılır?

• Body (Gövde): Yudumlanan kahvenin ağızda bıraktığı yoğunluk hissi body olarak ifade edilir.
• Milling: Öğütme anlamına gelmektedir. Kavrulmuş kahve çekirdeklerinin istenilen demleme biçimine uygun boyutta öğütülmesine denir.
• Denge (Balance): Kahvedeki her tadın ve lezzetin dengeli olmasıdır.
• Flavor: Genellikle kahve tadımı sırasında kahvenin gövdesi, asiditesi, aromasını ve birleşimini ifade etmek için kullanılan bir terimdir.
• Portofiltre: Espresso demlemek için makineye takılan kaşığa verilen isimdir.
• Degas: Kahve çekirdekleri kavrulduktan sonra belirli bir süre dinlendirilerek CO2 (karbondioksit) gazını atmaları sağlanır. Bu işleme degas denir. Eğer bu işlem doğru şekilde yapılmadan kahve çekirdekleri paketlenirse karbondioksit gazı nedeniyle paket patlayabilir.
• Single Origin Coffee: Tek bir ülke veya tek bir çiftlikten gelen kahveleri ifade eder.
• Tamper: Espresso demlerken öğütülmüş kahvenin portofiltrede sıkıştırılma işleminin tamamlanmasını sağlar.

İlginizi çekebilir: Moka Pot Nedir? Kahve Nasıl Yapılır?

• Kolloidler: Kahvedeki erimeyen partiküller olarak açıklanabilir. Kolloidler kahvenin köpüğünü oluşturur.
• Earthiness: Kahvenin tadının kötü olduğunu ifade eder.
• Supremo: Kolombiya kahvesinin en yüksek derecesini ifade eder.
• Excelso: Kolombiya’da kullanılan kahve derecelendirme terimidir. Excelso kahve çekirdekleri iri olmasına rağmen Supremo’ya göre küçüktür.
• Karamelizasyon: Kahve çekirdeklerine kahvenin kıvamını ve tadını etkileyen karbonhidratlar bulunur. Bu karbonhidratlar fırınlanma işlemi sırasında değişime uğrar. Kahve çekirdeği koyulaştıkça karamelizasyonda artış gözlenir.
• Peaberry: İki çekirdekli kahve meyvesi.
• Quakers: Olmamış veya gelişmemiş kahve çekirdeğine verilen isimdir.
• Solo: Tek shot espresso.
• Stinker: Aşırı olgunlaşmış kahve meyvesine denir.
• Varietal Character: Farklı bölgelerde yetişen kahvelerin ayırt edici özelliklerini belirtmek için kullanılır.

İlginizi çekebilir: Filtre Kahvenin 10 Şaşırtıcı Faydası

Nitelikli Kahve Çekirdeği Çeşitleri, Özellikleri

Nitelikli Kahve: Yüksek Kaliteli Zengin Aroma

Kahvenin Faydaları: Hangi Kahve Neye İyi Gelir?

Püf Noktalarıyla Türk Kahvesi Yapımı ve Sunumu

Türk Kahvesinin Faydaları Nelerdir? Türk Kahvesi Çeşitleri ve Özellikleri