Sade Yağ Nedir? Nasıl Yapılır? Tarifli Anlatımı

İçindekiler

Çıtır Çıtır Enfes Tariflerin Sırrı! Sade Yağ

Hemen her yemek tarifi “Önce yağımızı tavaya alıyoruz” diye başlar. Yani yemek yapmaya başlamanın ilk adımıdır yağ. Ne kadar maharetli, ne kadar usta olunursa olunsun yemeğin lezzeti kullanılan yağ ile doğru orantılıdır. Kaliteli bir yağ kullanılırsa yemeğin lezzetine de yansıyacaktır. İşte bu yazımızda size yağların şahından bahsetmek isteriz.

Pek çok kişi mutfakta kullanılabilecek en doğal, en organik yağın zeytinyağı ile tereyağı olduğunu düşünür. Evet, elbette zeytinyağı ve tereyağının doğallığı ve kalitesi tartışılmaz; ancak bugün pek az bilinen ama çok uzun bir geçmişi olan sade yağ, yağın en saf, en doğal halidir. Margarinin ülke sınırları içine girmesi ve kullanımının artması ile birlikte unutulmaya yüz tutsa da bugün bilinçli, sağlıklı ve organik beslenme konularının önem kazanması ile tekrar o eski günlerine kavuştuğu söylenebilir.

Aspir Yağı Faydaları Nelerdir? Nasıl Kullanılır?

Sade Yağ Nedir?

En anlaşılır tanımı ile söylenecek olursa sade yağ tereyağının özüdür. Sade yağ diğer ismi clarified butter ya da ghee’dir. Tereyağının üretim aşaması kabaca şöyledir:

Süt mayalanarak yoğurt elde edilir.
Yoğurda su eklenir ve ayran yapılır.
Ayran ise tahtadan yapılan ve hayvan derisi ile kaplanan adına da yayık denen aletle uzun süre çalkanır ve sonunda tereyağı elde edilir.
Elde edilen tereyağı kısık ateşte içindeki süt ve su unsurlarından arındırıldığında geriye sadece %99 oranında yağ içeriği kalmış olur.
Görüldüğü gibi sade yağ elde edebilmek için sütle yapılabilecek tüm ürünleri yapmak gerekir.
Bu da oldukça sabır isteyen bir süreçtir. Sade yağın kalan %1’lik kısmını ise tuz oluşturur.
Sade yağ bozulur mu diye endişe etmenize gerek olmadan çok uzun süre bu yağ çeşidini buzdolabınızda saklayabilirsiniz.
Cam kavanoz içerisinde buzdolabında bir yıl gibi uzun bir süre saklanabilir, tamamen doğal ve katkısız olmasından dolayı hem çok sağlıklıdır hem de çok lezzetlidir.
Yemekler için bir – iki tatlı kaşığı dahi yeterli gelir.
Sade yağ donar mı sorusu şöyle cevaplanabilir: Oda sıcaklığında katılaşır; ancak vücut sıcaklığında erimeye başlar.
Bu da onun vücut tarafından emiliminin ne kadar kolay olduğunu gösterir.

Sade Yağ ile Tereyağı Arasındaki Fark

Gerçek yağ oranı ne kadar yüksekse yağın yemeklere kattığı lezzet de o derece artar.
Bu nedenle margarine göre tereyağı ile yapılan yemekler çok daha lezzetlidir.
Çünkü margarinlerdeki yağ oranı %60’tır. Tereyağındaki yağ oranı ise yüzde 80’in üzerindedir.
Yani sade yağ ile tereyağı arasındaki fark yağ oranından kaynaklanır.
Bu nedenle tereyağı ile yapılan yemeklere göre de sade yağ ile yapılan yemekler çok daha lezzetli olur.
Çünkü sade yağdaki yağ oranı %99’dur.
Evet, ismiyle müsemma sade yani saf yağ. Bu yüzden de onun için en lezzetli yemeklerin şahı denilebilir.
Son dönemlerde tereyağı aroması ve sade yağ aroması gıdalarda kokuyu ve tadı güçlendirmek için kullanılabilmektedir ancak bu aromaların içeriğine dair tartışmalar sürmektedir.

Sade Yağ Nasıl Yapılır?

Yapımı aslında oldukça basittir. Ne yoğurt gibi uzun süre mayalanması beklenir, ne de tereyağı gibi uzun süre yayıkta çalkalanması gerekir.
Sade yağ yapımı için öncelikle yarım ya da 1 kiloluk bir tereyağına ihtiyaç vardır.

Hazır mı? O zaman sade yağ nasıl yapılır diyenler için başlayalım:

Alınan bir kilo tereyağı kısık ateşte derince bir kapta eritilir.
Tereyağı eriyip kaynadıkça tortular dibe çökmeye başlar.
Üst kısmı ise köpük köpük olacaktır.
Sade yağ yaparken çıkan köpük özenle ayrıştırılmalıdır.
Oluşan köpükler süzgeç ya da kaşık yardımıyla belirli aralıklarla alınır.
Köpüklenme bitene kadar devam edilir.
1 saat kadar bir süre sonra su tamamen buharlaşır ve tortular dibe çöker.
Ocağın altı kapatılır ve bir süre dinlenmeye bırakılır.
Kısa bir süre sonra sarı bir renk alır.
İşte o sarı renk sade yağın ta kendisidir.
Bir süre daha dinlendirdikten sonra temiz bir tülbentten geçirilerek kavanoza doldurulur.
Dolaba konularak donması beklenir.
Sade yağ tamamen katılaştıktan sonra yemekleriniz için kullanıma hazır hale gelecektir.

Sade Yağ Yapımı

Sade Yağ Faydaları Nelerdir?

Sade yağ besin değeri açısından yağlar arasında yoğun bir içeriğe sahip olan bir seçenektir.
1 çorba kaşığı yani yaklaşık 15 gram sade yağ 100 kcal’dir.
250 yanma derecesine sahip olduğu için pişirme esnasında serbest radikaller oluşturmaz.
Bu da özellikle margarin gibi trans yağlara göre çok daha sağlıklı olmasını sağlar.
Kolay kolay bozulmadığı için oda sıcaklığında çok uzun süre muhafaza edilebilir.
Oda sıcaklığında margarin gibi erimez, katı halde kalabilir.
Tereyağından yapılmasına rağmen içeriğinde süte ait olan tüm bileşenler buharlaştığı için süt ürünlerine alerjisi olanlar da rahatlıkla tüketebilir.
Bütirik asit yönünden oldukça zengin bir yağ türüdür.
Bağırsaklardaki faydalı bakteriler lifleri bütirik asite çevirerek onu hem bir enerji kaynağı hem de bağırsak duvarının güvenlik görevlisi olarak kullanırlar.
Sindirim sistemi rahatsızlıklarının çoğunun bütirik asit eksikliğinden kaynaklandığı düşünülürse sade yağın önemi daha iyi anlaşılır.
Mide asidi salgısını dengeleyerek sindirim sisteminin daha sağlıklı çalışmasını sağlar.
K2 vitamini bakımından zengin olması kemikleri güçlendirir.
Yemekleri tereyağından daha fazla lezzetlendirir.
Sade yağ Canan Karatay tarafından da onaylanan bir yağ türüdür.
Prof. Dr. Canan Karatay Şanlıurfa’nın sade yağını önemli bir sağlık sorunu olmayan herkese önermektedir.
Sade yağ cilt sağlığı için dolaylı olarak destekleyicidir çünkü cildi besleyen A vitamini yağda çözünen bir vitamin türüdür ve sade yağ da bu vitaminin vücuda yararlı olması için aracı görevi görür.

Mısırözü Yağı Mı Ayçiçek Yağı Mı Sağlıklı?

Sade Yağ Nerelerde Kullanılır?

Lezzeti ve kokusuyla kendisine hayran bırakan sade yağ elbette ki mutfakların baş tacıdır:

Özellikle hep tarifi merak edilen, “Bu nasıl böyle çıtır çıtır oluyor?” diye hayret edilen meşhur Gaziantep baklavalarının yapımında sade yağ kullanılır.
Antep baklavası, o eşsiz lezzetini ve çıtır çıtır olmasını sade yağa borçludur.
Sade yağ baklava dışında diğer şerbetli tatlıların yapımında da kullanılır. Sade yağ ile yapılan tatlılar diğer yağlardan yapılan tatlılara göre daha lezzetli olur.
Bunun dışında sade yağ her türlü yemeğin yapımında gönül rahatlığı ile kullanılabilir.
Hem de diğer yağlardaki gibi kaşık kaşık koymanıza da gerek yok. Sade yağın bir iki tatlı kaşığı kadar kullanılması bile yemeklerin lezzetini fark edilir derecede arttıracaktır.
Sade yağ nerede kullanılır diyorsanız tereyağı ile yapılan hemen hemen tüm tarifleri daha da leziz hale getirdiğini söyleyebiliriz.
Sade yağlı çörek yapımını bir kez deneyenlerin çoğu bu tarifi vazgeçilmezleri arasına eklemektedir.
Herhangi bir tarifin içinde değil de sade yağ ekmeğe sürülür mü yani tereyağı gibi sıcak pide arasına salçaya eşlik eder mi diye merak ediyorsanız elbette mümkündür diyebiliriz.
Damak tadınıza uyup uymayacağını görmek için kızarmış ekmek üstü sade yağ denemesi yapabilirsiniz.

Gerçek Tereyağı Nasıl Anlaşılır? 6 Kolay Yöntem

Sade Yağ Nerede Satılır? Fiyatı Ne Kadar?

Eskiden Anadolu’da oldukça yaygın bir şekilde kullanılan ve meşhur olan sade yağ, günümüzün unutulmuş lezzetlerinden ve şifa kaynaklarındandır.
Yaygın kullanıldığı ve herkes tarafından bilindiği dönemlerde neredeyse her köy evinde üretilen bu sağlık deposu yağın üretimi artık çok fazla yapılmamaktadır.
Bu nedenle market raflarında ya da semt pazarlarında sade yağ bulmak neredeyse imkansız gibi bir şeydir.
O halde sade yağ nereden alınır, sade yağ nerede bulunur? gibi sorular akıllara gelebilir.
Çok fazla olmasa da özellikle Şanlıurfa yöresine sade yağ üretimi yapan yerel üreticiler mevcuttur.
İnternet üzerinden kısa bir araştırmayla bu yerel üreticilere ulaşılabilir ve sade yağ siparişi verilebilir.
İnternetten sipariş vermek istemezseniz, yapımı zaten çok basit olan sade yağı kendiniz de yapabilirsiniz.
Bunun için ihtiyacınız olan tek şey birkaç kilogram tereyağı.
Sade yağ fiyatları hem yapım sürecinden hem de içeriğinin tamamen yağdan oluşmasından dolayı sade yağlar diğer yağ türlerine göre biraz pahalı olmaktadır.
Sade yağ fiyat açısından markalara göre de değişkenlik gösterir.
Kilogram fiyatı 60 ile 100 TL arasında satılan sade yağı 500, 350 ya da 250 gramlık gibi farklı gramajlarda da satın alabilirsiniz.
Gramajlık ambalajlarda satıldığı gibi 5 ya da 18 kg’lık tenekelerde de satılmaktadır. Bu tenekeleri daha çok baklava üreticileri tercih etmektedir.
Urfa yöresinde yetişen keçi, koyun ve inek sütlerinden yapılan sade yağ besin değerleri, vitaminler ve lezzet bakımından daha kaliteli olduğu için Urfa sade yağı fiyatı bir tık daha pahalı olabilir.

Evde Sade Yağ Yapımı – Denenmiş 3 Farklı Tarif

1) Sade Yağ (El Yağ – Ghee) Fotoğraflı Detaylı Anlatım

Yağa en saf, en doğal ve en sade halini kazandırmak için yapılması gereken ve ihtiyacınız olan şey aslında çok basit. İsteğinize göre birkaç kilogram tereyağı ve kısık bir ateş. Kısık ateşte tereyağını tüm süt bileşenlerinden ayırana kadar eriterek elde edilen tarif için sizi buraya alalım.

Sade Yağ

2) Çok Pratik Sade Yağ Yapımı

Püf noktalarıyla ihtiyacınız olan tüm detayların eklendiği bu tarifle başarısız olmanız imkansız! Katkı maddesi içermeyen tereyağı özü sade yağı birçok tarife de uyarlayabilirsiniz! Denemek istiyorsanız hiç vakit kaybetmeyin deriz :)

Sade Yağ

3) En Çıtır Tariflerinize Özel Sade Yağ Yapımı

Sade yağ kurabiye ve hamur işlerinin lezzetine lezzet katıyor. Kıyır kıyır pastane poğaçalarından çıtır çıtır, nar gibi kızarmış o damakta iz bırakan baklavalara değin tatlıdan tuzluya birçok tarifte kullanabileceğiniz çok uzun ömürlü sade yağ tarifi tek tıkla mutfağınızda, kaçırmayın!

Sade Yağ Yapımı